karabukicd2009.pdf 7026KB May 03 2011 12:00:00 AM

-Gazez Formasyonu ( Tkg )
Formasyon kumtaşı, silttaşı, marn ve sucuk yapılı kumlu kireçtaşı ardışımıyla
temsil edilir. Birimin tip yeri Emek Mahallesi batısındaki Gazez yöresidir.
Gazez Formasyonu içinde Küpler Formasyonu’ndaki fosil topluluğuna ek olarak
Lockhartia cf.alveolata Silvestri ve Discocyclina sp. fosilleri de bulunmuş ve birime Alt
Lütesiyen yaşı verilmiştir.
-Hastarla Kireçtaşı
Birim sucuksu yapılı kireçtaşları ile temsil edilir. Bulak Deresi’nin her iki
yamacında, Armeşe Deresi’nin Araç Çayı ile birleştiği kesimde ve Kayabaşı Mahallesi’nin
batısında Filyos Çayı’nın güney yamacında dik kornişler şeklinde görülür. Tabanda Gazez,
tavanda ise Armeşe Formasyonu ile geçişlidir.
Hastarla kireçtaşı beyaz-boz-sarı renkli, kumlu, oldukça sert, sucuk yapılı, kalın
tabakalı kireçtaşlarından oluşur. Belirli doğrultularda gelişmiş sistemli kırıklarla tuğla
biçimli parçalara bölünmüş olup, dik kornişler oluşturur. İçerisindeki fosil içeriğine
bakılarak birime Alt Lütesiyen yaşı verilmiştir.
-Armeşe Formasyonu
Formasyon genelde küçük taneli kırıntılılarla (silttaşı, kiltaşı, marn ) temsil edilir ve
tip yeri Armeşe Deresi’dir.
Armeşe Formasyonu inceleme alanının en yaygın birimidir. Güneybatıda Belen
Köyü ile Kayacık Mahallesi’nden, kuzeydoğuda Emek Mahallesi’ne değin hemen her
yerde Armeşe Formasyonu’na rastlanır. Tabanda Hastarla kireçtaşı ile geçişli ve Gazez
Formasyonu ile faylı iken tavanda değişik ilişkiler sunar.
Armeşe Formasyonu en altta silttaşı-kiltaşı ardışımı ile başlar ve 10-12 m
kalınlığındaki bu kesim üzerine, boz renkli, ince-orta-kalın katmanlı (5-15-60 cm), bol
Nummulites’li kireçtaşı ve mavi marn ardışımı gelir. Yaklaşık 4-6 m kalınlığındaki bu
düzey ise boz-mavi renkli silttaşı-kiltaşı ve mavi marn ardışımıyla izlenir. Armeşe
Formasyonu’nun alt kesimini oluşturan ilk iki düzey Köydere Üyesi, üst kesimini oluşturan
üçüncü düzey ise Beşbinevler Üyesi olarak adlanmıştır. Birimin Armeşe Deresi’nin aşağı
çığırında ölçülen toplam kalınlığı 29.5 m’dir.
Armeşe Formasyonu içinde
Nummulites sp. (granüllü )
Assilina sp.
Discocyclina sp.
Operculina sp. fosilleri mevcuttur.
Birimin gerek kaya türü gerekse pelajik fosiller içermesi, kıyıdan uzakta ve yukarda
sözü edilen diğer üç formasyondan daha derin denizel bir ortamda oluşmuş olduğunu
gösterir.
-Açma Formasyonu (Tqa)
Birim, akarsu ortamı ürünü olan çakıltaşları ile temsil edilir ve tip yeri Yenişehir
Mahallesi kuzeyindeki Açma Sırtı’dır. Açma Formasyonu, güneyde Filyos ve Araç Çayı
ile kuzeyde Değirmenci fayı arasında kalan alanda yaygın olarak yüzeyler. Genelde
Armeşe Formasyonu’nun küçük taneli ve kolayca aşınabilen kırıntılıların içinde,
kuzeybatı-güneydoğu doğrultusunda gelişmiş vadiler arasında kalan dar ve uzun sırtlar,
13