Libri Perimtaria
Libri Perimtaria
Libri Perimtaria
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Trangulli (Cucumis sativus)<br />
Trangulli (Cucumis sativus L.) është<br />
bimë një vjeqare barishtore që i përket<br />
familjes botanike të kungulloreve<br />
(Cucurbitaceae),e cila përdoret në të<br />
ushqyerit e njeriut. Trangulli<br />
konsumohet si perime e freskët dhe si<br />
sallatë nga të gjithë popujt dhe të gjitha<br />
moshat Në shumë vende të botës<br />
trangulli është një nga kulturat perimore<br />
me të lashta<br />
Ka sistem rrenjor dobët të zhvilluar<br />
Kercelli është zvarritës i mbuluar tersisht<br />
me qimeza dhe gjembëza.<br />
Gjethet jane pëllëmbore me 5 lobe<br />
Lulet janë një seksore. Fryti është rrushk<br />
i rremë<br />
Farat janë të ndryshmve për nga forma,<br />
madhësia dhe ngjyra<br />
Trangulli është bimë me kërkesa të larta<br />
ndaj temperaturës dhe ndricimit. Farat<br />
fillojnë të mbijnë në temperaturë 13-<br />
14 0 C, por temperatura optimale e<br />
mbirjes është 25-30 0 C. Bimët<br />
ndërpresin fotosintezën në temperatura<br />
mbi 35 0 C, kurse në temperatura mbi<br />
38 0 C bimët ndërpresin rritjen. Bimët<br />
ndërpresin gjithashtu rritjen në<br />
temperatura më të vogla se 15 0 C. Bimet<br />
bostanore jane subjekt i infeksioneve të<br />
ndryshme kur ato ekspozohen ne<br />
temperatura me te uleta se 10 0 C.<br />
Edhe kërkesat për dritë janë të mëdha.<br />
Trangulli është bimë e ditës së shkurtër<br />
(më pak se 12 orë).<br />
Kërkesat për ujë janë shumë të mëdha,<br />
prandaj përmbajtja e ujit në tokë duhet të<br />
rritet nga 60% të kapacitetit ujëmbajtës<br />
të tokës në fillim të vegjetacionit, në<br />
80% në fazën e frutifikimit. Trangulli<br />
nuk e duron praninë e zgjatur të tepricës<br />
së ujit në afërsi të sistemit të tij rrënjor.<br />
Në raste të tilla bimët ndërpresin rritjen<br />
dhe vyshken.<br />
Trangulli ka kërkesa të larta edhe për<br />
lagështi ajrore. Optimale është që kjo të<br />
jetë 80-85% në kushte fushore dhe në<br />
kushtet e serave edhe më e lartë.<br />
Trangulli rritet më mirë në toka të<br />
pasura, me strukturë dhe të kulluara<br />
mirë. Toka të lehta, të thella ranoargjilore<br />
dhe të pasuruara rregullisht<br />
me plehra organike, janë ideale, sepse<br />
toka të tilla lehtësojnë zhvillimin<br />
normal të sistemit rënjor. Tokat e<br />
rënda dhe të pakulluara mirë duhet të<br />
shmangen nga kultivimi me trangull,<br />
ose duhen trajtuar me kujdes për të<br />
mos lejuar ngopjen e tyre me ujë.<br />
Trangulli kërkon toka lehtësisht acide,<br />
me pH 5.6-6.8. Toka shumë acide<br />
krijojnë probleme me asimilimin e<br />
disa elementëve ushqyes.<br />
Një tokë e përgatitur mirë është<br />
esenciale për rritjen normale të trangullit.<br />
Punimi i tokës bëhet menjëherë pas<br />
84
Change language