You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Tunç Yıldırım<br />
Savaş sonrasında Yeşilçam Sokağı yavaş yavaş yerli film üretmek isteyen<br />
yapımcıların merkezi haline geliyor. Özön'ün yayınladığı uzun metrajlı<br />
kurmaca film sayılarına göre 64 Türk film endüstrisi on yedi senede ( 1923-<br />
1939) sadece 18, onu izleyen yedi senede ( 1940- 1946) 21 film yapabiliyor.<br />
Peki, nasıl oluyor da film üretimi 1947'den itibaren çok hızlı bir artış<br />
gösteriyor? Scognamillo'nun verdiği rakamlara göre Türkiye'de film yapımı<br />
1947'de 12, 1948'de 18 ve 1949'da 19'dur. 6 5 Bu üç yılda sene başına<br />
yapılan ortalama film sayısı 16'yı geçer. Aslında, Türkiye'deki film<br />
yapımının bu niceliksel artışı biri örgütsel diğeri de kurumsal olmak üzere<br />
iki ana etmene bağlıdır. İstanbul'daki sinemacılar (yani işletmeciler denen<br />
sinema salonu sahipleri) ve filmciler (yani yapımcılar denen film üretenler)<br />
l 946'dan itibaren ciddi bir şekilde örgütlenmeye başlarlar. Amaç,<br />
Türk sinemasının iktisadi ve endüstriyel sorunlarına hem hükümetin hem<br />
de kamuoyunun dikkatini çekebilmektir. Bir başka deyişle devletin bu<br />
alandaki ebedi ilgisizliğine ve kayıtsızlığına karşı hep birlikte harekete<br />
geçmeyi ve bir sinema davası gütmeyi uygun görürler. İstanbul' daki işletmeci<br />
ve yapımcı loncasının otuz üyesinden oluşan Sinemacılar ve Filmciler<br />
Cemiyeti (SFC), 1946'da ana nizamnamesini hazırlar ve yayınlar. Bu<br />
cemiyetin merkezi Beyoğlu, Yeşil Sokak numara 17 olup üç önemli gayesi<br />
şunlardır: 66 Filmciliğin ve sinemacılığın terakki ve inkişafına çalışmak,<br />
milli filmciliğin korunmasına ve ilerlemesine sarfı gayret etmek, Türkiye<br />
dahilinde sinema mevcut olmayan yerlerde sinema açılmasına çalışmak.<br />
SFC üyeleri Türk sinemasının korunması, desteklenmesi, gelişmesi<br />
için ekonomik ve endüstriyel taleplerde bulunmaya başlar ve bunları yazılı<br />
basında medyatize ederler. Merkantil bir tavırla hareket eden bu girişimcilerinin<br />
fikirleri gündeliklerde yazan çeşitli münevver, muharrir, gazeteci<br />
ve köşe yazarları tarafından tartışılmaya başlanır. Bir bakıma kamuoyu<br />
"hem sanatsal hem de endüstriyel olarak Türk sinemasının kalkınması<br />
için ne yapmak gerekir?" sorusuyla meşgul olur. 1947 yılında kurulan<br />
Yerli Film Yapanlar Cemiyeti (YFYC) on bir İstanbullu kurucu yapımcı-üyeden<br />
oluşmaktadır. Faruk Kenç (İstanbul Film), İhsan İpekçi<br />
(İpek Film), Necip Erses (Ses Film), Fuat Rutkay (Halk Film), Turgut<br />
Demirağ (And Film), Murat Köseoğlu (Atlas Film), Yorgo Saris (Elektra<br />
Film), Hikmet Aydın (Şark Film), Refik Kemal Arduman (Ankara Film),<br />
İskender Necef (Birlik Film) ve Ertuğrul Tokdemir (Sema Film) YFYC'yi<br />
meydana getirir. 6 7 Özellikle Türkiye'de uzun metrajlı kurmaca film yapı-<br />
64 Bkz. Karagözden Sinemaya Türk Sineması ve Sorunları: 1. Cilt. a.g.e., s. 48.<br />
65 Bkz. "Türk Sinemasının Ekonomik Tarihine Giriş", Yeni İnsan Yeni Sinema, sayı: 9, Bahar<br />
2001, s. 97.<br />
66 Bkz. SFC, Ana Nizamname, İstanbul, 1947, s. 3.<br />
67 Bkz. Rakım Çalapala, Türkiye 'de Filmcilik, YFYC, İstanbul, 1947.<br />
45