29.08.2013 Views

Somali version - A Guide to Civil Remedies and - Judiciary

Somali version - A Guide to Civil Remedies and - Judiciary

Somali version - A Guide to Civil Remedies and - Judiciary

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

in uu dhibbanuhu u baahan yahay ilaalin loo sii wado. Waxaa dhab ahaan u furan<br />

dhibbanaha in uu raadsado amar horjoogsanaya faraxumaynta ama mid reebitaan oo uu<br />

ka helo maxkamadda madaniga. Hase yeeshee, tallaabada taas ka camali ah ayaan ka<br />

hortagayn uun dib u dhaca iman kara iyo korodhka kharashka soo gaara miisaaniyadda<br />

gargaarka sharciga, waxayse weliba dhibbanaha siinaysaa ilaalin sii waxqabad fiican.<br />

Denbi ku waayidda ka bacdi, waxay maxkamaddu ugu baaqi kartaa dhinaca dembi<br />

oogidda iyo dhinaca difaaca labadaba in ay soo b<strong>and</strong>higaan wixii ah caddayn dheeraad ah<br />

ee aanan laga aqbali karin dacwadaha denbiyeed laakiinse laga oggolaan karo dacwadaha<br />

madani. Iyadoo adeegsanaysa caddayntaas, waxay maxkamaddu go’aan ka gaari doonta<br />

in loo baahan yahay amar si dhibbanaha looga ilaaliyo dhibaatada. Haddii kale, waxay<br />

maxkamaddu go’aankaas gaari kartaa iyadoo isticmaalaysa caddaynta hore loogu soo<br />

b<strong>and</strong>higay dacwadda denbiyeed. (Tusaale ahaan, qof ayaa lagu waayi karaa denbiga<br />

waxyeellada jirka ee daran laakiinse waxaa dhici karta in uusan muran ka jirin in uu<br />

qofkaasi xoog u garaacay albaabka isagoo ku qaylinaya hanjabaad oo uu xoog ku galay<br />

aqalka.)<br />

Ujeeddada laga leeyahay amarka xakamayntu waxay noqon doontaa mid ka hortag ah, oo<br />

aan ganaaxid ahayn – tallaabo qofka lagaga ilaalinayo dhibaatada. Waxaannu aaminsan<br />

nahay in ay jiraan xaalado keenaya in ay dhibbaneyaashu ilaalin ama badbaadin<br />

degdegga ah u baahan yihiin, xataa inkas<strong>to</strong>o aanan la hayn caddayn ku filan in qofka<br />

denbiga lagu xukumo. Marka ay ka fiirsanayso in ay amar samayso waxay maxkamaddu<br />

tixgelin doontaa isla su’aasha ay maxkamad madani u tixgelin lahayd codsiga amarka<br />

xakamaynta marka la raaco qodobka 3 ee Sharciga ka ilaalinta dhibaatada, taasoo ah<br />

miyaa amar loo baahan yahay si dhibaatada qofka looga ilaaliyo? Su’aashaasi waa mid<br />

ku xiran aragtida maxkamadda.<br />

Marka ay ka fiirsanayaan in la caddeeyey eedaymaha gaarka ah ee habdhaqan xun oo<br />

hore, waxay maxkamaduhu adeegsan doonaan xeerka madani ee caddaynta. Hase<br />

yeeshee, sida ku cad sharciga kiiseed ee loo adeegsaday amarrada noocaas ah (amarrada<br />

akhlaaqda bulshada u daran iyo amarrada mamnuuca ee kubbadda cagta) xeerka madani<br />

ee dabbakhmayaa waxuu ku xirnaan doonaa nooca kiiska, iyo xataa heerka xumaanta<br />

habdhaqanka lagu eedaynayo iyo nooca wixii ganaax ah ee lagu xukumi karo.<br />

Sharciga dhibaataynta qoyska 2004 ayaa weliba qof kas<strong>to</strong>o ku magacaaban amarka<br />

xakamaynta xaq u siinaya in “la maqlo”, tusaale ahaan la matalo, haddii la soo gudbiyo<br />

codsi lagu beddelayo ama lagu tirtirayo amarka. Xeerasha u yaalla Maxkamadda ayaa<br />

maxkamadda waajib kaga dhigi doona in qof kas<strong>to</strong>o ku magacaaban amarka xakamaynta<br />

ay ka wargeliso codsiga noocaas ah si uu qofkaasi hore u sii ogaan karo waxa dhacaya, si<br />

markaasna uu fursad ugu helo in uu codsiga kaga doodo maxkamadda dhexdeeda.<br />

42

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!