Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Ãàçðûã íèéò àðë ò¿ìíèé ºì÷ ãýæ òóíõàãëàñàí, ººðººð õýëáýë õààä<br />
íîëäûí õýìæýýã¿é èõ íóòãèéã ¿å óëèðàí ýçýìøäýã ýðõèéã õàññàí ÿâäàë áîë<br />
õàìæëàãàò ëñûã õàëñíûã öààø íü ã¿íçãèéð¿¿ëñýí õýðýã þì. Ôåîäàëóóäûí<br />
ºì÷èíä áàéñàí îëîí ñàÿ ìàë, ýä ìàòåðèàëûí ºäèé òºäèé ¿íýò ç¿éëèéã óëñàä<br />
õóðààæ, çàðèìûã ÿäóó àðäàä îëãîñîí ÿâäàë áîë õýäýí çóóí æèëèéí òóðø<br />
ìºëæèã÷äºä òîíóóëñàí ýä àãóóð÷ áàÿëãèé íü øóäàðãààð ýðã¿¿ëýí ºãñºí õýðýã<br />
áèëýý.<br />
Àðäûí çàñãèéí ãàçàð ýäèéí çàñãèéí áîäëîãî ÿâóóëàõäàà ÿäóó, äóíä àæ<br />
àõóéòíûã àëáà òàòâàðààñ ¿ëýìæ õºíãºëæ, òýäýíä èõ õýìæýýíèé çýýëëýã<br />
îëãîæ áàéëàà. Àðäûí òºð òóñ îðíû ýäèéí çàñãèéí ¿íäñýí ñàëáàð áîëîõ ìàë<br />
àæ àõóéã õºãæ¿¿ëýõ ãýñýí àðäûí õóâèéí àæ àõóéòíû ñàíàà÷ëàãûã äýìæèõèéí<br />
çýðýãöýý êàïèòàëèñò ýëåìåíòèéã õÿçãààðëàí õºäºº àæ àõóéí ñîöèàëèñò<br />
ñàëáàðûã ç¿éë á¿ðýý𠺺ä òàòàæ áàéñàí þì.<br />
Àðäûí àæ àõóéòíûã ñîöèàëèñò ëñîîð õîðøîîëæ äóóñàõûí õàìò, õ¿í õ¿íýý<br />
ìºëæèõ ÿâäëûã òºð¿¿ëäýã øàëòãààí ìºí á¿ð ¿ã¿é áîëñîí þì. Íèéãìèéí<br />
àìüäðàëûí á¿õ ñàëáàðò ñîöèàëèçì ÿëìàã÷ àðä ò¿ìíèé áàéíãà ºñºí íýìýãäýæ<br />
áàéäàã ýä ìàòåðèàë, ñî¸ëûí õýðýãöýýã äýýä çýðãýýð õàíãàõ áîëîìæ íýýãäñýí<br />
íü íàì áà àðäûí çàñãèéí ãàçðûí òàâüäàã ãîë çîðèëãîä á¿ðýí íèéöýæ áàéãàà<br />
áèëýý. ¯éëäâýðèéí õýðýãñëèéã ñîöèàëèñò ¸ñîîð ºì÷ëºõ íü ìàíàé íèéãìèéí<br />
ýäèéí çàñãèéí áàò áààç áîëæ ÷àäëàà. “Õ¿í á¿ðýýñ ÷àäëûí õèðýýð, õ¿í á¿ðýýñ<br />
õèéñíèé õèðýýð” ãýäýã ñîöèàëèçìûí ¿íäñýí çàð÷èì ÁÍÕÀÓ-ä ÿëëàà.<br />
Ñîöèàëèñò ¿éëäâýðëýëèéí ¿íäñýí çîðèëãî áîë íèéãìèéí áàÿëãèéã<br />
õýëáýðýëòã¿é àðâèæóóëæ, ýíý ¿íäñýí äýýð àðä îëíû àæ áàéäëûã ººä òàòàõ<br />
ÿâäàë ìºí.<br />
Àðäûí çàñãèéí ãàçàð ÕÀÀÍ-èéí íèéãìèéí áàÿëãèéã àðâèæóóëàõ, íýãäëèéí<br />
ãèø¿¿äèéí àæ áàéäëèéã ñàéæðóóëàõ òàëààð èõýýõýí àíõààðàë õàëàìæ òàâüæ<br />
èðëýý. Àëáà òàòâàð, áýëòãýëèéí ñèñòåì íü íýãäëèéã äýìæèõ õýðýãò á¿ðýí<br />
íèéöýæ áàéäàã áèëýý. 1954 îíä ìàë ìàõíû áýëòãýëèéí ¿íèéã 80 õóâü, ñ¿¿,<br />
íîîñ, àðüñ øèð õóäàëäàæ àâàõ ¿íèéã 4 äàõèí; 1959 îíû àðâàí õîëðäóãøààð<br />
ñàðä ÿíç á¿ðèéí íîîñíû áýëòãýëèéí ¿íèéã 200 õóâü, ñ¿¿íèé ¿íèéã 50 õóâü òóñ<br />
òóñ äàõèí íýìýãä¿¿ëñýí þì.<br />
ÌÀÕÍ-ûí Òºâ Õîðîî, ÁÍÌÀÓ-ûí Ñàéä íàðûí Ǻâëºë íýãäëèéí ãèø¿¿äèéã<br />
ìàë àæ àõóéí àëáàí òàòâàðààñ á¿ðýí ÷ºëººëºõ íü ç¿éòýé ãýæ þì. ¯¿íèé ¿ðýýð<br />
ÕÀÀÍ, òýäãýýðèéí ãèø¿¿ä íü æèë á¿ð ñàÿ ñàÿ òºãðºãèéí íýìýãäýë îðëîãî<br />
îëäîã áîëñîí þì. 1960 îíä á¿õ íýãäëèéí 84 õóâü íü ñàÿàñ äîîø òºãðºãèéí<br />
ìºí㺠îðëîãòîé áàéñàí áîë 1966 îí ãýõýä èõýíõ íýãäýë ñàÿòàí áîëñîí áàéëàà.<br />
Òýãýõäýý ÕÀÀÍ-èéí 59% íü 1-ýýñ 2 ñàÿ, 28% íü 2-îîñ 3 ñàÿ, 7% íü 3 ñàÿàñ äýýø<br />
òºãðºãººñ äýýø ìºíãºí îðëîãîòîé áàéâ. Íèéãìèéí àæ àõóé õýëáýðýëòã¿é ºñ÷<br />
áàéãààãèéí à÷ààð íýãäëèéí ãèø¿¿äèéí àæ áàéäàë æèë èðýõ òóñàì äýýøèëæ<br />
áàéíà. 295<br />
295<br />
ÌÀÕÍ-ûí XV èõ õóðàë ýìõòãýëä. ÓÁ., 1966. Õóóä.38.<br />
244
Change language