plik pdf 9.60MB - Polska Izba Inżynierów Budownictwa

technologieRatujmy domy przysłupowew BogatyniZabytkowe domy przysłupowe na Dolnym Śląsku powinnypodlegać szczególnemu nadzorowi konserwatorskiemu.Domy przysłupowe to unikalny na miarę Europy typ budownictwadrewnianego, występujący na obszarze Euroregionu Nysa,obejmującym swoim zasięgiem Saksonię Wschodnią w Niemczech,kraj liberecki i ustecki w Czechach, a w naszym kraju – zachodniączęść Dolnego Śląska, głównie rejon Bogatyni.Historia powstania domów przysłupowych sięga XVII wieku, przyczym największy rozkwit nastąpił w wieku XIX i z tego okresupochodzi większość zachowanych do dziś, w naszym regionie,domów. Na dom przysłupowy składa się część mieszkalna i gospodarcza,przeważnie o dwóch kondygnacjach i dachu dwu-Fot. 1 | Dom przysłupowy, który oparł się powodzispadowym. Część mieszkalna wykonana jest z bali o konstrukcji zrębowej, część gospodarcza– w dużej mierze z kamienia. Piętro wykonane jest z drewnianej konstrukcji jednego! Historyczne budynki o drewnia-Ale, trzeba przyznać, nie zniszczyła aniryglowej, wzniesione na słupach („przysłupach”) przylegających do ścian, tworzących nej konstrukcji nie poddały się rzece Miedziance.Tymczasem zniszczonych zostałoniezależną od parteru konstrukcję budynku. To unikatowy, nie tyko na skalę europejską,system budowy domów.kilkanaście domów wzniesionych w technologiachtradycyjnych.Dziś w Euroregionie Nysa liczbę domów przysłupowych szacuje się na 17 tys., z czegotylko ok. 400 przypada na nasz kraj.Domy przysłupowe zostały nadwyrężoneprzez powódź. To jednak nie po-Powódź w Bogatyni nadwyrężyła stan techniczny niektórych budynków przysłupowych.wód, by bez jakichkolwiek ekspertyzkonstrukcyjnych i mykologicznychpodejmować decyzje o ich rozbiórce.A podobno zostały one już w Bogatynipodjęte. To niedopuszczalne. Domy tewinny podlegać szczególnemu nadzorowikonserwatorskiemu i w miarę możliwościbyć ratowane, a nie rozbierane.Wzywam zatem nie tylko nadzór budowlanyz Bogatyni, ale także MinisterstwoKultury i Dziedzictwa Narodowego:ratujmy domy przysłupowe,a nie pozwalajmy na podejmowaniepochopnych decyzji o ich rozbiórce.Wojciech NitkaCentrum Budownictwa DrewnianegoZdjęcia autoraFot. 2 | Dom przysłupowy – ozdoba BogatyniArtykuł ukazał się w „Gazecie Dom”z dnia 25 sierpnia 2010 r.66INŻYNIER BUDOWNICTWA