artykuł sponsorowany40INŻYNIER BUDOWNICTWA
normalizacja i normy prawoBezpieczeństwo pracyprzy urządzeniach elektroenergetycznych – cz. ICo i jak się zmieniło przez ostatnie dwa lata w zakresie przepisówbhp dotyczących prac przy urządzeniach i instalacjach elektroenergetycznych,jak te zmiany wpłynęły na bezpieczeństwo prac,czy jest to tylko nasz problem, czy też problem europejski i czyEuropa go dostrzega.Życie dopisało kolejne przykłady potwierdzające, że jedną z przyczyn wypadków są nieżycioweprzepisy bhp. Przedstawiając dwa lata temu stan prawny regulujący zagadnieniabezpieczeństwa prac przy urządzeniach i instalacjach energetycznych, byłemprzekonany, że w najbliższym czasie zostaną dokonane istotne zmiany w regulacjachprawnych dotyczących tego zagadnienia. Przekonanie to opierałem na licznych sygnałachdochodzących ze środowiska elektroenergetyków, a także Państwowej InspekcjiPracy o opracowaniu i przekazaniu do konsultacji znowelizowanego rozporządzeniaMinistra Gospodarki z dnia 17 września 1999 r. w sprawie bezpieczeństwa i higienypracy przy urządzeniach i instalacjach energetycznych (Dz.U. Nr 80, poz.912), zwanego dalej rozporządzeniem. Z drugiej strony zachodziła konieczność dostosowaniaprawa krajowego do wymagań dyrektyw Wspólnoty Europejskiej pośredniodotyczących zagadnień bezpieczeństwa pracy, w szczególności dyrektywy 2005/36/WEParlamentu Europejskiego i Rady z 7 września 2005 r. w sprawie uznawania kwalifikacjizawodowych oraz dyrektywy 2006/123 Parlamentu Europejskiego i Rady z 12 grudnia2006 r. dotyczącej usług na rynku wewnętrznym.A tu nic! Przez dwa lata rozporządzenie nie zmieniło swojej treści ani o przecinek, a zestrony internetowej Ministerstwa Gospodarki wynika, że nie prowadzi się żadnych działańlegislacyjnych w tym temacie.Nie znaczy to, że w dziedzinie bezpieczeństwa pracy prawo stoi w miejscu. Zarównowspomniane wyżej dyrektywy WE, jak i inne uregulowania prawne Wspólnoty Europejskiejdoprowadziły do istotnych zmian w krajowych przepisach dotyczących bezpieczeństwapracy, o czym wspomnę dalej. Najważniejszą wszakże rzeczą jest to, że życie niestoi w miejscu. W naszej branży elektroenergetycznej nastąpiły i występują przekształceniawłasnościowe, zmiany organizacyjne w eksploatacji urządzeń i instalacji, a takżeinstalowane są nowoczesne urządzenia, które to czynniki w istotny sposób rzutują nabezpieczeństwo prowadzenia prac.Służę charakterystycznymi przykładami z mojej praktyki zawodowej.zakończył pracę w tym dniu i opuścił miejscepracy. Będąc jeszcze na terenie rozdzielni,usłyszał dźwięk wyładowania elektrycznego,odwrócił się i zobaczył otwarte drzwi celki. Namiejscu stwierdził, że Jan O. leży w kanale kablowymprzed celką nr 7. Podjęta bezzwłocznieakcja ratownicza była bezskuteczna.Przyczyną wypadku było spowodowanie zwarciawiertarką pomiędzy śrubą dolnego stykuwyłącznika małoolejowego typu WMSWS, pozostającympod napięciem od strony systemuszyn zbiorczych rozdzielni, a ciałem człowieka,mającym kontakt z uziemionymi częściamiobudowy rozdzielni. Zwarcie spowodowałozapalenie się łuku elektrycznego przy kolumniewyłącznika. Zakłócenia nie wykryła automatykazabezpieczeniowa. System szyn zbiorczych zostałwyłączony ręcznie.Należy dodać, że akcja ratownicza była utrudnionaze względu na miejsce, w którym znajdowałsię poszkodowany, który wpadł do kanałukablowego, oraz stale utrzymujące się zwarciedoziemne, które spowodowało zapalenie sięłuku przy kolumnie wyłącznika.Przykład 124 marca 2009 r. śmiertelnie porażony prądem elektrycznym został Jan O. pracownik zakładu eksploatującegourządzenia elektroenergetyczne na rzecz właściciela w miejscowości P.Jan O. elektryk z przeszło 20-letnim stażem w zawodzie, posiadający aktualne zaświadczenia kwalifikacyjnedo eksploatacji i dozoru urządzeń elektroenergetycznych, zatrudniony na stanowiskubrygadzisty i zastępujący w tym dniu kierownika działu elektrycznego zaplanował, przygotowałi osobiście wykonywał wraz z innym pracownikiem instalację elektryczną od przekładnika Ferrantiegodo celki nr 7 w rozdzielni 15 kV RG-A. Około godz. 13.00 towarzyszący mu pracownikFot. 1 | Zwarcie wystąpiło pomiędzy śrubądolnego styku skrajnej kolumnywyłącznika MSMWP a uziemionąobudową rozdzielniwrzesień 10 [76]41