ELEMENTI STROJEVA - FESB
ELEMENTI STROJEVA - FESB
ELEMENTI STROJEVA - FESB
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
1<br />
F = F − F = F = F (1 −Φ )<br />
rP r rV r r<br />
1 + CP/<br />
CV<br />
(3.9)<br />
Preostala sila brtvljenja F B između spajanih strojnih dijelova tako iznosi:<br />
Ukupna sila u vijku je:<br />
FB = Fpr − FrP = Fpr −Fr(1 −Φ )<br />
(3.10)<br />
Fmax = Fpr + FrV = Fpr + Fr ⋅Φ = FB + Fr<br />
(3.11)<br />
F max [N] cjelokupno opterećenje vijka<br />
F pr [N] sila prednaprezanja<br />
F B [N] sila brtvljenja između spajanih strojnih dijelova<br />
Ukupno vlačno opterećenje vijka F V mora, za stupanj sigurnost ν T , biti manje od opterećenja F e ,<br />
odnosno F p0,2 , koje odgovara granici tečenja materijala vijka, slika 3.15c. S druge strane, pod<br />
djelovanjem statičke tlačne radne sile F r , odnosi su sasvim suprotni. Pritezani dijelovi po čitavoj<br />
su debljini dodatno tlačno opterećeni, a vijak se istovremeno rasterećuje, te je F V < F pr . Radna<br />
tlačna sila F r dijeli se na dodatno tlačnu silu u spajanim strojnim dijelovima F rP, koja uzrokuje<br />
povećanje skraćenja za ∆l r i povećanje sile brtvljenja F B = F pr + F rP , te na rasterećenje vijka F rV ,<br />
koje uzrokuje smanjenje rastezanja vijka za ∆l r , Slike 3.16a i b. Ukupna sila u vijku tako iznosi<br />
F V = F pr − F rV . Ukupno tlačno opterećenje podloge F B mora uvijek, za određeni stupanj sigurnosti<br />
ν F , biti manje od opterećenja F e , odnosno F p0,2 , koje odgovara nastajanju trajnih deformacija u<br />
pritezanim strojnim dijelovima, slika 3.16c. Nakon prestanka djelovanja radnog opterećenja, u<br />
vijčanom spoju se opet uspostavlja prvobitno stanje, slika 3.16a. Opisani odnosi vidljivi su iz<br />
deformacijskog dijagrama vijčanog spoja, slika 3.16c<br />
a)<br />
F V = F pr<br />
b) F V < F pr<br />
c)<br />
F pr<br />
−F r<br />
−∆lr<br />
νT<br />
F e , F p0,2 pritezanih dijelova<br />
lV + ∆lV<br />
hP − ∆lP<br />
FrP<br />
F B = F pr<br />
−∆lr<br />
F B > F pr<br />
F pr<br />
−Fr<br />
Fpr<br />
FrV<br />
Fr<br />
FB<br />
F pr<br />
−F r<br />
Slika 6.16: Odnosi u prednapregnutom<br />
vijčanom spoju opterećenom statičkom<br />
tlačnom radnom silom F r<br />
a) neopterećeni vijčani spoj s prednaponom<br />
b) dodatno opterećenje tlačnom silom −F r<br />
c) deformacijski dijagram vijčanog spoja<br />
sila<br />
∆l r<br />
+∆l V −∆l P<br />
deformacija<br />
FV<br />
78
Change language