ELEMENTI STROJEVA - FESB
ELEMENTI STROJEVA - FESB
ELEMENTI STROJEVA - FESB
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
3.2.4 Prednapregnuti vijčani spoj opterećen dinamičkom aksijalnom radnom<br />
silom<br />
Radna sila u dinamički opterećenom prednapregnutom vijčanom spoju kreće se između najniže<br />
vrijednosti F r,min i najviše vrijednosti F r,max , pri čemu može imati pulzirajući (r = 0), titrajni (r = -<br />
1) ili proizvoljni (-1 ≤ r ≤ 1) izmjenični karakter, 1.3.2.2. Kod strojeva rijetko, a kod metalnih<br />
konstrukcija redovito, radno opterećenje može imati i stohastički karakter.<br />
Kod pulzirajućeg vlačnog radnog opterećenja, F r,min ≥ 0 i F r,max > 0, slika 3.17a, dodatno<br />
opterećenje u vijku kreće se između vrijednosti F rVmin i F rVmax s amplitudom:<br />
F<br />
F<br />
− F F − F<br />
2 2<br />
rV max rV min r,max r,min<br />
±<br />
a<br />
=± = ⋅Φ (3.12)<br />
F a [N] amlitudna sila u vijku<br />
F rVmax [N] najveća dodatna sila u vijku, izraz (3.8) za F r,max<br />
F rVmin [N] najmanja dodatna sila u vijku, izraz (3.8) za F r,min<br />
F r,max [N] najveća radna sila<br />
F r,min [N] najmanja radna sila<br />
Φ omjer sila, izraz (3.15)<br />
Srednje dinamičko opterećenje vijka iznosi:<br />
F F F<br />
Vsr<br />
=<br />
V max<br />
− a<br />
(3.13)<br />
Prema izrazu (3.11) najveće opterećenje vijka iznosi F Vmax = F pr + F rVmax , dok je najmanja sila<br />
brtvljenja jednaka: F Bmin = F Vmax − F r,max .<br />
a) b)<br />
sila<br />
Fa<br />
FrVmax<br />
F rVmin<br />
Fa<br />
F pr<br />
Fr,min<br />
Fr,max<br />
FBmin<br />
FVsr<br />
FVmax<br />
sila<br />
FBmax<br />
Fr,min<br />
F pr<br />
Fr,max<br />
FBmin<br />
Fa<br />
Fa<br />
FVmin<br />
FVsr<br />
FVmax<br />
+∆l V<br />
deformacija<br />
−∆l P<br />
+∆l V<br />
deformacija<br />
−∆l P<br />
Slika 3.17: Deformacijski dijagrami dinamički opterećenih prednapregnutih vijčanih spojeva<br />
a) pulzirajuće vlačno opterećenje b) naizmjenično promjenjivo opterećenje (r < 0)<br />
Kod dinamičkog izmjeničnog radnog opterećenja, F r,min < 0 i F r,max > 0, slika 3.17b, dodatno<br />
opterećenje u vijku kreće se između vrijednosti F rVmin < 0 i F rVmax > 0 s amplitudom određenom<br />
izrazom (3.12), pri čemu se dosljedno uzima u obzir negativni predznak za tlačno opterećenje<br />
−F rVmin . Ukupno opterećenje vijka varira između vrijednosti F Vmax = F pr + F rVmax > F pr i F Vmin =<br />
F pr − F rVmin < F pr oko srednje vrijednosti, određene izrazom (3.13), gdje se ponovno uzima u<br />
79
Change language