Ağustos 2005 - Sayı: 124 (2933 KB) - İzmir - TMMOB İnşaat ...

düşün ve sanatKirlilik, insan sağlığının yanı sıra hayvanlar için debüyük bir tehdit oluşturmaktadır. Esasen, adıgeçen bu hastalıklardan pek çoğu, bu kirliliğemaruz kalmış hayvanların ve bunlardan elde edilençeşitli gıda maddelerinin yenmesi sonucu meydanagelmektedir.Kirliliğin bitkiler üzerindeki olumsuz etkilerinegelince… Doğrusu kendi ellerimizle yarattığımızkirlilik canavarının bitkilere verdiği zarar,insanlara ve hayvanlara verdiği zarardan hiç deaşağı değildir. Ülkemizin tarımsal ürünrekoltelerini azaltmasının yanı sıra, gerek kalitegerekse pazarlamaları yönünden çok büyükçaplarda zararlar veren bu kötü etkiler şunlardır.Narenciyede çürümeler, incirde sürgün vekıvrılmalar, kalite ve verimde bozukluklar,sebzelerde çürüklükler ve kuruleke hastalığı,olağandışı büyümeler, lezzet azalmaları,tahıllardamantar vb. etkiler.Su ve toprak kirliliğine neden olan maddeleregelince; hemen tamamı zehirli olan bu maddelerinen önemlisi bir sanayi hammaddesi olan Bormaddesidir. Nitrat, boraks, aldrin, böcek ilacıimalatında kullanılan talyum ve cıvalı terkipler debunlar arasındadır.Peki bu toprak ve su kirliliğine neden olanmaddelerin üretildiği yerler, tesisler kısacakirletenler nelerdir? Kuşkusuz bunlar öncelikleB.Menderes havzası boyunca sıralanmış irili ufaklıyerleşim birimlerinde oluşan evsel atıklar ve buyerlerin kanalizasyon bağlantılarıdır. Bunlardanbaşka endüstriyel atıkların arıtılmadan suortamına bırakılmaları tarımda kullanılan doğal vesuni gübrelerin, zirai mücadele ilaçlarının araziyeve su ortamına taşınması, jeotermal atık sularınınnehre karışması, dere ve çaylar üzerinde bulunantesislerin atık sularının olduğu gibi B.Menderesnehrine gitmesi de kirletenler arasındadır. B.Menderes havzasındaki yerleşim birimlerindebulunan ve kirlilik oluşturan atıklar üretentesislerin, yerleşim birimlerine göre genelde olsabir dökümü yapıldığında ortaya şöyle bir tabloçıkıyor:UŞAK: Deri, seramik, yem, battaniye, yün,mermer, ağaç işleme, boya, sentetik iplik vb.fabrika, imalathane ve atölyeleri toplamı: 409adet.DENİZLİ: Bu kentte faaliyet gösteren 4553adet büyük ve küçük tesisin atıklarını Çürüksu,Gökpınar ve Sarıçay kanalı ile B. Menderes nehrineboşaltmaktadır.NAZİLLİ: Bu kentte arıtma tesisleri olduğuhalde çalıştırılmamakta, ayrıca kent mezbahasınınatıkları da doğrudan nehre bırakılmaktadır.Ayrıca, bazı sanayi tesislerinde bulunan arıtımsistemleri keyfi olarak hizmet dışı bırakılmakta,yaptırımlar hiç etkili olmamaktadır.KIZILDERE: Bu yerleşim birimi civarında çıkanjeotermal sularda B. Menderes’in, esasen 4.kalitede, yani çok ciddi bir biçimde kirlenmiş olansularını, sıcaklık artışı, tuzluluk oranınınyükselmesi vb. olumsuz etkileriyle daha dakötüleştirmektedir.KARACASU: Karacasu küçük bir ilçe olmasınakarşılık, dericilik yönünden oldukça faaldir. Ne varki, burada bulunan 25 deri işletmesi biyolojik vekimyasal arıtma tesislerine sahip olmasına karşılık,bu sistemler işletilmediğinden buralardaki atıklarDandalez Çayı ile B.Menderese taşımaktadır. Butür işletmelerden çıkan atıklar, özellikle balıkneslini köreltmekte, ölümlere yol açmaktadır.Bütün bu yerleşimlerden başka havzadabulunan Sarayköy, Buharkent, Kuyucak, Bozdoğan,Atça, Sultanhisar, Yenipazar, Dalama, Umurlu,Aydın, İncirliova, Koçarlı, Germencik, Ortaklar,Söke kentleri ve yöredeki çok sayıda belde veköyün evsel ve kanalizasyon atıkları ile, Uşakilindeki sanayi tesisleri benzeri tabakhane,zeytinyağ fabrikaları, tarım ürünleri işletmeleri,tavuk çiftlikleri vb. tesisleri,su kirliliği yaratma“eylemlerini” aralıksız sürdürmektedirler.Su ve toprak kirliliğinin yanı sıra, yeraltısularımızın da kirlenmesine neden olan buetkenler, yalnız bunlardan ibaret değildirkuşkusuz. Mikrobik ve zehir özellikleri çok fazlaolan hastane atıkları, karayolları boyuncasıralanmış çok sayıda petrol satış istasyonundaoluşan sıvı ve katı atıklar, onlarca köy ve kasabanınfosseptik sularının vidanjörlerle çekilip B.Menderes’e boşaltılması da bu etkenler58 İMO İzmir Şubesi Ağustos-2005 Yıl: 20 Sayı: 124