21.07.2017 Views

Felsefe Tartışmaları 1. Kitap

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

dendi. Gerçekten, tersine çevirip, çözümselliği kabul ederek, terimlerin<br />

bildirsel eşanlamlılığını şöyle açıklayabiliriz (eski örneğimizi<br />

alarak): ‘bekâr’ ve ‘evlenmemiş kimse’ bildirsel olarak eşanlamlıdır<br />

demek:<br />

(3) Bütün bekârlar ve yalnız bekârlar evlenmemiş kimselerdir<br />

bildiriminin çözümsel olduğundan ne daha azını ne de daha çoğunu<br />

söylemektir. ( 2 )<br />

Eğer çözümselliği l. bölümde ele aldığımız gibi, bildirsel eşanlamlılık<br />

yoluyla tersinden açıklayacaksak, bize gerekli olan, çözümselliği<br />

varsaymadan bir bildirsel eşanlamlılığın açıklanmasıdır. Gerçekten,<br />

bildirsel eşanlamlılığın böyle bağımsız bir açıklaması, yani sözcükler<br />

arasında her yerde salva veritate birbirinin yerini tutabilirlik<br />

şimdi ele alınmaya hazırdır. Sonunda durumu özetlersek, önümüzdeki<br />

soru, böyle bir birbirinin yerini tutabilirliğin bildirsel eşanlamlılık<br />

için yeter koşul olup olmadığıdır. Aşağıdaki türden örneklerle,<br />

bunun öyle olduğu sonucuna hemen varabiliriz.<br />

(4)Zorunlu olarak bekârlar ve yalnızca bekârlar bekârdır,<br />

bildiriminin, ‘zorunlu olarak’ın doğru olarak yalnızca çözümsel<br />

bildirimlere<br />

uygulanacak biçimde dar yapıldığı kabul edildiği<br />

zaman<br />

bile doğru olduğu açıktır. Demek ki, eğer ‘bekâr’ ve ‘evlenmemiş<br />

kimse’<br />

salva veritate birbirinin yerini tutabilirse, (4)te ‘bekâr’<br />

yerine<br />

‘evlenmemiş kimse’ koyarak elde edilen:<br />

(5)Zorunlu olarak bütün bekârlar ve yalnız bekârlar evlenmemiş<br />

kimselerdir<br />

sonucu da (4) gibi doğru olmalıdır. Fakat (5) doğrudur demek (3)<br />

çözümseldir demektir, ve buna göre ‘bekâr’ ve ‘evlenmemiş kimse’ bildirsel<br />

olarak eşanlamlıdırlar.<br />

Şimdi de yukardaki uslamaya hokkabazlık görünüşü veren şeyin<br />

ne olduğunu görelim. Salva veritate birbirinin yerini tutabilir olmanın<br />

gücü, eldeki dilin zenginlik derecesindeki değişmelere göre<br />

değişir: Yukardaki uslama, bizim ‘zorunlu olarak’ belirtecini içerecek<br />

kadar zengin bir dille çalıştığımızı varsayar, çünkü bu belirteç<br />

bir çözümsel bildirime uygulandığı zaman, ve yalnızca o zaman, doğruyu<br />

verecek biçimde yapılmıştır. Fakat böyle bir belirteç içeren bir<br />

dilin kusurunu görmezden gelebilir miyiz? Belirtecin gerçek anlamı<br />

var mıdır? Anlamının olduğunu kabul etmek, bizim daha önce ‘çözümsel’e<br />

doyurucu bir anlam verdiğimizi kabul etmektir. O zaman<br />

da şu anda böylesine uğraştığımız şey nedir?<br />

Uslamamız açıkça döngüsel değildir, fakat öyle bir şeydir. Onda,<br />

imgesel bir anlatımla, uzamda bir kapalı eğri görünümü vardır.<br />

Salva veritate birbirinin yerini tutabilirlik, kaplamı ilgili yönlerden<br />

belirlenmiş bir dille bağıntı kuruncaya kadar anlamsızdır.<br />

Şimdi tam aşağıdaki gereçleri içeren bir dili ele aldığımızı varsaya-<br />

16

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!