Ağustos 2005 - Sayı: 124 (2933 KB) - İzmir - TMMOB İnşaat ...

incelemelerherhangi bir yapının veya yapı temelinin sağlamasıgereken kriterlerin yenideni. Taşıma gücü (Statik ve dinamik durumda)ii. Oturma (Statik ve dinamik durumda)iii. Sıvılaşmaolduğu hatırlatılır. Bir zemin etüdü programınınamacı yukarıda üç ana madde ile sıralananhususların saptanmasına yönelik bilgilerinsağlanması olup bu hususlar yazarlar tarafındanayrıntıları ile belirtilmiştir (Yılmaz R., Eskişar T.,2003). Zemin etüdü diğer disiplinlerin de katılımıylayeniden tarif edilecek olursa “yeraltı tabakalarınındurumlarını, konumlarını, hangi tür jeolojikyapıdan oluştuklarını, derinliklerini,kalınlıklarını, yoğunluklarını, elektrikselözdirençlerini, sismik hızlarını, ivmesini, yeraltısuyu derinliğini ve bu tabakaların diğer dinamikparametrelerini, deprem durumunda gösterecekleridavranışları” saptamak amacıyla yapılan etütlerdir.Buraya kadar yapılan açıklamalardan depremhasarlarının niçin oluştuğu tahmin edilebilmekteolup zorunlu görülen bir araştırma zincirininherhangi bir halkasının noksan oluşunun çokmümkün olduğu ve halkanın kopmasına nedenolabileceği anlaşılmaktadır.4. DEPREM RİSKİ AÇISINDAN İZMİR’İNDURUMUTürkiye’nin üç büyük şehri ile ilgiliaraştırmaların özel bir önem taşıdığı ve sık sık sözkonusu edildiği bilinmekte olup yapılan depremriski analizlerine göre 99 yıllık zaman dilimi içindeoluşabilecek maksimum deprem büyüklükleriİzmir’de Richter büyüklüğü cinsinden 8.07 olaraksaptanmıştır. Boğaziçi Üniversitesi ve İnşaatMühendisleri Odası işbirliği ile hazırlanan Radiusprojesinde İzmir’in geçmişi ve geleceği ayrıntı olarakdeğerlendirilmiş olup yapılan çok kapsamlı bu projeile İzmir Büyükşehir Belediyesi sınırları içindeyapılmış yüzlerce sondaj ve araştırma raporudeğerlendirilereka. Yerel zemin sınıflarının değişimib. Beklenen zemin büyütmesinin değişimic. Eşdeğer kayma dalgası hızlarının değişimid. Sıvılaşma güvenlik sayısının değişimie. Belediye sınırları içinde sıvılaşma olasılığınagöre bölgelemeçalışmaları yapılmıştır.Radius projesi yöremizle ilgili ve gerekli tümbilgileri en uygun şekilde derleyip sunmakta olupbu çalışmamızın amacı teknik bilgileri aktarmakyerine yazı başlığımızda da belirtilen depremkarnemizi görebilmek ve değerlendirebilmekamacıyla öncelikle özeleştiri yaparakyapmadıklarımızı ve neleri yanlış yaptığımızısaptamak ve/veya saptanan gerçekleri hiç yüzümüzkızarmadan en açık biçimde sorumluları ile birlikteortaya koymak olacaktır. Aşağıdaki bölümlerdeverilen ayrıntılı bilgiler beşinci yılı dolmuş olan 17Ağustos 1999 depremi için yapılmış çok sayıdaaraştırmanın önemli gördüğümüz ve eldeedebildiğimiz çarpıcı sonuçlarından veayrıntılarından yararlanarak ve “Biz bize benzeriz.”diye düşündüğümüz için derlenmiş ve sorunlarınhangi şehrimizle ilgili olursa olsun Türkiyegerçeklerini yansıttıkları kabul edilmiştir.5. 17 AĞUSTOS 1999 DEPREMİNİNBİLANÇOSUArıoğlu E. (2000) tarafından yapılan çalışmada17 Ağustos 1999 Doğu Marmara depreminin maddikayıp boyutunun 15 milyar dolar civarında ve budeğerin gayri safi milli hasılamızın % 5 ile 10’umertebesinde olduğu belirtilmektedir. DoğuMarmara depreminden doğrudan doğruya etkilenenve evsiz kalan nüfusun 600.000 kişi olduğukabulünden hareketle de nüfus başına oluşmuş olanfiziksel kaybın boyutu 13.000 dolar olarakkestirilmiştir. Yörede farklı yerleşim birimleriüzerinde yapılan incelemelerle insan kaybınınmevcut nüfusa oranının Gölcük’te (5.025/ 131.935)şeklinde hesaplanıp %38.1 olduğu belirtilmektedir.Nüfusa oranla en büyük insan kaybı depremmerkezine en yakın yerleşim yeri olan Gölcük’temeydana gelmiştir. Diğer bir istatistiksel bilgininverilmesinde de yarar görülmekte olup 1.derecedeprem bölgesi olarak tanımlanan alanın ülkemizin%41.9’unu oluşturduğu 1997 nüfus sayımına göremevcut nüfusun %44.7’sini barındırdığı dabelirtilmelidir. Bu rakamlara da bakılarak en risklibölgeler kapsamından olan ilgili şehir veya yerleşimyerlerinin en etkin bir biçimde korunması gerektiğiaçıktır diye düşünüyoruz.30 İMO İzmir Şubesi Ağustos-2005 Yıl: 20 Sayı: 124