Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
dendi. Gerçekten, tersine çevirip, çözümselliği kabul ederek, terimlerin<br />
bildirsel eşanlamlılığını şöyle açıklayabiliriz (eski örneğimizi<br />
alarak): ‘bekâr’ ve ‘evlenmemiş kimse’ bildirsel olarak eşanlamlıdır<br />
demek:<br />
(3) Bütün bekârlar ve yalnız bekârlar evlenmemiş kimselerdir<br />
bildiriminin çözümsel olduğundan ne daha azını ne de daha çoğunu<br />
söylemektir. ( 2 )<br />
Eğer çözümselliği l. bölümde ele aldığımız gibi, bildirsel eşanlamlılık<br />
yoluyla tersinden açıklayacaksak, bize gerekli olan, çözümselliği<br />
varsaymadan bir bildirsel eşanlamlılığın açıklanmasıdır. Gerçekten,<br />
bildirsel eşanlamlılığın böyle bağımsız bir açıklaması, yani sözcükler<br />
arasında her yerde salva veritate birbirinin yerini tutabilirlik<br />
şimdi ele alınmaya hazırdır. Sonunda durumu özetlersek, önümüzdeki<br />
soru, böyle bir birbirinin yerini tutabilirliğin bildirsel eşanlamlılık<br />
için yeter koşul olup olmadığıdır. Aşağıdaki türden örneklerle,<br />
bunun öyle olduğu sonucuna hemen varabiliriz.<br />
(4)Zorunlu olarak bekârlar ve yalnızca bekârlar bekârdır,<br />
bildiriminin, ‘zorunlu olarak’ın doğru olarak yalnızca çözümsel<br />
bildirimlere<br />
uygulanacak biçimde dar yapıldığı kabul edildiği<br />
zaman<br />
bile doğru olduğu açıktır. Demek ki, eğer ‘bekâr’ ve ‘evlenmemiş<br />
kimse’<br />
salva veritate birbirinin yerini tutabilirse, (4)te ‘bekâr’<br />
yerine<br />
‘evlenmemiş kimse’ koyarak elde edilen:<br />
(5)Zorunlu olarak bütün bekârlar ve yalnız bekârlar evlenmemiş<br />
kimselerdir<br />
sonucu da (4) gibi doğru olmalıdır. Fakat (5) doğrudur demek (3)<br />
çözümseldir demektir, ve buna göre ‘bekâr’ ve ‘evlenmemiş kimse’ bildirsel<br />
olarak eşanlamlıdırlar.<br />
Şimdi de yukardaki uslamaya hokkabazlık görünüşü veren şeyin<br />
ne olduğunu görelim. Salva veritate birbirinin yerini tutabilir olmanın<br />
gücü, eldeki dilin zenginlik derecesindeki değişmelere göre<br />
değişir: Yukardaki uslama, bizim ‘zorunlu olarak’ belirtecini içerecek<br />
kadar zengin bir dille çalıştığımızı varsayar, çünkü bu belirteç<br />
bir çözümsel bildirime uygulandığı zaman, ve yalnızca o zaman, doğruyu<br />
verecek biçimde yapılmıştır. Fakat böyle bir belirteç içeren bir<br />
dilin kusurunu görmezden gelebilir miyiz? Belirtecin gerçek anlamı<br />
var mıdır? Anlamının olduğunu kabul etmek, bizim daha önce ‘çözümsel’e<br />
doyurucu bir anlam verdiğimizi kabul etmektir. O zaman<br />
da şu anda böylesine uğraştığımız şey nedir?<br />
Uslamamız açıkça döngüsel değildir, fakat öyle bir şeydir. Onda,<br />
imgesel bir anlatımla, uzamda bir kapalı eğri görünümü vardır.<br />
Salva veritate birbirinin yerini tutabilirlik, kaplamı ilgili yönlerden<br />
belirlenmiş bir dille bağıntı kuruncaya kadar anlamsızdır.<br />
Şimdi tam aşağıdaki gereçleri içeren bir dili ele aldığımızı varsaya-<br />
16