06.05.2013 Views

Libri Perimtaria

Libri Perimtaria

Libri Perimtaria

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

PJEPRI<br />

Në krahasim me shalqinin pjepëri është<br />

më pak i përhapur, para së gjithash për<br />

shkak të kërkesave mjaft të mëdha të tij<br />

ndaj kushteve të ambientit.<br />

Vlera ushqyese e pjepërit është mjaft e<br />

lartë. Edhe për pjepërin (sikurse edhe për<br />

shalqinin), është karakteristike<br />

përmbajtja mjaft e lartë e sheqernave.<br />

Pjepëri është bimë një vjeçare e familjes<br />

cucubitaceae.<br />

Sistemi rrënjor është i ngjashëm me atë<br />

të shalqinit, por është më dobët i<br />

zhvilluar.<br />

Kërcelli është zvarritës, arrinë gjatësinë<br />

3 – 4 m<br />

Gjethet janë të vendosura në kërcell në<br />

mënyrë të këmbyer. Kanë bishta të gjatë<br />

pa ndajgjethëza.<br />

Lulet formohen në sqetullat e gjetheve.<br />

Pjepëri është bimë monoike me lule<br />

njëseksore.<br />

Kërkesat për temperaturë dhe<br />

regjimi i temperaturave në serrë.<br />

Pjepri është bimë me kërkesa të larta<br />

ndaj temperaturës dhe ndriçimit. Farat<br />

fillojnë të mbijnë në temperaturë 13-14<br />

0<br />

C, por temperatura optimale e mbirjes<br />

0<br />

është 25-27 C. Bimët ndërpresin<br />

fotosintezën në temperatura mbi 35 0 C,<br />

kurse në temperatura mbi 38 0 C bimët<br />

ndërpresin rritjen. Bimët ndërpresin<br />

gjithashtu rritjen në temperatura më të<br />

vogla se 15 0 C. Ashtu si edhe bimët e<br />

tjera bostanore pjepri atakohet shumë<br />

nga infeksionet e ndryshme kur ekspozohet<br />

ne temperatura me te uleta se 10 0 C.<br />

Pjepri, është gjithashtu shumë i<br />

ndjeshëm kundrejt temperaturave të<br />

tokës në zonën ku shtrihet sistemi rrënjor<br />

i bimëve.<br />

Kërkesat për dritë. Kërkesat për dritë<br />

janë të mëdha. Kur drita mungon, bimët<br />

mbeten të zverdhura, zgjaten dhe preken<br />

lehtësisht nga sëmundjet dhe dëmtuesit.<br />

Intensiteti i lartë i ndriçimit është i<br />

domosdoshëm për të siguruar intensitet<br />

të lartë të fotosintezës dhe për pasojë<br />

edhe rendimente të larta. Ndërkohë,<br />

intensiteti i lartë i ndriçimit mund të jetë<br />

shkaktar i djegieve diellore në frutat që<br />

janë duke u rritur, nëse ato ekspozohen<br />

menjëherë në diell.<br />

Kërkesat për ujë. Pjepri është shumë<br />

kërkues për ujë, prandaj përmbajtja e ujit<br />

në tokë duhet të rritet nga 60% të<br />

kapacitetit ujëmbajtës të tokës në fillim<br />

të vegjetacionit, në 80% në fazën e<br />

frutifikimit. Megjithatë, pjepri nuk e duron<br />

praninë e zgjatur të tepricës së ujit në<br />

afërsi të sistemit të tij rrënjor. Në raste të<br />

tilla bimët ndërpresin rritjen dhe<br />

vyshken. Efektet negative të tepricës së<br />

ujit, amplifikohen nëse shoqërohen edhe<br />

me përmbajtje të lartë të kripërave në<br />

tokë.<br />

82

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!