You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Zeki Demirkubuz Filmlerinin Ortak Anlatı Yapısı<br />
konumdadır. Kadın sorunun merkezindedir ve olayların nedensel sıralamasının<br />
başlangıcında bulunmaktadır. Kadın karakterler sınıf atlamak<br />
için didinirken, erkekler mevcut konumlarını korumakta, işledikleri günahın<br />
kefareti olarak düşkünleşmektedirler. Kadınların sınıf atlama çabası<br />
dolaylı yoldan dramatik yapılanmayı da etkilemektedir. Mutlak anlamda<br />
olmasa bile göreceli anlamda 'kadınlar kötülüğün merkezinde' yer almaktadır.<br />
Demirkubuz'un tüm filmlerinde yer eden kötülük teması doğallaştırılmış,<br />
sorgulanamaz, yadsınamaz bir düzleme çekilmiştir.<br />
DEMİRKUBUZ FİLMLERİNDE ZAMAN<br />
Gerard Genette öykü ile söylem zamanı arasındaki ilişkileri üç kategoriye<br />
ayırarak sıralama, süre ve sıklık olarak belirtmiştir (aktaran, Chatman,<br />
2009, s. 58). Sıralama normal, geridönüşlü ve ileri sıçrama biçiminde olabilmektedir.<br />
Öykü süresi ise özetleme, eksilti, sahne, esnetme ve duraklama<br />
olarak ayırımlanmaktadır (Chatman, 2009, s. 62). Bu çerçevede Zeki<br />
Demirkubuz filmlerinde sıklıkla özetlemeler karakterlerin üst anlatımı<br />
aracılığıyla kullanılmaktadır. Masumiyet'te Bekir'in Güzelbahçe'deki<br />
uzun konuşması, Üçüncü Sayfa'da Meryem'in başından geçen olaylan<br />
uzun bir monolog biçiminde aktarması, İtirafta Harun'un Taylan'ın ailesine<br />
itirafları, Yazgı'da Musa'nın filmin sonundaki monologu, Yeraltı'nda<br />
Muharrem'in üst sesiyle aktardıkları özetlemeye örnek durumlardır. Bu<br />
özetlemelerin filmsel anlamına bakıldığında bunlar izleyici veya filmdeki<br />
diğer karakter için açıklayıcı bilgiler sunsa da, özellikle kahramanın kendisi<br />
için bir yüzleşme, zamanı ve başından geçenleri anlamlandırma, varoluşuna<br />
bir nedensellik katma ihtiyacından türediği görülmektedir.<br />
Filmlerin tümünde film zamanı ile öykü zamanı aynı değildir ve film<br />
zamanı öykünün içinden seçilmiş önemli anların bir toplamıdır. Bu yüzden<br />
sinemasal anlatının kendi özgül doğasının da bir gerekliliği olarak<br />
hem eksiltiler hem de sahneleme sıralı bir şekilde kullanılır. Ancak C<br />
Blok'ta Tülay'ın konuşmalarının kesilip, onun anlattığı olaya geçilmesi<br />
gibi, bazen sahne aniden kesilir, geçmişteki olay gösterilir. Sıralama geçmişe<br />
dönüş biçiminde bozuma uğratılır ve geçmiş zaman eksiltilere başvurularak<br />
aktarılır. Gene Üçüncü Sayfa'da İsa ev sahibini öldürdükten<br />
sonra baygınlık geçirir ve ilerleyen sahnede İsa kendini evinde yere uzanmış<br />
halde bulur. Arada geçen saatlerde neler olduğu izleyici gözünden<br />
saklı tutulmuş, burada uzun bir eksiltiye başvurulmuş ve ancak filmin ilerleyen<br />
dakikalarında açığa çıkacak bir gizem sağlanmıştır. Kıskanmak'ta<br />
ise, Halit, Nüshet'i öldürmeye gittiğinde gerçekleşen cinayet önce Halit'<br />
in evine gelişi, masa başında oturuşu ve Mükerrem'i çağırtıp başından ge-<br />
270
Change language