Ağustos 2005 - Sayı: 124 (2933 KB) - İzmir - TMMOB İnşaat ...

ilgisayar köşesiİNTERNET ÜZERİNDE 3D İÇERİK YAZILIMLARIAraş. Gör. Enis ÖZGÜRDEÜ Bilgisayar MühendisliğiYrd. Doç. Dr. Aybars UĞUREÜ Bilgisayar MühendisliğiWeb siteleri faaliyet alanlarına göre çeşitlilikgöstermektedir. Genel olarak site içerikleri, metin,resim veya hareketli görüntülerden oluşmaktadır.Son yıllarda artarak büyüyen e‐ticaretin itici güçolması nedeniyle, artık web sitesi içerikleri için dahagüçlü canlandırma öğelerine ihtiyaç duyulmaktadır.Örnek olarak bir dizüstü bilgisayarın önden, yandanve arkadan çekilmiş resimleri, alıcının bu bilgisayarıalacak düzeyde hayal etmesini sağlayamamaktadır.Alıcı, bilgisayarı sanki gerçek hayatta imiş gibiincelemek veya içini görmek veya kullanmakisteyecektir. Arabayı inceleyen bir kişi ise motorbölmesini açmak ve içine bakmak belki koltukdöşemelerinin rengini değiştirip bu şekilde arabanınnasıl göründüğünü incelemek isteyecektir. Bu gibinedenlerle birçok alanda, web sitelerine üç boyutluiçerik eklemek neredeyse zorunlu hale gelmiştir. Üçboyutlu bir model her zaman iki boyutlu birresimden daha fazlasını ifade etmektedir.İlk olarak 1998 yılında kullanılmaya başlananWeb3D deyimi İnternet üzerindeki üç boyutlugrafikleri ifade etmektedir. Günümüzde 30’dan fazlaşirket, web sitelerine üç boyutlu içerik eklemeyisağlayan yazılımlar geliştirmişlerdir. Genel olarakbu şirketler geliştirici ve görüntüleyici olarak ikikısımdan oluşan yazılımlar üretmektedir. Geliştiriciyazılım, web sitelerine üç boyutlu içerik eklemekisteyen şirketlere satılmaktadır, görüntüleyiciler iseücretsiz olarak İnternet kullanıcılarınadağıtılmaktadır. Bu şirketler genel olarak e‐ticaret,eğlence ve eğitim sektörlerinde üç boyutlu içerikekleme yazılımları sunmaktadır. Bu şirketlerinbazıları çizelge 1’de verilmiştir.Aralarında Casio, Yamaha, Mercedes, Chevrolet,Nokia, Lego gibi bir çok tanınmış ismin debulunduğu şirketler, üç boyutlu içerik eklemeyazılımları kullanarak ürünlerini İnternet ortamındatanıtmakta ve en ince ayrıntıları bile alıcılarınagöstermektedir. Şekil 1’de “Chevrolet” otomobilfirmasının “Meriva” isimli modeli tanıtılmaktadır.Sol üst köşede kamera pozisyonları ve aracın üstengörünüşü, sağ üst kısımda ise aracın kullanıcıetkileşimli görünütüsü vardır. Etkileşimli görüntüile kapılardan birine tıklandığında kapı açılıpkapatılabilir, fare kullanılarak küresel hareketle araçincelenebilir.Şirket İsmiCycoreRichFXViewPointEyeMaticÇizelge 1 Bazı Web3D ŞirketleriWeb adresiwww.cycore.comwww.richfx.comwww.metastream.comwww.eyematic.comŞekil 1 : Cult3D yazılımı ile modellenmiş ChevroletMerivaWeb siteleri için üç boyutlu içerik oluşturmayısağlayan yazılımlar, Web3D için kullanılan anahtarteknolojilerle üretilmiştir. Günümüzde kullanılanWeb3D anahtar teknolojileri aşağıda belirtilmiştir :• VRML(Virtual Reality Modeling Language)İMO İzmir Şubesi Ağustos-2005 Yıl: 20 Sayı: 124 47