17.02.2017 Views

okul dergisi

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

Tunç Yıldırım<br />

Savaş sonrasında Yeşilçam Sokağı yavaş yavaş yerli film üretmek isteyen<br />

yapımcıların merkezi haline geliyor. Özön'ün yayınladığı uzun metrajlı<br />

kurmaca film sayılarına göre 64 Türk film endüstrisi on yedi senede ( 1923-<br />

1939) sadece 18, onu izleyen yedi senede ( 1940- 1946) 21 film yapabiliyor.<br />

Peki, nasıl oluyor da film üretimi 1947'den itibaren çok hızlı bir artış<br />

gösteriyor? Scognamillo'nun verdiği rakamlara göre Türkiye'de film yapımı<br />

1947'de 12, 1948'de 18 ve 1949'da 19'dur. 6 5 Bu üç yılda sene başına<br />

yapılan ortalama film sayısı 16'yı geçer. Aslında, Türkiye'deki film<br />

yapımının bu niceliksel artışı biri örgütsel diğeri de kurumsal olmak üzere<br />

iki ana etmene bağlıdır. İstanbul'daki sinemacılar (yani işletmeciler denen<br />

sinema salonu sahipleri) ve filmciler (yani yapımcılar denen film üretenler)<br />

l 946'dan itibaren ciddi bir şekilde örgütlenmeye başlarlar. Amaç,<br />

Türk sinemasının iktisadi ve endüstriyel sorunlarına hem hükümetin hem<br />

de kamuoyunun dikkatini çekebilmektir. Bir başka deyişle devletin bu<br />

alandaki ebedi ilgisizliğine ve kayıtsızlığına karşı hep birlikte harekete<br />

geçmeyi ve bir sinema davası gütmeyi uygun görürler. İstanbul' daki işletmeci<br />

ve yapımcı loncasının otuz üyesinden oluşan Sinemacılar ve Filmciler<br />

Cemiyeti (SFC), 1946'da ana nizamnamesini hazırlar ve yayınlar. Bu<br />

cemiyetin merkezi Beyoğlu, Yeşil Sokak numara 17 olup üç önemli gayesi<br />

şunlardır: 66 Filmciliğin ve sinemacılığın terakki ve inkişafına çalışmak,<br />

milli filmciliğin korunmasına ve ilerlemesine sarfı gayret etmek, Türkiye<br />

dahilinde sinema mevcut olmayan yerlerde sinema açılmasına çalışmak.<br />

SFC üyeleri Türk sinemasının korunması, desteklenmesi, gelişmesi<br />

için ekonomik ve endüstriyel taleplerde bulunmaya başlar ve bunları yazılı<br />

basında medyatize ederler. Merkantil bir tavırla hareket eden bu girişimcilerinin<br />

fikirleri gündeliklerde yazan çeşitli münevver, muharrir, gazeteci<br />

ve köşe yazarları tarafından tartışılmaya başlanır. Bir bakıma kamuoyu<br />

"hem sanatsal hem de endüstriyel olarak Türk sinemasının kalkınması<br />

için ne yapmak gerekir?" sorusuyla meşgul olur. 1947 yılında kurulan<br />

Yerli Film Yapanlar Cemiyeti (YFYC) on bir İstanbullu kurucu yapımcı-üyeden<br />

oluşmaktadır. Faruk Kenç (İstanbul Film), İhsan İpekçi<br />

(İpek Film), Necip Erses (Ses Film), Fuat Rutkay (Halk Film), Turgut<br />

Demirağ (And Film), Murat Köseoğlu (Atlas Film), Yorgo Saris (Elektra<br />

Film), Hikmet Aydın (Şark Film), Refik Kemal Arduman (Ankara Film),<br />

İskender Necef (Birlik Film) ve Ertuğrul Tokdemir (Sema Film) YFYC'yi<br />

meydana getirir. 6 7 Özellikle Türkiye'de uzun metrajlı kurmaca film yapı-<br />

64 Bkz. Karagözden Sinemaya Türk Sineması ve Sorunları: 1. Cilt. a.g.e., s. 48.<br />

65 Bkz. "Türk Sinemasının Ekonomik Tarihine Giriş", Yeni İnsan Yeni Sinema, sayı: 9, Bahar<br />

2001, s. 97.<br />

66 Bkz. SFC, Ana Nizamname, İstanbul, 1947, s. 3.<br />

67 Bkz. Rakım Çalapala, Türkiye 'de Filmcilik, YFYC, İstanbul, 1947.<br />

45

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!