Dosya 14.1: tarihi çevrede koruma - Mimarlar Odası Ankara Şubesi
Dosya 14.1: tarihi çevrede koruma - Mimarlar Odası Ankara Şubesi
Dosya 14.1: tarihi çevrede koruma - Mimarlar Odası Ankara Şubesi
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
KENTSEL KORUMA ALANLARININ<br />
YÖNETİM VE YÖNETİM PLANI KAVRAMI<br />
İrem Ayrancı, İTÜ, Mimarlık Fakültesi, Şehir ve Bölge Planlaması Bölümü/Arş. Gör.<br />
Nuran Zeren Gülersoy, Prof. Dr., İTÜ, Mimarlık Fakültesi, Şehir ve Bölge Planlaması Bölümü/Arş. Gör.<br />
GİRİŞ<br />
Dünyada kent kimliğini belirleyici öğelerin başında<br />
gelen <strong>tarihi</strong> alanların önemi gün geçtikçe artmaktadır.<br />
Artan önemle birlikte <strong>koruma</strong> yaklaşımları<br />
da gelişim göstermekte ve etkin <strong>koruma</strong> için<br />
“alan yönetimi” gibi kavramlar gündeme gelmektedir.<br />
Koruma alanları için yönetim planı kavramı dünyada<br />
ve ülkemizde ilk olarak doğa <strong>koruma</strong> alanları<br />
ile gündeme gelmiş, daha sonra UNESCO WHC’ın<br />
(Dünya Mirası Merkezi) Dünya Mirası Alanları için<br />
yönetim planı talep etmesi üzerine kentsel <strong>koruma</strong><br />
alanları için de önem kazanmıştır. Bu yazıda, <strong>koruma</strong><br />
alanlarının yönetimi ve yönetim planı kavramlarının<br />
açıklanmasına ve ayrıca ülkemiz için<br />
yönetim planı sürecinin ve organizasyonel yapısının<br />
belirlenmesine çalışılacaktır.<br />
Yönetim, konu ile ilgili kaynaklarda işyerlerinin<br />
organizasyonel performans sağlamak için gerçekleştirdikleri<br />
bir süreç olarak tanımlanmaktadır.<br />
Kentsel çevrenin ve tarihsel alanların yönetimi söz<br />
konusu olduğunda, organizasyonel performans<br />
sağlama sürecinde çok daha karmaşık ve dinamik<br />
bir durum söz konusudur. Kentsel çevrenin ve tarihsel<br />
alanların yönetimi hem yörede yaşayanların,<br />
hem ziyaretçilerin ihtiyaçlarına, hem mirasa<br />
ve hem de miras kullanıcısının/sahibinin isteklerine<br />
yanıt verebilecek bir organizasyonel süreci<br />
içermek zorundadır.<br />
Alan yönetimi, kaynaklar üzerindeki baskıları azaltacak<br />
ve bütün çevrenin daha iyi algılanmasını sağlayacak<br />
ve çevresel kaliteyi yükseltecek planlama<br />
önlemlerinin bir bileşkesi olarak tanımlanabilir.<br />
KORUMA ALANLARINDA YÖNETİM PLANI<br />
KAVRAMI<br />
Yönetim Planı kavramı, farklı kaynaklarda değişik<br />
şekillerde tanımlanmaktadır;<br />
• Yönetim planları “Dünya Mirası Alanları” için<br />
yol gösterici rehberlerdir (UNESCO, Dünya<br />
Mirası Merkezi, 2006).<br />
• Yönetim Planı alanın kullanıcılarının ve ziyaretçilerinin<br />
gereksinimleri doğrultusunda Dünya<br />
Mirası Alanı’nın korunması için strateji belirleyen,<br />
alanın yönetimi ile ilgili kararlar hakkında<br />
bilgilendirmeyi amaçlayan tavsiye edici bir<br />
taslaktır. Yönetim Planı yasal açıdan emredici<br />
bir belge değildir, yönlendiricidir. (Lodge and<br />
Terrace, 2006).<br />
• Yönetim Planı, kültürel değerlerin tanımından<br />
sonra, değerleri yasal, yönetimsel, mali ve profesyonel<br />
<strong>koruma</strong> yöntemlerini uygulayarak koruyan<br />
ve belirli stratejileri ve özel eylem planlarını<br />
da içeren bir dokümandır. (G.Solar, 2003)<br />
• Yönetim planı, <strong>koruma</strong> alanındaki kaynakları,<br />
alanın kullanımını ve yönetimini destekleyici<br />
dosya <strong>tarihi</strong> <strong>çevrede</strong> <strong>koruma</strong>: yaklaşımlar, uygulamalar-1<br />
73