3 Fish biology and anatomy Биологија и анатомија на ... - UNDP
3 Fish biology and anatomy Биологија и анатомија на ... - UNDP
3 Fish biology and anatomy Биологија и анатомија на ... - UNDP
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
122<br />
Biology<br />
It is zooplanktivorous fish <strong>and</strong> found in a<br />
wide variety of habitats, most abundantly<br />
in well vegetated small channels, ponds<br />
<strong>and</strong> small lakes. Adults are found in cool<br />
running water. They feed on small insects,<br />
fish <strong>and</strong> fish eggs, <strong>and</strong> plant material <strong>and</strong><br />
usually breed in habitats with still or very<br />
slow-flowing water. It is regarded as a pest<br />
which competes with the fry of other<br />
species due to its high reproductive rate.<br />
The sexual dimorphism becomes<br />
pronounced during spawning. In males<br />
breeding tubercles appear on the head.<br />
The greatest accumulation of sharp<br />
tubercles is located in the anterior part<br />
of the head, on the front, near the<br />
nostrils <strong>and</strong> below <strong>and</strong> above the eye.<br />
Few tubercles are observed on the lower<br />
lip. In that period the males darken<br />
distinctly <strong>and</strong> their fins become black<br />
while the operculum gets violet. The<br />
females become clearly lighter.<br />
Spawning takes place when 1 year old. In<br />
the Amur River basin - Asia (its origin) the<br />
spawning starts when the water reaches<br />
the temperature of 15-19 ο C (May-August),<br />
whereas in Europe it spawns earlier - in<br />
April-June. It can produce from a few<br />
hundred to a few thous<strong>and</strong> eggs. The<br />
spawning is multi-litter <strong>and</strong> takes place<br />
in the littoral zone. The eggs are laid on<br />
plants, s<strong>and</strong>, stones, mollusc shells <strong>and</strong><br />
other substrata. Before spawning the<br />
female carefully cleans the substratum<br />
for egg-laying. During one act it lays up<br />
to several dozen eggs. One male may<br />
spawn with a few consecutive females.<br />
The male guards the eggs until hatching,<br />
<strong>and</strong> aggressively drives away other, often<br />
larger fishes.<br />
Во каудалн<strong>и</strong>от дел <strong>на</strong> лушп<strong>и</strong>те<br />
п<strong>и</strong>гментот форм<strong>и</strong>ра карактер<strong>и</strong>ст<strong>и</strong>чн<strong>и</strong><br />
месечевол<strong>и</strong>к<strong>и</strong> точк<strong>и</strong>. Перк<strong>и</strong>те се блед<strong>и</strong>,<br />
лесно жолт<strong>и</strong>, а само <strong>на</strong> дорзал<strong>на</strong>та<br />
перка посто<strong>и</strong> потем<strong>на</strong> л<strong>и</strong>н<strong>и</strong>ја која косо<br />
се враќа <strong>на</strong>зад.<br />
<strong>Б<strong>и</strong>олог<strong>и</strong>ја</strong><br />
Овој в<strong>и</strong>д е зоопланкт<strong>и</strong>вор<strong>на</strong> р<strong>и</strong>ба која се<br />
среќава во ш<strong>и</strong>рок опсег <strong>на</strong> ж<strong>и</strong>веал<strong>и</strong>шта,<br />
а <strong>на</strong>јмногу во мал<strong>и</strong> ка<strong>на</strong>л<strong>и</strong>, бар<strong>и</strong> <strong>и</strong><br />
езера со добра вегетац<strong>и</strong>ја. Возрасн<strong>и</strong>те<br />
