You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
çºâøººðñºí Ìîíãîëûí õóâüä óðàãøòàé òàë ìºí áºãººä ýíý ç¿éë áà åð íü<br />
íèéò ãýðýý áîë Áîãä ãýãýýíèé Çàñãèéí ãàçðààñ öààøäàà ôåîäàëûí Ìîíãîëûí<br />
òóñãààð òîãòíîëûí òºëºº òýìöëýý ¿ðãýëæë¿¿ëýí ÿâóóëàõàä ÿìàð íýã<br />
õýìæýýãýýð äºõìèéã ¿ç¿¿ëñýí ãýæ áîëíî.<br />
Áîãä õààíû Çàñãèéí ãàçàð, Îðîñ-Ìîíãîëûí ãýðýý áàéãóóëñíû äàðàà óã<br />
ãýðýýíä ò¿øèãëýí ªâºð ìîíãîëûã Õÿòàäûí ýçýðõëýí ò¿ðýìãèéëýãäèéí ãàð<br />
ñàâðààñ àíãèæðóóëàí Ìîíãîë óëñäàà íýãòãýõ çîðèëãîîð öýðýã ìîðäóóëàõ,<br />
Ãàäààä ÿàìíû ñàéä Õàíääîðæ òýðã¿¿òýé çàñãèéí ãàçðûí òºëººëºã÷äèéã Õààíò<br />
Îðîñ áà Åâðîïûí çàðèì óëñàä ÿâóóëàõ, Ò¿âäòýé íàéðàìäëûí áà õàðèëöàí<br />
òóñëàëöàõ ãýðýý áàéãóóëàõ, Äîòîîä ÿàìíû ñàéä Öýðýí÷èìýäèéã ßïîíä èëãýýõ<br />
çýðýã àðãà õýìæýýã ÿàðàâ÷ëàí àâ÷ýý.<br />
1912 îíû ýöýñ, 1913 îíû ýõýýð ªâºð ìîíãîëä ¿íäýñíèé ýðõ ÷ºëºº, òóñãààð<br />
òîãòíîëûí òºëºº, ìîíãîë òºð人 íýãòãýõèéí òºëºº, Õÿòàäûí íî¸ðõîë áà<br />
èìïåðèàëèñò ìºëæëºãèéí ýñðýã òýìöýë ¿ðãýëæëýí ÿâàãäàæ, óëñ òºðèéí<br />
áàéäàë íü íýí ÷ õóðö áîëæ áàéâ. ªâºð ÷óóëãàíûõàí íèéòýýð Õàëõòàé íèéëýí<br />
Ìîíãîëûí òºðä äàãààð îðîí íýãäýõ òóõàé ñàíàëàà èëýðõèéëýýä Íèéñëýë<br />
Õ¿ðýýíýýñ òóñëàìæ èðýõèéã õ¿ëýýõ çàâñàð Õÿòàäûí öýðã¿¿ä áà ßïîíû òàëûí<br />
öýðãèéí ýðõòýí çàíäàë÷èäòàé çýâñýãò òóëàëäààí õèéñýýð áàéæýý.<br />
Ýíý ¿åýð Þàíü Øè-Êàé òýðã¿¿òýé õÿòàäûí çàñãèéí ãàçàð ÷ ªâºð<br />
ìîíãîëûí ¿íäýñíèé ýðõ ÷ºëººíèé õºäºë㺺íèéã çýâñãèéí õ¿÷ýýð öóñ óðñãàí<br />
äàðæ, Õàëõ ðóó äàéðàí îðîõ öýðýã õºäºëãºõººð çýõýæ áàéëàà.<br />
Èéì ò¿ãø¿¿ðòýé ¿åä Ìîíãîëûí çàñãèéí ãàçàð óëñ îðîí, çàõ õÿçãààðàà<br />
áàòëàí õàìãààëàõ àðãà õýìæýý àâ÷ýý. Õÿòàäûí çàñãèéí ãàçðààñ ªâºð<br />
ìîíãîëûí àðä ò¿ìíèéã öýðãèéí õ¿÷ýýð äàðàíãóéëàí áàðèõààð íóòàã ãàçàðò<br />
íü öýðýã ò¿ëõýí îðóóëæ, óëìààð Ãàäààä ìîíãîëûã áàéëäàõààð ÿâóóëñàí õÿòàä<br />
öýðã¿¿äòýé àìäàí òóëàëäàõààð Õ¿ðýýíèé çàñãèéí ãàçàð ×óóëàëò õààëãà, Áàò<br />
õààëãà, Äîëîííóóð, Õºõ õîò, Áóãàò õîòûí çýðýã òàâàí çàìààð îëîí ìÿíãàí<br />
öýðãýý õºäºëãºæ 1912 îíû ºâëèéí ñ¿¿ë ñàðûí 26-íä ç¿¿í ºìíºä õÿçãààðûí<br />
öýðãèéã çàõèðñàí æàíæíààð Äàìäèíñ¿ðýíã òîõîîí òîìèëæýý. 53 Ìîíãîë<br />
óëñûí Çàñãèéí ãàçðààñ èéíõ¿¿ Õÿòàäûí ò¿ðýìãàé öýðãèéã óãòàí áàéëäàæ<br />
ñºíººõ, ªâºð ìîíãîëûí àðä ò¿ìíèéã ÷ºëººëºõèéí òóëä öýðãèéã àíãè õóâààí<br />
íýí äàðóé ìîðäóóëñàí áèëýý.<br />
Òàâàí çàì õóâààí ÿâóóëñàí öýðã¿¿äèéã äîòîð íü õóâààæ, òóñ òóñàä çàõèðàë<br />
äàðãà íàðûã òàâüæýý. ¯¿íä: 1) ªìíºäèéã ñýðãèéëýí õàìãààëàõ öýðãèéã á¿ãä<br />
çàõèðàã÷ ñàéäààð ã¿í Ñîäíîìäîðæ; 2) Äàðèãàíãà çýðãèéã ñýðãèéëýõ öýðãèéã<br />
á¿ãä çàõèðàã÷ äàðãààð ã¿í Íàâààíãîìáî, ìºí ã¿í Õàéñàí, ò¿øìýä Áàâóóæàâ<br />
íàð; 3) Õî¸ð Ѻíèäèéí ç¿ã îäóóëàõ öýðãèéã á¿ãä çàõèðàã÷ äàðãààð äýä ñàéä<br />
Íàñàíðàâæèõ; 4) Óðàä ãóðâàí ã¿íãèéí äóíä ã¿íãèéí ç¿ã îäóóëàõ öýðãèéã<br />
çàõèðàõ ò¿øìýäýýð Ç¿òãýëò; 5) Åã¿çýð õóòàãòûí ç¿ã îäóóëàõ öýðãèéã çàõèðàõ<br />
ò¿øìýëýýð áýéñèéí çýðýã ×èìýäöýðýí, äýñ ò¿øìýë çîðèãò áààòàð Òîãòîõ<br />
53<br />
Óëñûí àðõèâ, 5-29-80.<br />
44
Change language