Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
áàéãóóëàõ õýðýãò îëñîí òóðøëàãà, õóâüñãàëò ººð÷ëºëò õèéõäýý Ìîíãîëûí<br />
àðä ò¿ìíèé ººðèé íü îëñîí òóðøëàãûã ¿íäýñ áîëãîí ìàðêñèçì ëåíèíèçìûã<br />
¿íäýñëýã÷äèéí áîëîâñðóóëàí çààñàí õºðºíãºòíèé áóñ çàìàà𠺺ðèéí îðíûã<br />
õºãæ¿¿ëýõ õýòèéí òºëºâèéí òóõàé ãàðñàí àñóóäëóóäûí õàðèóã ìàðêñèçì<br />
ëåíèíèçìûí ñóðãààëààñ îëæ àâ÷ áàéâ.<br />
IV<br />
1924 ÎÍÛ 11-Ð ÑÀÐÄ Á¯ÃÄ ÍÀÉÐÀÌÄÀÕ<br />
ÌÎÍÃÎË ÀÐÄ ÓËÑÛÃ ÒÓÍÕÀÃËÀÑÀÍ ÍÜ<br />
1922-24 îíä Àðäûí íàìààð óäèðäóóëàí ã¿éöýòãýñýí íèéãýì ýäèéí çàñãèéí<br />
àðãà õýìæýý íü àðäûí òºðèéã áýõæ¿¿ëýýä, Á¿ãä Íàéðàìäàõ Ìîíãîë Àðä<br />
Óëñûã òóíõàãëàõ ÷óõàë íºõöºëèéã á¿ðä¿¿ëëýý. Á¿ãä Íàéðàìäàõ Óëñûã<br />
áàéãóóëàõ ÿâö íü ãàäààäûí êàïèòàëààð äýìæ¿¿ëñýí ôåîäàë áà ¿íäýñíèé<br />
õºðºíãºòºí ýòãýýä¿¿äèéí øèð¿¿í ýñýðã¿¿öëýýð èëýðñýí àíãèéí òýìöëèéí<br />
õóðöäàæ áàéãàà ¿åä ÿâàãäàæ áàéëàà. Ãýâ÷ ò¿¿íèé àÿòàé òààòàé øàëòàã íü<br />
õýìæýýò ýðõýò õààí Áîãä Æàâçàíäàìáûí íàñ íºõöñºí ÿâäàë áàéëàà. ÌÀÕÍ<br />
òóõàéí ¿åèéã Á¿ãä íàéðàìäàõ óëñ òóíõàãëàõàä òîõèðîìæòîé ãýæ ¿çæýý.<br />
Èíãýýä MAX Íàìûí ÒÕ-íû Òîâ÷îî 1924 îíû 6-ð ñàðûí 3-íä òóñ îðîíä á¿ãä<br />
íàéðàìäàõ çàñàã òîãòîîõ òóõàé øèéäâýð ãàðãàæýý 231 . Àðä ò¿ìíèé òºëººëºã÷èä<br />
ºðãºí îðîëöñîí èõ õóðëûã çàðëàí õóðàëäóóëàõ ÿâäàë àæèë õýðãèéí ÷óõàë à÷<br />
õîëáîãäîëòîé áîëîâ.<br />
Óëñûí Èõ õóðëûí áýëòãýë àæëûã á¿ãä íàéðàìäàõ óëñ òóíõàãëàõ çîðèëò,<br />
ÌÀÕÍ-ûí III èõ õóðëûí ò¿¿õò øèéäâýðèéí äàãóó ÿâóóëñàí áàéíà. Óëñûí<br />
àíõäóãààð èõ õóðàë íü Àðäûí çàñãèéí ãàçðûí ¿éë àæèëëàãààíû ãóðâàí<br />
æèëèéí òàéëàíã õýëýëöýæ, á¿ãä íàéðàìäàõ çàñãèéã õóóëü ¸ñîîð òóíõàãëàí<br />
çàðëààä, ¿íäñýí õóóëèéã íü áàòàëæ, íàìûí III èõ õóðëààñ ãàðãàñàí òóñ îðíûã<br />
õºðºíãºòíèé áóñ çàìààð õºãæ¿¿ëýõ øèéäâýðèéí äàãóó ìàíàé îðíû íýã á¿õýë<br />
á¿òýí ò¿¿õýí ¿åèéí óëñ òºð ýäèéí çàñãèéí òîäîðõîé çîðèëòûã òºëºâëºõ ¸ñòîé<br />
áàéëàà.<br />
Èõ õóðàëä 77 äåïóòàò ñîíãîãäñîíû äîòîð àðäûí òºëººëºã÷èä ãîë òºëºâ<br />
ÿäóó äóíä ÷àäàëòàé 92.2 õóâü, òàéæ àãñàí 6 õ¿í áàéëàà. ̺í ÌÀÕÍ-ûí ãèø¿¿í<br />
16, ÕÇÝ-èéí ãèø¿¿í 6 õ¿í áàéëàà.<br />
Óëñûí àíõäóãààð èõ õóðëûã 1924 îíû 11-ð ñàðûí 8-íä íýýæýý. Óëñûí<br />
àíõäóãààð èõ õóðàë òóñ îðíû óëñ òºð çäèéí çàñãèéí çîðèëòûí òóõàé ò¿¿õò<br />
øèéäâýð ãàðãàæ, Á¿ãä Íàéðàìäàõ Àðä Óëñûí ¿íäñýí õóóëèéã áàòëàâ. Èõ<br />
õóðàë Àðäûí çàñãèéí ãàçðûí ãàäààä áîäëîãûã ñàíàë íýãòýé ñàéøààãààä,<br />
Ǻâëºëò Õîëáîîò Óëñòàé íàéðàìäàë, ýäèéí çàñãèéí õàìòûí àæèëëàãààãàà<br />
231<br />
Á.Øèðåíäûá, Íàðîäíàÿ ðåâîëþöèÿ â Ìîíãîëèè è îáðàçîâàíèå ÌÍÐ", Ì., 1956 îí ãýñýí íîìä ýíý<br />
òóõàé òîäîðõîé áèé.<br />
159
Change language