ед<strong>и</strong>нк<strong>и</strong> се среќаваат во ладн<strong>и</strong> проточн<strong>и</strong><br />
вод<strong>и</strong>. Се хран<strong>и</strong> со мал<strong>и</strong> <strong>и</strong>нсект<strong>и</strong>, р<strong>и</strong>б<strong>и</strong> <strong>и</strong><br />
<strong>и</strong>кр<strong>и</strong> од р<strong>и</strong>б<strong>и</strong>, раст<strong>и</strong>телен матер<strong>и</strong>јал, а<br />
вооб<strong>и</strong>чаено се мрест<strong>и</strong> во ж<strong>и</strong>веал<strong>и</strong>шта<br />
со м<strong>и</strong>р<strong>на</strong> <strong>и</strong>л<strong>и</strong> слабо проточ<strong>на</strong> вода. Се<br />
смета за штетн<strong>и</strong>к кој е во конкуренц<strong>и</strong>ја<br />
со подмладокот <strong>на</strong> друг<strong>и</strong>те в<strong>и</strong>дов<strong>и</strong><br />
порад<strong>и</strong> неговата в<strong>и</strong>сока репродукт<strong>и</strong>в<strong>на</strong><br />
стапка.<br />
Полов<strong>и</strong>от д<strong>и</strong>морф<strong>и</strong>зам станува<br />
по<strong>и</strong>зразен за време <strong>на</strong> мрестот. Кај<br />
мажјац<strong>и</strong>те <strong>на</strong> главата се јавуваат<br />
мрестечк<strong>и</strong>те туберкул<strong>и</strong> (џумк<strong>и</strong>, мал<strong>и</strong><br />
<strong>и</strong>зрастоц<strong>и</strong>). Најголема акумулац<strong>и</strong>ја<br />
<strong>на</strong> остр<strong>и</strong> туберкул<strong>и</strong> <strong>и</strong>ма <strong>на</strong> предн<strong>и</strong>от<br />
дел од главата, <strong>на</strong> челото, во бл<strong>и</strong>з<strong>и</strong><strong>на</strong><br />
<strong>на</strong> ноздр<strong>и</strong>нк<strong>и</strong>те, покрај <strong>и</strong> <strong>на</strong>д окото.<br />
Неколку туберкул<strong>и</strong> <strong>и</strong>ма <strong>и</strong> <strong>на</strong> дол<strong>на</strong>та<br />
ус<strong>на</strong>. Во тој пер<strong>и</strong>од мажјац<strong>и</strong>те<br />
впечатл<strong>и</strong>во потемнуваат, н<strong>и</strong>вн<strong>и</strong>те перк<strong>и</strong><br />
стануваат црн<strong>и</strong>, а оперкулум<strong>и</strong>те се<br />
в<strong>и</strong>олетов<strong>и</strong>. Женк<strong>и</strong>те стануваат посветл<strong>и</strong>.<br />
Инд<strong>и</strong>в<strong>и</strong>ду<strong>и</strong>те се мрестат <strong>на</strong> едногод<strong>и</strong>ш<strong>на</strong><br />
возраст. Кај пр<strong>и</strong>мероц<strong>и</strong>те ко<strong>и</strong> ж<strong>и</strong>веат<br />
во сл<strong>и</strong>вот <strong>на</strong> Реката Амур во Аз<strong>и</strong>ја (од<br />
каде што <strong>и</strong> потекнуваат), мрестењето<br />
започнува кога температурата ќе<br />
дост<strong>и</strong>гне 15-19 ο C (мај – август), додека<br />
во Европа тоа се случува порано, т.е. во<br />
пер<strong>и</strong>одот апр<strong>и</strong>л – јун<strong>и</strong>. Се создаваат од<br />
неколку стот<strong>и</strong>н<strong>и</strong> до неколку <strong>и</strong>лјад<strong>и</strong> <strong>и</strong>кр<strong>и</strong>.<br />
Мрестењето е во повеќе легла <strong>и</strong> се<br />
Pendët janë të zbehta, ngjyrë të verdhë<br />
të hapur, vetëm në pendën kurrizore<br />
ekziston një vijë më e errët e cila e përshkon<br />
në mënyrë të tërthortë nga pjesa e<br />
përparme në atë të prapme.<br />
Bilogjia<br />
