You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
àøãàà òóëãàí õ¿ëýýëãýæ àãñàí áîëîâ÷, òýð á¿ð Áîãä ãýãýýíèé Çàñãèéí ãàçàðò<br />
ººðèéí áîäëîãûã íÿëçààæ ÷àääàãã¿é áàéâ. ¯íýíäýý, Áîãä õààíò Ìîíãîë<br />
óëñ, Õààíò Îðîñûí êîëîíè áàéãààã¿é, õàðèí òýð ¿åèéí îëîí óëñûí íºõöºëä<br />
õàãàñ êîëîíèéí áàéäàëä òîãòîæ çàðèì ÷óõàë àñóóäëûã ººðºº áèåý äààí<br />
øèéäâýðëýæ áèëýý.<br />
1914 îíû õàâðààñ Áîãä ãýãýýíèé Çàñãèéí ãàçàð Áýýæèíãýýð äàìæóóëàí<br />
îëîí óëñûí ýë÷èí ÿàìäòàé õîëáîî òîãòîîõ îðîëäëîãî õèéñíèéã ýíä ìºí<br />
ë Õààíò Îðîñûí äèïëîìàòóóä óãòàí àâ÷ ñààä òîòãîð õèéæ ºäººí õàòãàæ<br />
áàéæýý. Ãýâ÷ Õ¿ðýýíèé ýðõ áàðèã÷èä Õààíò Îðîñûí õîðèãëîëòûã ¿ë õàéõðàí<br />
áóñàä ãàäààä îðíóóäòàé õîëáîî òîãòîîõ îðîëäëîãîîãîî ¿ðãýëæë¿¿ëñýýð áàéâ.<br />
Õààíò Îðîñûí Ãàäààä ßâäëûí ßàìíû ñàéä 1914 îíû 5-ð ñàðûí 10-íä Óëñûí<br />
Äóìèéí ÷óóëãàí äýýð õýëñýí ¿ãíèé äîòîð òýìäýãëýñýí íü: “Ìîíãîëûí ýðõ<br />
áàðèã÷èä... îëîí óëñûí äóíäûí áàéäëûã ¿ë õàéõðàí èõ ã¿ðí¿¿äòýé ãýðýý<br />
áàéãóóëàõûã ñàíààøðàâ” 98 ãýæ øóóä Áîãä ãýãýýíèé Çàñãèéí ãàçðûí ýðõýíä<br />
õàëäàí äàéð÷ áàéñàí àæýý.<br />
1914 îíû 5-ð ñàðûí 20-íä Áýýæèí äýõ Îðîñûí õýðãèéã ò¿ð õàìààðàã÷ Ãðàâå<br />
Ïåòåðáóðãò ìýäýãäñýíýýñ ¿çâýë ìºí ºäºð Áýýæèí õîò äàõü Ôðàíöûí ýë÷èí<br />
ñàéä, Ìîíãîë óëñûí Ãàäààä ÿàìíààñ àëáàí ¸ñíû íîò áè÷èã õ¿ð÷ èðñíèéã<br />
õ¿ëýýí àâñàí àæýý. 99 Ôðàíöûí ýë÷èí ñàéäàä õ¿ðã¿¿ëñýí ýë áè÷èãò Ìîíãîë<br />
îðîí òóñãààð òîãòíîëîî çàðëàí òóíõàãëàæ, Îðîñòîé ãýðýý áàéãóóëñàí òóõàé<br />
äóðäààä ýíý ìýò÷èëýíãýýð Ôðàíöòàé ãýðýý áàéãóóëæ äèïëîìàò õàðèëöàà<br />
òîãòîîæ ýë÷èí ñàéä ñîëèëöîõûò õ¿ññýí àæýý.<br />
Èéì óòãà àãóóëãà á¿õèé çàõèäëóóäûã Õ¿ðýýíèé Çàñãèéí ãàçàð ìºí<br />
Áýýæèíä ñóóãàà Àíãëè, Ãåðìàí, Àìåðèêèéí Íýãäñýí óëñûí ýë÷èí ñàéäóóäàä<br />
íýãýí àäèë ÿâóóëæýý.<br />
Áîãä ãýãýýíèé Çàñãèéí ãàçàð, Áýýæèí äýõ ãàäààä îëîí óëñûí ýë÷èí ÿàìäàä<br />
íóóöààð óëñûí áè÷èã ºãñºí íü òýð äàðóéäàà èëðýí, Õÿòàäûí áà äýëõèé äàõèíû<br />
õýâëýëä íèéòëýãäýí òàðæ, îëîí íèéòèéí ñîíîðò õ¿ð÷ àíõààðàë òàòæýý.<br />
Áýýæèí äýõ ãàäààä îëîí óëñûí ýë÷èí ÿàìä Ìîíãîëûí õààíò óëñûí<br />
òýðã¿¿íèé èëãýýëò áè÷ãèéã àâàõ íýã õýö¿¿, àâàõã¿é íýã õýö¿¿ áàéäàëä îðñîí<br />
áîëîâ÷, àðãà áóþó õ¿ëýýí àâñàí áèëýý. Ýíý áîë Õóòàãòûí èëãýýëò áè÷ãèéã<br />
àâàõ ýñýõýä Ìîíãîëûí õààíò óëñ þó ãýæ áîäîõ áîë ãýæ ç¿ðõøýýñýí õýðýã<br />
îãò áóñ, õàðèí Õààíò Îðîñ áà áóñàä ã¿ðýí ýíý ÿâäëûã þó ãýæ ¿çýõ áîë ãýæ<br />
áîëãîîìæèëñíîîð òàéëáàðëàãäàíà. ªºðººð õýëáýë, òýäãýýð ýë÷èí ñàéä ººð<br />
ººðñäèéí òºëººëæ áóé óëñóóäûí õîîðîíäîõ èìïåðèàëèñò çºð÷ëèéã ¿ë ÿëèõ<br />
ç¿éëýýð õóðöàòãóóæèí ãýæ ñýðýìæèëæ áèëýý.<br />
Ôðàíöûí ýë÷èí óã çàõèäëûã õ¿ëýýí àâñíûõàà äàðàà õýðõýõ òóõàé Áýýæèí<br />
äýõ Õààíò Îðîñûí õýðãèéã ò¿ð õàìààðàã÷èä àñóóäàë òàâüñàí áàéäàã. Îðîñûí<br />
Ãàäààä ÿàì 1914 îíû 5-ð ñàðûí 22-ò Áýýæèí äýõ ò¿ð õàìààðàã÷äàà ÷óõàì ÿìàð<br />
98<br />
Èçâåñòèÿ ÌÈÄ, 1914, ¹4, 25-ð òàë.<br />
99<br />
Ìåæäóíàðîäíûå îòíîøåëèÿ â ýïîõó èìïåðèàëèçìà. ò. 3, Ñåðèÿ 3, 1933. 179-ð òàë.<br />
76
Change language