03.04.2013 Views

3 Fish biology and anatomy Биологија и анатомија на ... - UNDP

3 Fish biology and anatomy Биологија и анатомија на ... - UNDP

3 Fish biology and anatomy Биологија и анатомија на ... - UNDP

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

122<br />

Biology<br />

It is zooplanktivorous fish <strong>and</strong> found in a<br />

wide variety of habitats, most abundantly<br />

in well vegetated small channels, ponds<br />

<strong>and</strong> small lakes. Adults are found in cool<br />

running water. They feed on small insects,<br />

fish <strong>and</strong> fish eggs, <strong>and</strong> plant material <strong>and</strong><br />

usually breed in habitats with still or very<br />

slow-flowing water. It is regarded as a pest<br />

which competes with the fry of other<br />

species due to its high reproductive rate.<br />

The sexual dimorphism becomes<br />

pronounced during spawning. In males<br />

breeding tubercles appear on the head.<br />

The greatest accumulation of sharp<br />

tubercles is located in the anterior part<br />

of the head, on the front, near the<br />

nostrils <strong>and</strong> below <strong>and</strong> above the eye.<br />

Few tubercles are observed on the lower<br />

lip. In that period the males darken<br />

distinctly <strong>and</strong> their fins become black<br />

while the operculum gets violet. The<br />

females become clearly lighter.<br />

Spawning takes place when 1 year old. In<br />

the Amur River basin - Asia (its origin) the<br />

spawning starts when the water reaches<br />

the temperature of 15-19 ο C (May-August),<br />

whereas in Europe it spawns earlier - in<br />

April-June. It can produce from a few<br />

hundred to a few thous<strong>and</strong> eggs. The<br />

spawning is multi-litter <strong>and</strong> takes place<br />

in the littoral zone. The eggs are laid on<br />

plants, s<strong>and</strong>, stones, mollusc shells <strong>and</strong><br />

other substrata. Before spawning the<br />

female carefully cleans the substratum<br />

for egg-laying. During one act it lays up<br />

to several dozen eggs. One male may<br />

spawn with a few consecutive females.<br />

The male guards the eggs until hatching,<br />

<strong>and</strong> aggressively drives away other, often<br />

larger fishes.<br />

Во каудалн<strong>и</strong>от дел <strong>на</strong> лушп<strong>и</strong>те<br />

п<strong>и</strong>гментот форм<strong>и</strong>ра карактер<strong>и</strong>ст<strong>и</strong>чн<strong>и</strong><br />

месечевол<strong>и</strong>к<strong>и</strong> точк<strong>и</strong>. Перк<strong>и</strong>те се блед<strong>и</strong>,<br />

лесно жолт<strong>и</strong>, а само <strong>на</strong> дорзал<strong>на</strong>та<br />

перка посто<strong>и</strong> потем<strong>на</strong> л<strong>и</strong>н<strong>и</strong>ја која косо<br />

се враќа <strong>на</strong>зад.<br />

<strong>Б<strong>и</strong>олог<strong>и</strong>ја</strong><br />

Овој в<strong>и</strong>д е зоопланкт<strong>и</strong>вор<strong>на</strong> р<strong>и</strong>ба која се<br />

среќава во ш<strong>и</strong>рок опсег <strong>на</strong> ж<strong>и</strong>веал<strong>и</strong>шта,<br />

а <strong>на</strong>јмногу во мал<strong>и</strong> ка<strong>на</strong>л<strong>и</strong>, бар<strong>и</strong> <strong>и</strong><br />

езера со добра вегетац<strong>и</strong>ја. Возрасн<strong>и</strong>те<br />

ед<strong>и</strong>нк<strong>и</strong> се среќаваат во ладн<strong>и</strong> проточн<strong>и</strong><br />

вод<strong>и</strong>. Се хран<strong>и</strong> со мал<strong>и</strong> <strong>и</strong>нсект<strong>и</strong>, р<strong>и</strong>б<strong>и</strong> <strong>и</strong><br />

<strong>и</strong>кр<strong>и</strong> од р<strong>и</strong>б<strong>и</strong>, раст<strong>и</strong>телен матер<strong>и</strong>јал, а<br />

вооб<strong>и</strong>чаено се мрест<strong>и</strong> во ж<strong>и</strong>веал<strong>и</strong>шта<br />

со м<strong>и</strong>р<strong>на</strong> <strong>и</strong>л<strong>и</strong> слабо проточ<strong>на</strong> вода. Се<br />

