06.05.2013 Views

Libri Perimtaria

Libri Perimtaria

Libri Perimtaria

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

Plehërimi modern (fertigimi) nënkupton<br />

përdorimin e plehrave nëpërmjet ujit të<br />

ujitjes. Kjo shpërndarje mund të<br />

realizohet në të gjithë sistemet e kultivimit<br />

të bimëve; ujitjes në sipërfaqe,<br />

ujitjes në formë shiu, etj, por mënyra më<br />

e mirë është nëpërmjet sistemeve të<br />

ujitjes me pika.<br />

KËRKESAT PËR UJË<br />

Sigurimi i lagështisë optimale në tokë<br />

dhe lagështisë optimale, të ajrit, është<br />

njëri ndër parakushtet më të rëndësishme,<br />

gjatë prodhimtrarisë së perimeve<br />

Në rend të parë duhet patur parasysh se<br />

kërkesat e perimeve për ujë janë të<br />

mëdha. Këto kërkesa mund të<br />

shpjegohen me përmbajtjen e lartë të ujit<br />

në frute, vegjetacionin relativisht të<br />

shkurtër dhe sistem rrënjor relativisht e<br />

zhvilluar dobët, te disa kultura perimore.<br />

Uji tek perimet (dhe te bimët tjera ka rol<br />

të shumëfishtë dhe mjaft kompleks.<br />

Gjithashtu uji i rregullon proceset<br />

kimike, fizike dhe biologjike në tokë.<br />

Afatet dhe numri i ujitjeve, varen nga një<br />

kompleks faktorësh si nga lloji, faza e<br />

rritjes zhvillimit të bimëve dhe nga<br />

kushtet e motit (periudha e vitit).<br />

Për të siguruar rendimente dhe cilësi të<br />

lartë të prodhimeve për njësi të<br />

sipërfaqes, duhet që në radhë të parë të<br />

njihen mirë kërkesat e kësaj bimë për<br />

këtë element jetësor. Nevojat për<br />

lagështirë janë të ndryshme në faza të<br />

ndryshme të rritjes dhe të zhvillimit të<br />

tyre. Vetëm në një sasi të caktuar<br />

lagështire toksore, bëhet e mundur tretja<br />

e elementëve ushqimor që ndodhen në<br />

tokë, duke formuar të ashtuquajturen<br />

solucionin toksor. Nëpërmjet qimeve<br />

thithëse solucioni tokësor kalon në<br />

sistemin rrënjor dhe më pas në pjesën<br />

mbitoksore në kërcej e gjethe.<br />

Uji në trupin e bimëve ka shumë<br />

funksione, por ndër to më kryesore janë<br />

dy:<br />

Transportimi i lëndëve ushqimore të<br />

nevojshme.<br />

Bimët me anë të transpirimit (avullimit)<br />

nga sipërfaqja e gjetheve, ato<br />

vetëfreskohen. Si rezultat i avullimit të<br />

ujit nga sipërfaqet e gjetheve, ulët<br />

temperatura e tyre. Nëpërmjet këtij<br />

procesi bimët vetëmbrohen nga<br />

temperaturat e larta dhe kryejnë pa<br />

shumë probleme, proceset e tyre<br />

fiziologjike.<br />

Rritja e kërkesave<br />

për ujë fillon<br />

menjëherë pas<br />

mbjelljes së fidanit<br />

në vëndin e<br />

përhershëm. Fazat<br />

me kritike për ujë<br />

janë:<br />

24

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!