Libri Perimtaria
Libri Perimtaria
Libri Perimtaria
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
PRODHIMI I PERIMEVE NË<br />
KOSOVË<br />
Prodhimi i perimeve në Kosovë është<br />
një njëra nga degët kryesore të<br />
prodhimtarisë bimore, ndërsa në disa<br />
regjione të Rrafshit të Dukagjinit<br />
(sidomos në ato që shtrihen përgjatë<br />
lumit Drini i Bardhë), paraqet<br />
veprimtarinë kryesore ekonomike.<br />
Forma dominuese e kultivimit të<br />
perimeve është kultivimi në fushë të<br />
hapur, me një orientim të theksuar të<br />
prodhuesve nga prodhimtaria<br />
komerciale (prodhimtaria për treg) e<br />
perimeve.<br />
Prodhimi i perimeve në përgjithësi<br />
paraqet mënyrën më intensive të<br />
prodhimtarisë bimore. Me progresin e<br />
vazhdueshëm të shoqërisë njerëzore<br />
është ndërruar edhe është zhvilluar<br />
vazhdimisht edhe teknologjia e kultivimit<br />
të perimeve.<br />
Është me rëndësi të ceket se sipërfaqet<br />
me perime kanë tendencë të<br />
vazhdueshme të rritjes. Fatkeqësisht<br />
rritja e sipërfaqeve nuk është e përcjellur<br />
edhe me rritjen e rendimenteve.<br />
Oscilimet e rendimenteve gjatë viteve të<br />
ndryshme janë mjaft të theksuara, që para<br />
së gjithash mund të shpjegohen me faktin<br />
që prodhimi i perimeve tek ne ende (në<br />
masë mjaft të madhe), varet nga<br />
kushtet klimatike.<br />
Në këtë drejtim përjashtim është<br />
vetëm patatja, me të cilën kulturë jo<br />
vetëm sipërfaqet por edhe rendimentet<br />
kanë tendencë të vazhdueshme të rritjes.<br />
Në këtë tabelë nuk janë përfshirë të<br />
dhënat për fasulen që kultivohet në<br />
bashkëshoqërim me misër.<br />
Edhe pse prodhimi i perimeve nё<br />
Kosovë ka tendencë të vazhdueshme të<br />
avancohet, ai ende shoqërohet nga<br />
vështirësi të mëdha që e pengojnë atë që<br />
të jetë një prodhim konkurrent në tregun<br />
vendor dhe rajonal.<br />
Nё Kosovë kultivohet një numër<br />
fare i vogël i llojeve dhe kultivarëve në<br />
kuadër të llojeve ekzistuese të perimeve.<br />
Dominim absolut kane speci, domatja,<br />
qepa, lakra kokë dhe shalqiri. Këto pesë<br />
lloje pёrfshijnё mbi 50 % të sipërfaqeve<br />
me perime nё Kosovë. Nё drejtim tё<br />
përmirësimit tё asortimanit tё kultivarëve<br />
(nё kuadër të llojeve që kultivohen më së<br />
shumti nё Kosovë), nё kohë të fundit<br />
vërehen trende mjaft pozitive,<br />
posaçërisht me futjen e hibrideve të reja<br />
mjaft produktive. Nё kёtё drejtim<br />
vështirësi paraqet çmimi i lartë i farës së<br />
këtyre hibrideve, por ёshtё me shumë<br />
rendësi se shumica e prodhuesve të<br />
perimeve e ka kuptuar mjaft mirë<br />
4