Zeszyty Historyczne Olkusza Numer 8 Olkusz, 2009

Czy matematyka jest oderwana od życia? To nieporozumienie. Matematyka jest nauką abstrakcyjną,
ale to nie jest wada, to jest jej wielki atut i zaleta.. Przecież każde słowo ma charakter
abstrakcyjny. Czy można zarzucać, że słowo jest oderwane od życia? Czy matematyka to dręczenie
dzieci? W tym miejscu dotykamy istoty relacji: nauczyciel – uczeń. Matematyka jest tylko subtelnym
i nadzwyczajnym narzędziem w ręku człowieka i jak każde narzędzie może być użyta do
dobrego, lub złego. Nauczyciel w początkowej nauce matematyki może, na skutek niekompetencji,
wytworzyć poczucie lęku, zagrożenia i bariery psychiczne, które mogą trwać przez całe życie. Jest
to problem odpowiedzialności zawodowej nauczyciela. Tylko nauczyciel kompetentny i odpowiedzialny
może wprowadzić dzieci i młodzież w ten niezwykły i wspaniały świat myśli ludzkiej, który
nazywa się matematyką. Dzieci mogą i powinny na początku bawić się matematyką, a w miarę
postępującego wtajemniczenia, stają się samodzielne, silne duchowo, zdolne do stawiania istotnych
i ważnych, zasadniczych pytań, podejmowania trudnych obowiązków i samodzielnych działań.
Czy matematyka jest hermetycznie zamknięta jako Królowa? Na pewno nie. Kto z Was rozmawiał
z prawdziwą Królową? Z matematyką może rozmawiać każdy, o każdej porze dnia i nocy. Wystarczy
odwaga myśli i zbędne są wszelkie procedury dyplomatyczne, a nawet specjalna etykieta. Czy
matematyka potrzebna jest tylko matematykom? Nie tylko – matematyka konieczna jest każdemu
kto pragnie myśleć ściśle, niesprzecznie, konsekwentnie i w sposób uzasadniony. Czy można zrozumieć
Wszechświat bez matematyki? Najwybitniejsi astronomowie twierdzą , że to nie jest możliwe.
Wystarczy zwrócić uwagę na to, że teoria względności Einsteina, opisana jest równaniami matematycznymi.
Ponadto do sprecyzowania swojej teorii Einstein potrzebował geometrii nieeuklidesowej.
Oczywiście można ograniczyć się tylko do bezpośrednich obserwacji „ciał niebieskich” gołym
okiem i dla wygody, oraz świętego spokoju, poprzestać na „ złudzeniach”.
KARTEZJUSZ (1596 - 1650) matematyk, filozof, twórca geometrii analitycznej, przyjął
za najważniejszą wykładnię naukowego myślenia zasadę:
„Myślę więc jestem”.
Mam do rozwiązania niezwykle trudne zadanie, którego, przyznaję, podjąłem się dobrowolnie.
Jak mam poruszać się między myślami EUKLIDESA, KARTEZJUSZA, STEINHAUSA,
PLATONA ,KOPERNIKA , EINSTEINA i przy tym powiedzieć coś sensownego o matematyce?
Zwracam się do wielu czytelników, zwłaszcza tych, którzy mają uprzedzenia do matematyki,
aby ich przekonać że matematyka, nie jest „dopustem bożym”. Matematyka nie jest niedostępna
jak Królowa. Do jej pokochania nie jest konieczny specjalny talent. Przyznaję, zajmowanie się
matematyką nie jest zabawą, ani rozrywką, jest poważną pracą. Praca ta wymaga przede wszystkim
systematycznego, długotrwałego wysiłku, koncentracji uwagi i determinacji woli. Bardzo pomocny
jest dobry i życzliwy przewodnik.
Jestem pewien, że pierwszym impulsem i początkiem zauroczenia matematyką jest ciekawość świata
i odczucie tajemnicy otaczającej rzeczywistości.
192