Zeszyty Historyczne Olkusza Numer 8 Olkusz, 2009

mgr Józef Januszek.
IV. Moje credo pedagogiczne...
SZKOŁA, MATEMATYKA, ASTRONOMIA, HISTORIA, EDUKACJA …
Redaktor Przeglądu Olkuskiego, mgr Franciszek Lisowski, przesłał do mnie, w listopadzie 2008r.
kilka ważnych pytań - pytania dotyczą edukacji i matematyki. Wyraził równocześnie prośbę, abym
na te pytania odpowiedział pisemnie.
Przegląd Olkuski jest w zasadzie gazetą reklamową, nie ma tam wystarczająco dużo miejsca na
dłuższą wypowiedź, a w tym przypadku jest to konieczne. Wobec tego przedstawiam moje przemyślenia
wynikające z moich wieloletnich doświadczeń zawodowych.
Tekst listu mgr F. Lisowskiego:
„Między duchem a materią jest matematyka.
Matematykę określa się mianem Królowej nauk, większość ludzi uważa ją jednak za dopust boży.
Dlaczego Królowa jest tak niedostępna?
Kopernik: Matematykę pisze się dla matematyków.
Co w tej nauce jest tak niezwykle trudne. Czy może ludzie wmawiają sobie tę hermetyczność. Platon
mówił Kto nie zna geometrii niech tu /do Akademii Platońskiej/ nie wstępuje. Zamykał drzwi
przed pospólstwem. Jak powstała matematyka? A w ogóle co to jest matematyka.
Czy świat jest zbudowany wg zasad matematyki, czy nam to tylko wmawiacie?
Einstein pytał: ”Jak to się stało, że matematyka, produkt mśli, niezależny od doświadczenia tak
wspaniale pasuje do świata realnego.?
Czego zatem my, dyletanci powinniśmy szukać w matematyce, jeżeli nie potrafimy opanować tej
wiedzy nie tylko na poziomie wysokim, ale nawet podstawowym…? A jak przekonać się do matematyki.
Jak się jej uczyć - a może nawet nauczyć. Janos Aczel twierdził ”Do uprawiania matematyki
potrzebny jest talent celem kojarzenia pomysłów i dostrzegania związków tam, gdzie inni ich
nie widzą. Więc bez tego talentu nie ma mowy o pokochaniu „matmy”. Czujemy się rozgrzeszeni”.
Jak matematyka przyjmowana jest przez ludzi?
Zdarzają się opinie:
Matematyka jest oderwana od życia - przecież wystarczy mieć dużo pieniędzy i mały kalkulator,
aby wygodnie żyć.
Matematyka to „dopust boży” – służy do dręczenia dzieci.
Matematyka to niedostępna, hermetycznie zamknięta „Królowa nauk”.
Matematyka potrzebna jest tylko matematykom.
Wszechświat ma strukturę matematyczną.
Myślenie naukowe to przede wszystkim myślenie wypracowane przez matematyków w ciągu wieków.
191