Ubezpieczenia w Rolnictwie. Materiały i Studia. Nr 43/2012 - KRUS

ORGANIZACJA, EKONOMIKA I PROBLEMY SPOŁECZNE
Jednolity system emerytalny
W środkach masowego przekazu, a także w opiniach naukowców i praktyków,
niejednokrotnie można się spotkać ze stwierdzeniem, że najodpowiedniejszy
byłby jednolity system emerytalny dla wszystkich grup zawodowych.
Takie założenie wyłączałoby istnienie nie tylko przywilejów wspomnianych
powyżej grup zawodowych, ale w skrajnym wypadku miałoby
doprowadzić do włączenia rolników do ZUS.
Zdaniem Agnieszki Chłoń-Domińczak z SGH, byłej wiceminister pracy
i polityki społecznej, jednolity system emerytalny umożliwiałby zmianę
zawodu w trakcie aktywności zawodowej. Obecnie jest to praktycznie
niemożliwe. Na przykład, jeśli rolnik nie może zarobić w prowadzonym
gospodarstwie, to przechodząc do innej pracy, musi zmienić system emerytalny.
W ramach powszechnego systemu emerytalnego powinien też
być docelowo ustalony jednakowy wiek emerytalny dla kobiet i mężczyzn.
W ograniczonym stopniu – na przykład z powodu bezpieczeństwa
publicznego – można utrzymać możliwość wcześniejszego kończenia kariery
dla niektórych osób (np. żołnierzy czy policjantów), jednak zasady
korzystania z takich przywilejów powinny być jasno określone. Najlepiej
gdyby były one finansowane przez dodatkową składkę.
Prof. Marek Góra, współtwórca systemu emerytalnego twierdzi z kolei,
że nie ma żadnych wątpliwości, iż najlepszym rozwiązaniem uzasadnionym
społecznie i ekonomicznie jest sytuacja, kiedy wszyscy są w jednym
systemie. Nie oznacza to, że nie ma specyficznych wyzwań związanych
z określonymi zawodowymi stanowiskami pracy. Jednak nie ma żadnego
racjonalnego argumentu, aby całe grupy zawodowe miały własne
systemy.
Trzeba wiedzieć, że system emerytalny nie jest rodzajem zapłaty za
wykonywaną pracę. To jest zwyczajne nieporozumienie, gdyż za ciężką
i niebezpieczną pracę policjanci czy górnicy powinni być odpowiednio
wynagradzani na bieżąco. Jednocześnie warto pamiętać, że składki za
policjantów, prokuratorów czy żołnierzy płacą wszyscy podatnicy. To, że
te grupy zawodowe nie płacą składek, nie oznacza, że nie ma kosztów.
Ich świadczenia emerytalne są bowiem finansowane z naszych podatków.
Podobnego zdania jest Wojciech Nagel, wiceprzewodniczący Rady Nadzorczej
ZUS, ekspert BCC. Uważa on, że w Polsce powinien działać jeden
system emerytalny. Odrębne zasady przechodzenia na emerytury powinny
dotyczyć wyłącznie funkcjonariuszy i żołnierzy zawodowych. Od tej zasady
nie powinno być żadnych odstępstw. Stworzenie odrębnych systemów dla
60