plik pdf 10.05MB - Polska Izba Inżynierów Budownictwa

BHP
W 2005 r. co piąty pracownik, który stracił życie w wyniku wypadku przy pracy
w Polsce, zatrudniony był w budownictwie, a na budowach w wypadkach
przy pracy zginęło 106 osób.
Bezpieczeństwo pracy
na budowach
Wskaźnik częstotliwości wypadków śmiertelnych
w budownictwie (liczba wypadków
na 1000 pracujących) w 2005 r. nie tylko
należy do najwyższych w całej gospodarce
narodowej, ale jak wynika z wykresu 1 zwiększa się, pomimo
utrzymującej się tendencji spadkowej częstości wypadków
śmiertelnych ogółem w całej gospodarce narodowej.
W 2005 r. odnotowano ponad 4-krotnie wyższą częstość
wypadków śmiertelnych w budownictwie niż w całej gospodarce.
Najwięcej, bo aż 40% tych wypadków, wydarzyło się
w małych kilkunastoosobowych fi rmach budowlanych.
2000 2001 2002 2003 2004 2005
Według danych Głównego Urzędu Statystycznego
liczba poszkodowanych w wypadkach w budownictwie
w I półroczu 2006 r. w stosunku do analogicznego okresu
roku ubiegłego wzrosła o jedną czwartą, a o dwie trzecie
wzrosła liczba poszkodowanych w wieku od 20 do 29 lat,
a więc ludzi stosunkowo młodych, z małym doświadczeniem
zawodowym.
GUS na podstawie kart statystycznych wypadków przy
pracy sporządzonych w zakładach pracy opublikował również
dane o przyczynach wypadków przy pracy zaistniałych
w 2005 r. Z danych tych wynika, że w budownictwie:
■ 71% przyczyn wypadków stanowią: nieprawidłowe,
niewłaściwe, samowolne zachowanie się pracownika,
niewłaściwy stan psychofi zyczny, nieużywanie sprzętu
ochronnego,
■ 16% przyczyn – niewłaściwa organizacja pracy lub
stanowiska pracy,
■ 13% przyczyn – niewłaściwy stan czynnika materialnego.
Państwowa Inspekcja Pracy bada przyczyny i okoliczności
wszystkich wypadków śmiertelnych, ciężkich i zbiorowych.
W 2005 r. z badań tych dotyczących upadków
z wysokości w budownictwie, które spowodowały ciężkie
urazy lub śmierć poszkodowanych, wynika, że dominujące
przyczyny wypadków tkwią w organizacji pracy.
Jak z powyższego wynika, są to w kolejności:
■ niewłaściwa organizacja stanowiska pracy – przede
wszystkim nieodpowiednie przejścia i dojścia, brak wyposażenia
pracowników w środki ochrony indywidualnej,
■ niedostateczne przygotowanie pracowników do wykonywanej
pracy – brak przeszkolenia w zakresie bhp
oraz informacji o ryzyku zawodowym, brak kwalifi -
kacji określonych w przepisach bhp,
■ wady konstrukcyjne czynnika materialnego – brak
odpowiednich zabezpieczeń i stateczności konstrukcji,
w tym rusztowań budowlanych,
■ tolerowanie przez nadzór zachowań sprzecznych z zasadami
bhp – godzenie się osób nadzoru na niewłaściwy,
często niebezpieczny sposób wykonywania pracy,
■ nieprawidłowe zachowanie poszkodowanego pracownika
– niedostateczna koncentracja uwagi, często
wynika z błędów popełnionych w przygotowaniu
i organizacji pracy.
Wykres 2. Dominujące przyczyny upadków z wysokości. Wypadki śmiertelne, ciężkie i zbiorowe w budownictwie
(dane PIP)
10% 11%
Nieprawidłowe zachowanie poszkodowanego pracownika.
Niedostateczna koncentracja na wykonywanej czynności
Tolerowanie przez nadzór odstępstw od zasad bhp
Wady konstrukcyjne czynnika marerialnego
Niedostateczne przygotowanie pracownika
Niewłaściwa organizacja stanowiska pracy
W świetle powyższego nasuwa się wniosek, że dochodzenia
powypadkowe przeprowadzane przez zespoły
powypadkowe w zakładach nie odzwierciedlają rzeczywistego
stanu przyczyn wypadków, a więc również występujących
zagrożeń i nieprawidłowości, gdyż jako dominujące
wskazuje się tzw. przyczyny ludzkie – ponad 70%,
podczas gdy przyczyny organizacyjne stanowią tylko 16%
wszystkich przyczyn wypadków.
Najczęściej wskazywane przez zespoły powypadkowe
28 INŻYNIER BUDOWNICTWA STYCZEŃ 2007
20%
17%
12%