Ubezpieczenia w Rolnictwie. MateriaÅy i Studia. Nr 43/2012 - KRUS
Ubezpieczenia w Rolnictwie. MateriaÅy i Studia. Nr 43/2012 - KRUS
Ubezpieczenia w Rolnictwie. MateriaÅy i Studia. Nr 43/2012 - KRUS
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
ORGANIZACJA, EKONOMIKA I PROBLEMY SPOŁECZNE<br />
Dr hab. prof. Stanisław Ryszard Domański<br />
Zabezpieczenie emerytalne rolników<br />
w świetle podziału kapitału<br />
i dochodu<br />
Zainteresowanie systemem ubezpieczenia społecznego rolników wzmaga<br />
się falowo, zwykle gdy rządy przystępują do myślenia o układaniu budżetu<br />
na kolejny rok, a rachując wstępne bilanse przychodów i wydatków, z troską<br />
pochylają się nad saldami pojawiającymi się na czerwono. Od jakiegoś<br />
czasu szczególna czujność społeczna kierowana jest ku systemowi ubezpieczenia<br />
społecznego rolników, zarządzanemu przez Kasę Rolniczego<br />
<strong>Ubezpieczenia</strong> Społecznego, która – w myśl ustawy z 20 grudnia 1990 r. –<br />
zawiaduje funduszami wydzielonymi z ZUS, a których geneza sięga wprowadzonego<br />
w roku 1977 tzw. społecznego ubezpieczenia rolników. „Problemem<br />
– jak zauważają E. Bojanowska i J. Hrynkiewicz – wywołującym od<br />
dwóch lat wiele dyskusji i kontrowersji jest finansowanie świadczeń z ubezpieczenia<br />
społecznego rolników. W Polsce są one finansowane z dwóch źródeł<br />
– z funduszu emerytalno-rentowego, którego dochody w ponad 90% [podkr.<br />
SRD] pokrywa dotacja budżetu państwa, oraz z funduszu składkowego, który<br />
ma charakter samofinansujący się”.<br />
W języku potocznym owa „dotacja budżetu państwa” do funduszu<br />
emerytalno-rentowego, nazywana jest „dopłatą do <strong>KRUS</strong>” i wywołuje cały<br />
łańcuch negatywnych skojarzeń, łącznie ze stereotypem o obciążaniu kieszeni<br />
„podatnika” daninami na rzecz rolników. W istocie owe dotacje<br />
rosły z roku na rok – od kwoty 750 mln złotych w roku 1990, gdy jeszcze<br />
funkcjonował system wprowadzony w roku 1977, do 6,1 mld w roku 1995;<br />
13,2 mld w 2000, 14,7 mld w 2005 i wreszcie 15,7 mld w roku 2009, 2 wy-<br />
1<br />
Bojanowska E., Hrynkiewicz J., <strong>Ubezpieczenia</strong> społeczne rolników. Zmiana czy<br />
kontynuacja [w:] „<strong>Ubezpieczenia</strong> społeczne w Polsce. 10 lat reformowania”, Warszawa<br />
2011; ISNS UW, str. 317.<br />
2<br />
Odpowiednio: Roczniki Statystyczne GUS z roku: 1994 str. 159 tabl. 11 (237);<br />
z roku 2002 str. 508, tabl. 11 (525); z roku 2010 str. 698 tabl. 11 (546).<br />
16