Zeszyty Historyczne Olkusza Numer 8 Olkusz, 2009

WERNER HEISENBERG (1901—1976 ), odkrywca fundamentalnej dla mikrofizyki zasady
nieoznaczoności.
„ Rozwój fizyki atomowej odwiódł ją od podstawowych przesłanek materialistycznej filozofii.
Doświadczenia dowiodły, że materialne cząstki nie są wieczne i niezmienne. Są raczej prostymi
wyrazami podstawowych konstrukcji matematycznych. Zatem dla nauki współczesnej – na początku
był wzór matematyczny, nie materia. A ponieważ wzór matematyczny – jest koncepcją intelektualną,
można by rzec: Na początku był sens.”
Przytaczam teraz niezwykle interesujący wywiad z dnia 11-09-2009, którego udzielił Simon
White redaktorowi hiszpańskiego dzienniku La Vanguardia. Rozmawia redaktor Lluis
Amiguet.
Matematyka Wszechświata
Nasze oczy, a nawet wyspecjalizowany sprzęt astronomiczny pozwalają nam zbadać tylko niewielki
wycinek Kosmosu Jeśli chcemy dotrzeć dalej, musimy zaufać równaniom matematycznym – twierdzi
Simon White, astrofizyk i badacz ciemnej materii, stojący na czele Instytutu Maksa Plancka.
Simon White: Jeśli pan zechce, dziś w nocy może pan zobaczyć przeszłość...
La Vanguardia: Bez teleskopu?
Jeśli nie będzie zachmurzenia, zobaczy pan Galaktykę Andromedy: to położony w największej odległości
obiekt, jaki można dostrzec ludzkim okiem. Światło wysłane z Galaktyki Andromedy wędrowało
do nas 2 miliony lat! Kiedy wyruszało, nasz gatunek jeszcze nie istniał. Być może któryś z
naszych przodków z rzędu naczelnych zaczynał się podnosić na dwie nogi... A pan to zobaczy gołym
okiem, na stojąco.
Obawiam się, że będą potrzebne okulary.
Przy użyciu dobrego radioteleskopu będzie pan mógł wejrzeć znacznie dalej w przeszłość i dostrzec
czasy, kiedy nie istniała nawet Andromeda, ani żadna gwiazda, ani planeta, ani nic… Będzie pan
mógł obejrzeć początek Wszechświata.
Niech pan nam pokrótce wyjaśni, jaki jest Wszechświat.
Jest ogromny, tak wielki, że nie umiemy nawet powiedzieć, czy jest nieskończony, ale wiemy, że
miał swój początek i że było to ponad 300 miliardów lat temu.
Skąd o tym wiemy?
Bo możemy to zobaczyć, zmierzyć.
Jak można to zobaczyć?
Przez radioteleskop, który umożliwia zaobserwowanie na własne oczy światła z narodzin Wszechświata,
czyli Wielkiego Wybuchu.
Jakie jest światło wszystkich prapoczątków?
Miękkie, aksamitne, jednolite... Szacujemy, że światło Słońca dociera do nas po 4 minutach. Możemy
także zmierzyć CMBR (mikrofalowe promieniowanie tła), czyli fale pozostające w Kosmosie
po tej pierwotnej eksplozji wszystkiego, i wydedukować, kiedy ona nastąpiła. Te fale są reliktem
199