Libri Perimtaria
Libri Perimtaria
Libri Perimtaria
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Plehërimi modern (fertigimi) nënkupton<br />
përdorimin e plehrave nëpërmjet ujit të<br />
ujitjes. Kjo shpërndarje mund të<br />
realizohet në të gjithë sistemet e kultivimit<br />
të bimëve; ujitjes në sipërfaqe,<br />
ujitjes në formë shiu, etj, por mënyra më<br />
e mirë është nëpërmjet sistemeve të<br />
ujitjes me pika.<br />
KËRKESAT PËR UJË<br />
Sigurimi i lagështisë optimale në tokë<br />
dhe lagështisë optimale, të ajrit, është<br />
njëri ndër parakushtet më të rëndësishme,<br />
gjatë prodhimtrarisë së perimeve<br />
Në rend të parë duhet patur parasysh se<br />
kërkesat e perimeve për ujë janë të<br />
mëdha. Këto kërkesa mund të<br />
shpjegohen me përmbajtjen e lartë të ujit<br />
në frute, vegjetacionin relativisht të<br />
shkurtër dhe sistem rrënjor relativisht e<br />
zhvilluar dobët, te disa kultura perimore.<br />
Uji tek perimet (dhe te bimët tjera ka rol<br />
të shumëfishtë dhe mjaft kompleks.<br />
Gjithashtu uji i rregullon proceset<br />
kimike, fizike dhe biologjike në tokë.<br />
Afatet dhe numri i ujitjeve, varen nga një<br />
kompleks faktorësh si nga lloji, faza e<br />
rritjes zhvillimit të bimëve dhe nga<br />
kushtet e motit (periudha e vitit).<br />
Për të siguruar rendimente dhe cilësi të<br />
lartë të prodhimeve për njësi të<br />
sipërfaqes, duhet që në radhë të parë të<br />
njihen mirë kërkesat e kësaj bimë për<br />
këtë element jetësor. Nevojat për<br />
lagështirë janë të ndryshme në faza të<br />
ndryshme të rritjes dhe të zhvillimit të<br />
tyre. Vetëm në një sasi të caktuar<br />
lagështire toksore, bëhet e mundur tretja<br />
e elementëve ushqimor që ndodhen në<br />
tokë, duke formuar të ashtuquajturen<br />
solucionin toksor. Nëpërmjet qimeve<br />
thithëse solucioni tokësor kalon në<br />
sistemin rrënjor dhe më pas në pjesën<br />
mbitoksore në kërcej e gjethe.<br />
Uji në trupin e bimëve ka shumë<br />
funksione, por ndër to më kryesore janë<br />
dy:<br />
Transportimi i lëndëve ushqimore të<br />
nevojshme.<br />
Bimët me anë të transpirimit (avullimit)<br />
nga sipërfaqja e gjetheve, ato<br />
vetëfreskohen. Si rezultat i avullimit të<br />
ujit nga sipërfaqet e gjetheve, ulët<br />
temperatura e tyre. Nëpërmjet këtij<br />
procesi bimët vetëmbrohen nga<br />
temperaturat e larta dhe kryejnë pa<br />
shumë probleme, proceset e tyre<br />
fiziologjike.<br />
Rritja e kërkesave<br />
për ujë fillon<br />
menjëherë pas<br />
mbjelljes së fidanit<br />
në vëndin e<br />
përhershëm. Fazat<br />
me kritike për ujë<br />
janë:<br />
24