смета за штетн<strong>и</strong>к кој е во конкуренц<strong>и</strong>ја<br />

со подмладокот <strong>на</strong> друг<strong>и</strong>те в<strong>и</strong>дов<strong>и</strong><br />

порад<strong>и</strong> неговата в<strong>и</strong>сока репродукт<strong>и</strong>в<strong>на</strong><br />

стапка.<br />

Полов<strong>и</strong>от д<strong>и</strong>морф<strong>и</strong>зам станува<br />

по<strong>и</strong>зразен за време <strong>на</strong> мрестот. Кај<br />

мажјац<strong>и</strong>те <strong>на</strong> главата се јавуваат<br />

мрестечк<strong>и</strong>те туберкул<strong>и</strong> (џумк<strong>и</strong>, мал<strong>и</strong><br />

<strong>и</strong>зрастоц<strong>и</strong>). Најголема акумулац<strong>и</strong>ја<br />

<strong>на</strong> остр<strong>и</strong> туберкул<strong>и</strong> <strong>и</strong>ма <strong>на</strong> предн<strong>и</strong>от<br />

дел од главата, <strong>на</strong> челото, во бл<strong>и</strong>з<strong>и</strong><strong>на</strong><br />

<strong>на</strong> ноздр<strong>и</strong>нк<strong>и</strong>те, покрај <strong>и</strong> <strong>на</strong>д окото.<br />

Неколку туберкул<strong>и</strong> <strong>и</strong>ма <strong>и</strong> <strong>на</strong> дол<strong>на</strong>та<br />

ус<strong>на</strong>. Во тој пер<strong>и</strong>од мажјац<strong>и</strong>те<br />

впечатл<strong>и</strong>во потемнуваат, н<strong>и</strong>вн<strong>и</strong>те перк<strong>и</strong><br />

стануваат црн<strong>и</strong>, а оперкулум<strong>и</strong>те се<br />

в<strong>и</strong>олетов<strong>и</strong>. Женк<strong>и</strong>те стануваат посветл<strong>и</strong>.<br />

Инд<strong>и</strong>в<strong>и</strong>ду<strong>и</strong>те се мрестат <strong>на</strong> едногод<strong>и</strong>ш<strong>на</strong><br />

возраст. Кај пр<strong>и</strong>мероц<strong>и</strong>те ко<strong>и</strong> ж<strong>и</strong>веат<br />

во сл<strong>и</strong>вот <strong>на</strong> Реката Амур во Аз<strong>и</strong>ја (од<br />

каде што <strong>и</strong> потекнуваат), мрестењето<br />

започнува кога температурата ќе<br />

дост<strong>и</strong>гне 15-19 ο C (мај – август), додека<br />

во Европа тоа се случува порано, т.е. во<br />

пер<strong>и</strong>одот апр<strong>и</strong>л – јун<strong>и</strong>. Се создаваат од<br />

неколку стот<strong>и</strong>н<strong>и</strong> до неколку <strong>и</strong>лјад<strong>и</strong> <strong>и</strong>кр<strong>и</strong>.<br />

