Adobe Acrobat file (.pdf, 2Mb)

60 MWt-e deňdir, olaryň 77%-i kristallik kremniden alnan modullardyr. Kristallikkremniý Garagum çölüniň çägesiniň düzüminde bardyr.Aşakda aýry-aýry sarp edijiler üçin elektrik energiýasynyň bahasy baradakymaglumatlar getirildi.EGL-iň enjamlarynyň we gurluşygynyň her kilometriniň bahasy 25,000dollardyr, ulanylmaly möhleti 20 ýyl, EGL-iň uzynlygy 50 km, ýyllyk 50 MWt/sagkuwwatlylykda elektrik energiýasynyň bahasy − 4,8 (kWt/sag üçin) dollardyr, ýyllyk300 MWt/sag kuwwatlylykda − 0,6 (kWt/sag üçin) dollardyr.Suwuk ýangyçda işleýän elektrik generatorlarynda düýpli çykdajylar 920dollar/kWA; dizel ýangyjynyň bahasy 0,43 dollardyr (kWt/sag); ýangyjy daşamagyňbahasy 5,10-5 dollardyr (km/kWt/sag); iş haky we hyzmatlar üçin çykdajylar 0,25dollardyr (kWt/sag); dizeliň ulanylmaly möhleti − 100,000 sagat. Elektrikenergiýasynyň bahasy: önümçiligiň möçberi ýylda 50 MWt/sag bolanda we ýangyç500 km aralyga daşalanda − 4 dollar/ (kWt/sag), önümçiligiň möçberi ýylda 300mWt/sag bolanda − 0,6 dollar/ (kWt/sag).Gün fotoelektrik energiýa desgalary:Elektrik energiýasynyň bahasy 0,5 dollar/(kWt/sag.) GES-leriň köpçülikleýinösdürilmegi we ulanylmagy bellenen kuwwatlylygynyň bahasyny takmynan 2-3 esse− 1-2 dollar/Wt-e, elektrik energiýasynyň bahasyny bolsa 0,10-0,12 dollara/(kWt)(1-nji surat) çenli peseltmäge mümkinçilik berýän tilsimatyň we materiallaryňdöredilmegi bilen baglanyşyklydyr. Bahany peseltmek üçin esasy çäklendirme günenergiýasy häsiýetli kremininiň bahasynyň 40-100 dollar bolmagydyr. Şoňa göräGaragumuň çägesinden kremniý almagyň tilsimatlarynyň döredilmegi we onyöndürýän zawodyň gurulmagy onuň bahasyny düýpli peseltmegi üpjün eder.Hasaplamalardan gün elementinde 1 kg kremniň 30 ýylda emele gelýändigi görünýär(15 MWt/sag). Nebitiň ýanyp çykarýan gyzgynlygynyň 43,7 MDž/kg-dygy gözöňünde tutulanda 1 kg kremniý üçin 1,25 t nebit gerek bolýar. Eger mazutda işleýänÝES-iň p-t.k-sy 33% deň diýlip hasaplansa, işlenip çykarylýan elektrik energiýasyboýunça 1 kg kremniý takmynan 3,57 t nebite deňdir [2, 5, 6].1-nji suratda Türkmenistanda gün radiasiýasynyň düşüşine baglylykda elektrikenergiýasynyň özüne düşýän gymmaty getirilendir.Ýeliň güýji hem dikeldilýän energiýa çeşmesidir. Oba ýerlerinde meýdany150 m 2 jaýyň ýyly-sowuk üpjünçilik gün-ýel energetik ulgamlarynyň utgaşdyyrylypulanylmagyndan alynýan ýyllyk ykdysady netije ýylda 0,4 müň dollardyr, ol ýyldailatyň jan başyna 180-200 kg ş.ý. tygşytlamaga mümkinçilik berer. Ýel enjamynyňhasabyna sarp edilýän energiýanyň 40%-den 85%-e çenli möçberinikanagatlandyrmak mümkindir.2-nji suratda bellenen kuwwatlylykda we 10 ýyl möhletde işlände, gurluşyňbahasy 1000 USD/kWt bolanda ýeliň tizligine baglylykda ýel elektrostansiýasynyň(ÝES) elektrik energiýasynyň özüne düşýän gymmaty görkezilendir. ÝES-iň işläpçykarýan elektrik energiýasy ýeliň tizliginiň kubuna deň ölçegdedir we ýylda ýeliňtizliginiň paýlanyş häsiýetnamasyna baglydyr.74