Ubezpieczenia w Rolnictwie. Materiały i Studia. Nr 43/2012 - KRUS

ORGANIZACJA, EKONOMIKA I PROBLEMY SPOŁECZNE
nowała zarówno na płaszczyźnie zewnętrznej, jak i wewnętrznej ubezpieczeń
społecznych. Ubezpieczenia społeczne w Polsce zawsze wymagały
dużego wsparcia ze środków budżetowych. Uwaga ta dotyczy przede wszystkim
ubezpieczenia emerytalnego.
Problem zrównania wieku emerytalnego
kobiet i mężczyzn
Wprowadzeniem do dyskusji nad przyszłością określonego obecnie wieku
emerytalnego w Polsce było z pewnością wystąpienie Rzecznika Praw
Obywatelskich z 27 listopada 2007 r. z wnioskiem do Trybunału Konstytucyjnego,
iż przepis art. 24 ust. 1 ustawy o emeryturach i rentach z FUS,
który określa granicę wieku emerytalnego (65 M, 60 K) narusza zasadę równości
wobec prawa (art. 32 Konstytucji RP oraz równości kobiety i mężczyzny
(art. 33).
RPO 6 zakwestionował istnienie zróżnicowania wieku emerytalnego jako
pozostające w kolizji z konstytucyjnymi zasadami równości, które powinny
mieć szczególne znaczenie dla konstrukcji systemu emerytalnego. Warto
przypomnieć, że u podstaw reformy emerytalnej zakładano powszechność
oraz równość zasad stosowanych wobec różnych grup zawodowych,
likwidację przywilejów branżowych wywodzących się z odmiennego ustroju
gospodarczego. Wyodrębnienie podsystemu emerytur mundurowych,
wydzielonego także dla sędziów i prokuratorów, wzmogło niestety presję
na tworzenie dalszych wyłączeń i uprzywilejowania. Efektem było utworzenie
u schyłku kadencji sejmu RP w 2005 r. odrębnych rozwiązań dla
górników. Wniosek o zbadanie ich zgodności z prawem, skierowany do
Trybunału Konstytucyjnego przez rząd Marka Belki, został wycofany po
wyborach w ramach budowy tzw. Solidarnej Polski. Autorzy tej koncepcji
zdawali się nie zauważać faktu, iż odrębne uprzywilejowania emerytalne
naruszają nie tylko zasadę równości, ale i wprost zasadę solidaryzmu społecznego.
7
Warto rozważyć, czy rzeczywiście rozróżnianie wieku emerytalnego kobiet
i mężczyzn jest wyrazem dyskryminacji – pogwałceniem zasady równości,
czy jednak ma spełniać inne funkcje – z ochronną na czele. Zdaniem
6
Inicjatywa RPO Janusza Kochanowskiego – zmarłego tragicznie w katastrofie smoleńskiej.
7
Zob. także Nagel W., Powszechny system emerytalny w Polsce: postulat czy konieczność
[w:] Ubezpieczenia w Rolnictwie. Materiały i Studia, 2010, nr 37, s. 19.
53