Мрестењето е во повеќе легла <strong>и</strong> се<br />

Pendët janë të zbehta, ngjyrë të verdhë<br />

të hapur, vetëm në pendën kurrizore<br />

ekziston një vijë më e errët e cila e përshkon<br />

në mënyrë të tërthortë nga pjesa e<br />

përparme në atë të prapme.<br />

Bilogjia<br />

Ushqehet me zooplankton dhe gjendet në<br />

një sërë habitate të ndryshme, me shumë<br />

bollëk dhe në kanale të vogla me bimësi<br />

të bollshme, pellgje dhe liqene të vegjël.<br />

Peshqit e mëdhenj mund të gjenden në<br />

ujërat rrjedhës të ftohtë. Ata ushqehen<br />

me insekte të vogla, peshq dhe vezë të<br />

peshqve, dhe bimë, dhe zakonisht shumohen<br />

në habitate me ujëra amull ose me<br />

rrjedhë shumë të ngadaltë. Konsiderohet<br />

si një peshk i dëmshëm i cili bën konkurrencë<br />

me peshqit e vegjël dhe speciet<br />

tjera për shkak të shkallës së lartë<br />

riprodhuese të tij. Dytrajtësia seksuale<br />

vjen në shprehje gjatë hedhjes së vezëve.<br />

Tek mashkulli xhunga e mbarështimit<br />

paraqitet në kokë. Akumulimi më i madh i<br />

xhungave të mprehta ndodhet në pjesën e<br />

përparme të kokës, në ballë, afër vrimave<br />

të hundës dhe ndër sy dhe mbi sy. Pak<br />

xhunga vërehen në buzën e poshtme.<br />

Gjatë kësaj periudhe kohore meshkujt<br />

bëhen dukshëm më të errët dhe fletët e<br />

tyre bëhen të zeza, derisa kapaku merr<br />

ngjyrë vjollcë. Femrat qartë bëhen më të<br />

lehta.<br />

Hedhja e vezëve ndodh kur mbushin 1<br />

vjet. Në basenin e Lumit Amur (prejardhja<br />

e peshkut) hedhja e vezëve fillon<br />

kur uji arrin temperaturë prej 15-19 ο C<br />

(maj-gusht), ndërsa në Evropë hedhja e<br />

vezëve ndodh më herët – në prill-qershor.<br />

Peshku është në gjendje të prodhojë mes<br />

disa qindra dhe disa mijë vezë. Hedhja e<br />

vezëve kryhet në zonat e brigjeve. Vezët<br />

vendosen në bimë, rërë, gurë, guacka të<br />

butakëve, dhe në substrate tjera.<br />

Βιολογία<br />

Είναι ψάρι που τρέφεται με φυτοζωοπλαγκτόν<br />

και βρίσκεται σε ευρεία<br />

ποικιλία βιοτόπων, σε μεγαλύτερη αφθονία<br />

σε μικρά κανάλια με πολύ βλάστηση,<br />

τέλματα και μικρές λίμνες. Τα ενήλικα<br />

βρίσκονται σε κρύα τρεχούμενα νερά.<br />

Τρέφεται με μικρά έντομα, ψάρια και αυγά<br />

ψαριών και φυτικό υλικό και συνήθως<br />

αναπαράγεται σε περιβάλλον με ακίνητο<br />

ή πολύ χαμηλής ροής νερό. Θεωρείται<br />

παράσιτο το οποίο ανταγωνίζεται με<br />

τα νεογέννητα ψάρια άλλων ειδών<br />

καθώς έχει υψηλούς αναπαραγωγικούς<br />

ρυθμούς. Ο σεξουαλικός διμορφισμός<br />

γίνεται πιο έντονος κατά την διάρκεια<br />

της αναπαραγωγής. Στα αρσενικά το<br />

αναπαραγωγικό όργανο εμφανίζεται στο<br />

κεφάλι. Η μεγαλύτερη συσσώρευση των<br />

βλαστημάτων αυτών βρίσκεται στο εμπρός<br />

μέρος του κεφαλιού, κοντά στα ρουθούνια<br />

και κάτω και πάνω από το μάτι. Μερικά<br />

βλαστήματα παρατηρούνται στο κάτω<br />

χείλος. Αυτή την περίοδο τα αρσενικά<br />

σκουραίνουν ευδιάκριτα και τα πτερύγια<br />

τους μαυρίζουν, ενώ τα βλέφαρα γίνονται<br />

βιολετί. Τα θηλυκά γίνονται ελαφρώς πιο<br />

ανοιχτόχρωμα.<br />

Η αναπαραγωγή λαμβάνει χώρα όταν<br />

είναι ενός έτους. Στη Λεκάνη του ποταμού<br />

Amur (τόπος προέλευσης) η αναπαραγωγή<br />

αρχίζει όταν το νερό φτάνει σε<br />

θερμοκρασία 15-19 ο C (Μάιο-Αύγουστο),<br />

ενώ στην Ευρώπη αναπαράγεται νωρίτερα<br />

τον Απρίλιο-Ιούνιο. Παράγει από λίγες<br />

εκατοντάδες έως μερικές χιλιάδες αυγά.<br />

Η αναπαραγωγή είναι πολλαπλών φάσεων<br />

και λαμβάνει χώρα στην παράλια ζώνη. Τα<br />

αυγά απλώνονται πάνω σε φυτά, άμμο,<br />

πέτρες, όστρακα και άλλα υποστρώματα.<br />

Πριν από την αναπαραγωγή το θηλυκό<br />

καθαρίζει προσεκτικά στο υπόστρωμα για<br />

να απλώσει τα αυγά.

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!