Ushqehet me zooplankton dhe gjendet në<br />
një sërë habitate të ndryshme, me shumë<br />
bollëk dhe në kanale të vogla me bimësi<br />
të bollshme, pellgje dhe liqene të vegjël.<br />
Peshqit e mëdhenj mund të gjenden në<br />
ujërat rrjedhës të ftohtë. Ata ushqehen<br />
me insekte të vogla, peshq dhe vezë të<br />
peshqve, dhe bimë, dhe zakonisht shumohen<br />
në habitate me ujëra amull ose me<br />
rrjedhë shumë të ngadaltë. Konsiderohet<br />
si një peshk i dëmshëm i cili bën konkurrencë<br />
me peshqit e vegjël dhe speciet<br />
tjera për shkak të shkallës së lartë<br />
riprodhuese të tij. Dytrajtësia seksuale<br />
vjen në shprehje gjatë hedhjes së vezëve.<br />
Tek mashkulli xhunga e mbarështimit<br />
paraqitet në kokë. Akumulimi më i madh i<br />
xhungave të mprehta ndodhet në pjesën e<br />
përparme të kokës, në ballë, afër vrimave<br />
të hundës dhe ndër sy dhe mbi sy. Pak<br />
xhunga vërehen në buzën e poshtme.<br />
Gjatë kësaj periudhe kohore meshkujt<br />
bëhen dukshëm më të errët dhe fletët e<br />
tyre bëhen të zeza, derisa kapaku merr<br />
ngjyrë vjollcë. Femrat qartë bëhen më të<br />
lehta.<br />
Hedhja e vezëve ndodh kur mbushin 1<br />
vjet. Në basenin e Lumit Amur (prejardhja<br />
e peshkut) hedhja e vezëve fillon<br />
kur uji arrin temperaturë prej 15-19 ο C<br />
(maj-gusht), ndërsa në Evropë hedhja e<br />
vezëve ndodh më herët – në prill-qershor.<br />
Peshku është në gjendje të prodhojë mes<br />
disa qindra dhe disa mijë vezë. Hedhja e<br />
vezëve kryhet në zonat e brigjeve. Vezët<br />
vendosen në bimë, rërë, gurë, guacka të<br />
butakëve, dhe në substrate tjera.<br />
Βιολογία<br />
Είναι ψάρι που τρέφεται με φυτοζωοπλαγκτόν<br />
και βρίσκεται σε ευρεία<br />
ποικιλία βιοτόπων, σε μεγαλύτερη αφθονία<br />
σε μικρά κανάλια με πολύ βλάστηση,<br />
τέλματα και μικρές λίμνες. Τα ενήλικα<br />
βρίσκονται σε κρύα τρεχούμενα νερά.<br />
Τρέφεται με μικρά έντομα, ψάρια και αυγά<br />
ψαριών και φυτικό υλικό και συνήθως<br />
αναπαράγεται σε περιβάλλον με ακίνητο<br />
ή πολύ χαμηλής ροής νερό. Θεωρείται<br />
παράσιτο το οποίο ανταγωνίζεται με<br />
τα νεογέννητα ψάρια άλλων ειδών<br />
καθώς έχει υψηλούς αναπαραγωγικούς<br />
ρυθμούς. Ο σεξουαλικός διμορφισμός<br />
γίνεται πιο έντονος κατά την διάρκεια<br />
της αναπαραγωγής. Στα αρσενικά το<br />
αναπαραγωγικό όργανο εμφανίζεται στο<br />
κεφάλι. Η μεγαλύτερη συσσώρευση των<br />
βλαστημάτων αυτών βρίσκεται στο εμπρός<br />
μέρος του κεφαλιού, κοντά στα ρουθούνια<br />
και κάτω και πάνω από το μάτι. Μερικά<br />
βλαστήματα παρατηρούνται στο κάτω<br />
χείλος. Αυτή την περίοδο τα αρσενικά<br />
σκουραίνουν ευδιάκριτα και τα πτερύγια<br />
τους μαυρίζουν, ενώ τα βλέφαρα γίνονται<br />
βιολετί. Τα θηλυκά γίνονται ελαφρώς πιο<br />
ανοιχτόχρωμα.<br />
Η αναπαραγωγή λαμβάνει χώρα όταν<br />
είναι ενός έτους. Στη Λεκάνη του ποταμού<br />
Amur (τόπος προέλευσης) η αναπαραγωγή<br />
αρχίζει όταν το νερό φτάνει σε<br />
θερμοκρασία 15-19 ο C (Μάιο-Αύγουστο),<br />
ενώ στην Ευρώπη αναπαράγεται νωρίτερα<br />
τον Απρίλιο-Ιούνιο. Παράγει από λίγες<br />
εκατοντάδες έως μερικές χιλιάδες αυγά.<br />
Η αναπαραγωγή είναι πολλαπλών φάσεων<br />
και λαμβάνει χώρα στην παράλια ζώνη. Τα<br />
αυγά απλώνονται πάνω σε φυτά, άμμο,<br />
πέτρες, όστρακα και άλλα υποστρώματα.<br />
Πριν από την αναπαραγωγή το θηλυκό<br />
καθαρίζει προσεκτικά στο υπόστρωμα για<br />
να απλώσει τα αυγά.