Somali version - A Guide to Civil Remedies and - Judiciary
Somali version - A Guide to Civil Remedies and - Judiciary
Somali version - A Guide to Civil Remedies and - Judiciary
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
maxkamaddii go’aanka gaadhay.<br />
Racfaanada waxaa lagu qabtaa maxkamado ka duwan tan kiiska xukuntay:<br />
• Go’aano ay bixisay maxkamadda denbiyada yar yar (Magistrate) waxaa racfaan<br />
looga qaadan karaa maxkamadda sare ( High Court)<br />
• Go’aano uu bixiyey qaaddiga xaafadda ee fadhiya maxkamadda xaafadda, waxaa<br />
looga racfaan qaadanayaa qaaddiga sare ee maxkamadda xaafadda (Circuit Judge)<br />
• Go’aano uu bixiyey qaaddiga maxkamada xaafaddu ee maxkamadda sare waxaa<br />
racfaan looga qaataa qaadiga maxkamadda sare ee isla xaafaddaas.<br />
• Go’aano uu bixiyey qaadiga sare ee maxkamadda xaafaddu waxaa racfaan looga<br />
qaadan karaa maxkamadda racfaanka.<br />
Maxaa laga filan karaa awoodda xabsi ku hayn?<br />
Awoodda xabisidda waxaa lagu lifaaqi karaa qodob kas<strong>to</strong>o horjoogsanaya faraxumaynta<br />
(ilaa 1da July 2007da) ama amar degganaansho marka hanjabaad dagaal la arko.<br />
Awoodda xabisiddu waxay sarkaal booliis ah awood u siisaa inuu xiro dacwad lagu<br />
soo oogaha, iyadoon aanu haysan ogolaansho maxkamadeed (warrant), haddii<br />
iyada/isaga looga shakisan yahay inuu si muuqata inuu jebiyey amar<br />
maxkamadeed. Faa’iidada weyn ee ay u leedahay dacwad oogtada waa inaysan u<br />
baahneyn inay soo buuxiso arji kale si loo sameeyo ogolaansho maxkamadeed<br />
(warrant). Maxkamaduhu waxay ku lifaaqi karaan awooda xabisidda (xiridda) markay<br />
xukumid bixinayaan (ama qeyb amarka ka mid ah ay bixinayaan) ha ahaadeen<br />
xukumidaasu kuwa la wargeliyey ama kuwa aan la wargelin. Booliiska waxaa looga<br />
baahan yahay markii ay xiraan danbiilaha inay soo hor taagaan maxkamada<br />
(maxkamaddaas oo ah tii markii hore xukun riday) muddo 24 saacadood ah (oo ka<br />
bilaabanta waqtiga la xiray). Haddii aanay maxkamadu wax ka qaban karin arinta<br />
islamarka dacwaddaas, waxay leedahay awood ay kusii hayso danbiilaha xabsiga ama<br />
inay kusii dayso dammiin ahaan.<br />
Hase yeeshee, qodobka 1 ee Sharciga dhibaataynta qoyska 2004 ayaa beddelaya sharciga<br />
xeerka qoyska si jebinta amarka horjoogsanaya faraxumaynta looga dhigo fal denbi ah<br />
marka la hirgaliyana 1da July 2007da, sharci ahaan uma suur<strong>to</strong>gali doon<strong>to</strong><br />
maxakamaduhu in ay awood xabisid ku lifaaqaan amarrada horjoogsanaya faraxumaynta.<br />
Taas waxaa dheer, Sharciga Denbiga Habaysan ee Daran iyo Booliiska 2005 (SOCPA)<br />
ayaa beddelay liiska denbiyada xirista wata ee Qodobka 24 ee PACE wixii ka dambeeyey<br />
Jannaayo 2006dii si denbiyaasha dhammaan<strong>to</strong>od looga dhigo kuwo xiris wata sidaasoo<br />
uu ku beddelay qodobka 10 ee Sharciga dhibaataynta qoyska 2004. Waxaa awood xabisid<br />
weli lagu lifaaqi karaa amarrada degganaanshaha, marka habboon.<br />
Waa inay cadaan tahay awoodda xiristu xiliga ay dhacayso (expiry date). Mar marka<br />
qaarkood waxay dhici karaan ka hor inta amarada ay ku lifaaqan yihiin aanay dhicin.<br />
Tusaale ahaan, waxaa laga yaabaaa tani inay dhacdo, markii awoodda xabisiddu<br />
(xiriddu) ay ku saabsan tahay qayb ka mid ah amarka la bixiyey.<br />
Arjiga awoodda xabisiddu (xiriddu) FL406, waxaa waajib ah inuu caddeeyo<br />
18