Raddþjálfun einstaklinga með parkinsonsveiki: Mat á ... - Skemman
Raddþjálfun einstaklinga með parkinsonsveiki: Mat á ... - Skemman
Raddþjálfun einstaklinga með parkinsonsveiki: Mat á ... - Skemman
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
að <strong>með</strong>altali 1,20 fyrir sj<strong>á</strong>lfsprottið tal sem eru mikil <strong>á</strong>hrif en þar sem þær rannsóknir eru hóprannsóknir<br />
er ekki sama aðferð notuð til að reikna <strong>á</strong>hrifastærðina og ekki hægt að bera þær beint saman.<br />
5.2 Sj<strong>á</strong>lfsmat<br />
Þriðja rannsóknarspurningin var hvort einstaklingurinn fyndi fyrir breytingum <strong>á</strong> rödd sinni eftir<br />
raddþj<strong>á</strong>lfun. Enginn marktækur munur var <strong>á</strong> sj<strong>á</strong>lfsmati þ<strong>á</strong>tttakenda <strong>á</strong> rödd og raddgæðum fyrir og eftir<br />
þj<strong>á</strong>lfun. Það bendir til þess að þ<strong>á</strong>tttakendur hafi sj<strong>á</strong>lfir ekki upplifað breytingar <strong>á</strong> rödd sinni og ekki<br />
fundist þær breytingar sem urðu <strong>á</strong> raddstyrk og tíðnisviði hafa <strong>á</strong>hrif <strong>á</strong> lífsgæði sín. Samkvæmt VHI var<br />
raddvandi NA miðlungs fyrir og eftir þj<strong>á</strong>lfun, raddvandi AI lítill fyrir og eftir þj<strong>á</strong>lfun og raddvandi EÓ<br />
enginn fyrir og eftir þj<strong>á</strong>lfun.<br />
Það flækir túlkun <strong>á</strong> niðurstöðum að fyrir þj<strong>á</strong>lfun var EÓ <strong>með</strong> heildarskor 0 sem þýðir að <strong>á</strong>ður en<br />
þj<strong>á</strong>lfun hófst taldi hún raddvanda sinn engan og að hann hefði engin <strong>á</strong>hrif <strong>á</strong> lífsgæði sín. Það segir sig<br />
sj<strong>á</strong>lft að ekki er hægt að f<strong>á</strong> marktækan mun ef heildarskor er 0 fyrir þj<strong>á</strong>lfun. Það var þó mat þriggja<br />
talmeinafræðinga að hún væri <strong>með</strong> væga taltruflun. Þetta mat EÓ gæti tengst skerðingu <strong>á</strong> skynjun <strong>á</strong><br />
eigin raddstyrk sem er vel þekkt <strong>með</strong>al <strong>einstaklinga</strong> <strong>með</strong> <strong>parkinsonsveiki</strong>. Í samtali við maka EÓ kom<br />
fram að hann hefði hvatt hana eindregið til að skr<strong>á</strong> sig <strong>á</strong> n<strong>á</strong>mskeiðið því honum fannst orðið erfitt að<br />
heyra í henni. EÓ var sj<strong>á</strong>lf hins vegar ó<strong>með</strong>vituð um raddvanda sinn fyrir þj<strong>á</strong>lfun.<br />
Spurningar vöknuðu hj<strong>á</strong> rannsakanda í rannsóknarferlinu hversu góður VHI listinn væri til að meta<br />
raddvanda <strong>einstaklinga</strong> <strong>með</strong> <strong>parkinsonsveiki</strong>. Þó þessi listi sé notaður af <strong>með</strong>ferðaraðilum og<br />
rannsakendum til að meta <strong>á</strong>hrif þj<strong>á</strong>lfunar <strong>á</strong> raddvanda <strong>einstaklinga</strong> <strong>með</strong> <strong>parkinsonsveiki</strong> var enginn<br />
einstaklingur <strong>með</strong> <strong>parkinsonsveiki</strong> í stöðlunarúrtakinu. Ein <strong>á</strong>stæða þess að þessi listi hentar<br />
hugsanlega ekki fyrir þennan hóp er að <strong>á</strong>ður en þj<strong>á</strong>lfun hefst eru margir ó<strong>með</strong>vitaðir um eigin<br />
raddvanda, <strong>með</strong>al annars vegna skertrar skynjunar <strong>á</strong> eigin raddstyrk. Hluti af þj<strong>á</strong>lfuninni snýst um að<br />
gera skjólstæðingum ljóst að þeir eigi við raddvanda að stríða og að þeir verði að nota meiri raddstyrk<br />
en þeim finnst þeir þurfa að nota. Þar af leiðandi er hægt að ímynda sér að í kjölfar <strong>með</strong>ferðar gætu<br />
þeir verið orðnir <strong>með</strong>vitaðri um raddvanda sinn og það gæti haft <strong>á</strong>hrif <strong>á</strong> heildarskorið. Þetta gerðist þó<br />
ekki í þessari rannsókn og að mér vitandi hafa engar rannsóknir skoðað þetta.<br />
Niðurstöður þessarar rannsóknar eru að nokkru leyti í samræmi við aðrar rannsóknir þar sem VHI<br />
hefur verið notað til að meta <strong>á</strong>hrif LSVT ® (El Sharkawi o.fl., 2002; Spielman o.fl., 2011; Spielman o.fl.,<br />
2007). Í þeim rannsóknum hefur hóp<strong>með</strong>altal fyrir heildarskor <strong>á</strong> VHI lækkað en lækkunin ekki verið<br />
marktæk.<br />
5.3 <strong>Mat</strong> <strong>á</strong> raddgæðum<br />
Fjórða rannsóknarspurningin var hvort aðrir þættir, svo sem raddgæði væru metin marktækt betri eftir<br />
þj<strong>á</strong>lfun. Í þessum hluta rannsóknarinnar voru matsmenn nokkuð samkvæmir sj<strong>á</strong>lfum sér en<br />
Kappastuðull sem notaður var til að finna samkvæmni milli matsmanna var 0,41 og <strong>á</strong>reiðanleiki<br />
mælingarinnar því lítill. Erfitt er að segja til um hvers vegna samkvæmni matsmanna var svona lítil en<br />
lítill <strong>á</strong>reiðanleiki er vel þekkt vandam<strong>á</strong>l þegar aðferðir sem byggja <strong>á</strong> heyrnrænni skynjun eru notaðar. Í<br />
þessari rannsókn var reynt að hafa stjórn <strong>á</strong> breytum sem hafa <strong>á</strong>hrif <strong>á</strong> <strong>á</strong>reiðanleika <strong>með</strong> því að velja<br />
59