karabukicd2009.pdf 7026KB May 03 2011 12:00:00 AM
karabukicd2009.pdf 7026KB May 03 2011 12:00:00 AM
karabukicd2009.pdf 7026KB May 03 2011 12:00:00 AM
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
(K). SANAYİ ve TEKNOLOJİ<br />
K.1. İl Sanayinin Gelişimi, Yer Seçimi Süreçleri ve Bunu Etkileyen Etkenler<br />
Cumhuriyetin ilk yıllarında yeni bir ekonomik yapılanmanın oluşturulması<br />
amacıyla ülke genelinde sanayileşme atılımlarının gerçekleştirilmesi temel hedef olarak<br />
alınmıştır. Nitekim daha Cumhuriyetin ilk yıllarında Mustafa Kemal Atatürk’ün<br />
önderliğinde toplanan 1. İzmir İktisat Kongresi, Cumhuriyet Türkiyesi’nin ekonomi<br />
siyasetinin esasını ve uygulama yöntemlerini belirlemiştir. Cumhuriyetin ilk on yılında<br />
hedeflenen sanayileşme çabalarında çeşitli önlemler alınarak saptanan yöntemler<br />
uygulanmaya konmuştur.<br />
Devletçi ekonomi model Türkiye’de 17 Nisan 1934 tarihinde yürürlüğe giren<br />
birinci beş yıllık kalkınma planı ile birlikte uygulamaya konmuştur. Belirlenen bu hedefler<br />
çerçevesinde 10 Kasım 1936 tarihinde Karabük Demir Çelik Fabrikası’nın kurulması için<br />
İngiliz Hükümeti ile 2,5 milyon sterlinlik bir kredi anlaşması imzalanmıştır. Bu tesislerin<br />
temeli 3 Nisan 1937 tarihinde atılmıştır.<br />
Ağır sanayi kenti Karabük, Yenişehir ve fabrika planlanırken serbest şartlarda<br />
oluşabilecek Karabük şehir planı yabancı bir uzmana çizdirilmiş ve 1950 yılına kadar bu<br />
plana uyulmuştur. Bu nedenle Karabük, Cumhuriyetin devletçilik siyaseti çerçevesinde<br />
sıfırdan başlayan planlı ilk ve tek sanayi kenti olmuştur. Bu özellikler, günümüzde<br />
Yenişehir Mahallesi, fabrika ve istasyon çevresinde bir bütün olarak yaşamaktadır.<br />
Denetimsiz olarak “serbest girişimin” teşvik edilmesiyle Demir Çelik Fabrikasının ürettiği<br />
kütük demiri, inşaat demirine çeviren özel haddehanelerin şehrin ortasında olmasıyla<br />
kentin yerleşim yapısı çarpık bir biçime dönüşmüştür. 1963-1970 yılları arasında kent,<br />
hızla büyümüş ve daha önce yapılan şehir planı uygulanamaz hale gelmiştir. İstasyon ve<br />
Ankara Caddeleri üzerinde apartmanlaşma bu dönemde başlamıştır.<br />
Karabük, 1970’lerden itibaren önemini yitirmeye başlamıştır. İyice zenginleyen<br />
Karabük sermayesi daha iyi bir sosyal yaşam için İstanbul ve diğer büyük kentlere<br />
kaymaya başlamıştır. İskenderun Demir Çelik’in gerek inşaatı gerekse faaliyete başlama<br />
döneminde artık bir okul haline gelmiş olan Karabük Demir-Çelik, kentin kültürel yapısını<br />
oluşturan bir çok yetişmiş elemanını İskenderun’a vermiş; bu süreç içinde 1980 yılına<br />
gelindiğinde Karabük her açıdan eskiyi anımsatmayacak ölçüde hızlı bir biçimde kabuk<br />
değiştirme süreci içine girmiştir. Daha önce Türkiye Demir Çelik Sanayi ve piyasanın<br />
kalbi sayılan kent, İsdemir ve Erdemir’in kuruluşları, sayısız özel sektör tesislerinin<br />
İskenderun, İzmir, Denizli ve İstanbul’da faaliyete geçmesiyle bu önemini kaybetmiştir.<br />
Günümüzde Karabük özelleştirilmiş bir demir ve çelik fabrikasının ve git gide<br />
cılızlaşan istihdam olanaklarıyla ayakta kalmaya çalışan bir sanayi kentidir.<br />
K.2. Genel Anlamda Sanayi Gruplandırılması<br />
Küçük Sanayi Sitesi<br />
Karabük ilinde kurulmuş olan 7 adet Küçük Sanayi Sitesinde 1070 işyeri vardır. Bu<br />
sanayi sitelerinden 3 adedi merkez ilçede olup, 4 adedi ise diğer ilçelerdedir. 7 adet küçük<br />
sanayi sitesinden 4 adedi bitmiş olup, biten sanayi sitelerinde 672 işyeri vardır. Bu<br />
işyerlerinde konfeksiyon imalat atölyeleri, metal eşya ve makine imalathaneleri, orman<br />
ürünleri ile ilgili imalathaneler (parke, kapı, pencere imalathaneleri, araba bakım servisleri<br />
vs. gibi) işyerleri vardır. Bu işyerlerinde 3<strong>00</strong>0’e yakın kişinin istihdamı sağlanmaktadır.<br />
162
Change language