Libri Perimtaria
Libri Perimtaria
Libri Perimtaria
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Formimi i kompostove ka për tri qëllime<br />
kryesore:<br />
Transformimi i materieve ushqyese në<br />
gjendje që kërpudhat të mund ta<br />
përdorin për ushqimin e tyre<br />
Shkatërrimi i sëmundjeve dhe dëmtuesve<br />
të ndryshëm që ndodhen në substrat<br />
Formimin e strukturës homogjene të<br />
kompostit me qëllim të krijimit në te të<br />
një regjimi të mirë ujoro ajror<br />
Kompostimi fillon me fermentimin e<br />
kashtës dhe plehut. Gjatë fermentimit<br />
plehu përzihet dy – tri herë me qëllim që<br />
të sigurohet një masë sa më homogjene.<br />
Pas kryejes së fermentimit nga substratet<br />
formohen “figura” apo blloqe të cilat<br />
mund të bëhen me dorë apo në mënyrë të<br />
mekanizuar. Në 1000 kg substrat<br />
(komposto), jipen 7 kg ure, 17 kg<br />
NH4SO4, 15 kg superfosfat, dhe karbonat<br />
kalciumi dhe 40 kg shkumës (Lazic et al,<br />
2001).<br />
Kompostimi zgjatë rreth dy javë dhe<br />
vazhdon faza e fermentimit e cila zgjatë 9<br />
– 10 dit.<br />
Komposti cilësor duhet të ketë lagështi<br />
rreth 65 % dhe pH 7,2<br />
Pas fermentimit kalohet në fazën e<br />
pasterizimit e cila kryhet në temperaturë<br />
50 – 60 0 C, për një kohë rreth një javë.<br />
Pasi që substrati të renditet në thasë apo<br />
blloqe, bëhet inokulimi.<br />
Në 1 kg substrat jipen 4 – 5 gr micele<br />
ose 5 – 6 l/t substrat. Mbjellja e miceleve<br />
bëhet me donator të posaqëm gjatë<br />
mbushjes së thasëve apo gjatë transportit<br />
të substratit në rafte apo arka.<br />
Pas inokulimit zhvillohet faza e<br />
intubacioneve të kërpudhës. Kjo arrihet<br />
duke e mbuluar substratin me folie<br />
plastike (najlloni) me qëllim që të<br />
sigurohet temperaturë rreth 25 0 C për 10<br />
– 12 dit. .<br />
Inkubacioni zgjatë 20 – 25 dit.<br />
Gjatë rritjes (kultivimit), temperatura<br />
nuk duhet të bjerë nën 18 0 C dhe<br />
lagështia relative duhet të jetë rreth 90 %.<br />
Cikli i prodhimit të kërpudhave mund të<br />
zgjatë 100 – 120 ditë dhe mund të<br />
përseritet 2 – 3 herë në vit.<br />
Preferohet që kërpudhat të vjelen kur<br />
arrijnë diametër 2,5 – 4,5 cm. Kërpudha<br />
mund të ruhet për 5 – 6 ditë në<br />
temperaturë 0 – 1 0 C dhe lagështi<br />
relative 95 %. Në këto kushte mund të<br />
ruhet për rreth një javë.<br />
Pyetje:<br />
Cilat janë fazat nëper të cilat<br />
kalon prodhimi i kërpudhave<br />
Si përgatitet substrati për<br />
prodhimin e kërpudhave<br />
Cfarë duhet të jenë temperaturat<br />
gjatë prodhimit të kërpudhave<br />
106
Change language