Libri Perimtaria
Libri Perimtaria
Libri Perimtaria
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Lakra kokë (Brasica oeraceae var.<br />
Capitata)<br />
Si për nga sipërfaqet ashtu edhe për nga<br />
rëndësia ekonomike, është njëra ndër<br />
bimët kryesore perimore në Kosovë.<br />
Kultivohet në periudha të ndryshme<br />
kohore, duke filluar nga pranvera e<br />
hershme deri në vjeshtën e vonshmet.<br />
Kultivohet në fushë të hapur.<br />
Në Kosovë një kohë të gjatë lakra kokë<br />
është kultivuar si kulturë dytë, kryesisht<br />
pas drithërave (më së shumti pas grurit).<br />
Në raste të këtilla vjelja ka filluar në<br />
fund të tetorit dhe ka vazhduar deri në<br />
dimrin e hershëm. Shumica absolute e<br />
sasive të lakrës së këtillë është<br />
shfrytëzuar për përpunim në mënyrë<br />
tradicionale (përgatitja e lakrës turshi që<br />
është bërë për nevoja të familjes nga vet<br />
anëtarët e familjes). Kjo metodë<br />
përpunimit “shtëpiak” të lakrës kokë,<br />
edhe pse në përmasa shumë më të vogla<br />
mund të haset edhe sot në shumë vende<br />
në Kosovë (në zonat rurale).<br />
Sipërfaqet me lakër kokë kanë qenë në<br />
vazhdimësi me pjesëmarrje të madhe në<br />
strukturën e perimeve në Kosovë. Edhe<br />
sot, krahas specit, domates, shalqirit dhe<br />
qepës është ndër bimët kryesore<br />
perimore.<br />
Kultivimi i lakrës kokë për shumë<br />
prodhues është i rëndësishëm edhe për<br />
faktin se mund të mbillet në periudha të<br />
ndryshme dhe mundëson shfrytëzim më<br />
racional të tokës duke u mbjellë si para<br />
ose post kulturë.<br />
Kushtet e kultivimit<br />
Toka<br />
Rendimenti i lakrës varet në masë të<br />
madhe nga lloji i tokës, struktura dhe<br />
vetitë fizike, kimike dhe biologjike të<br />
tokës.<br />
Lakra kokë sikurse lakrat tjera, mund të<br />
kultivohet me mjaft sukses në tipe të<br />
ndryshme të tokave. Megjithatë tokat<br />
Përgatitja e dobët e fidanëve të lakrës<br />
(sikur edhe shumicës së perimeve tjera)<br />
është ndër faktorët kryesor që po ndikon<br />
në rendiment e ulëta dhe vonesën e<br />
fillimit të vjeljes.<br />
Prodhimi cilësor i fidanit nënkupton<br />
përgatitjen e fidanit në module, duke<br />
përdorë substrat të përshtatshëm<br />
Kërkesat ndaj kushteve të mjedisit<br />
Kërkesat ndaj tokës<br />
Mesatarisht të rënda me regjim të<br />
përshtatëm ujor – ajror, të furnizuara<br />
mirë e materie ushqyese, paraqesin tokat<br />
më të përshtatshme për kultivimin e<br />
lakrës.<br />
Për kultivimin e lakrës duhet zgjedhur<br />
toka mesatarisht të rënda deri<br />
mesatarisht të lehta, me reaksion neutral<br />
deri të dobët acidik (pH 6 – 7).<br />
Vlera e pH, ka ndikim në rritjen e<br />
bimëve. Para së gjithash kjo ndikon në<br />
mundësinë e shfrytëzimit më të mire të<br />
materieve ushqyese. E gjithë kjo ndikon<br />
në rritjen e rendimenteve por edhe<br />
64
Change language