LilyPond Beginnershandleiding

Hoofdstuk 2: Algemene muzieknotatie 23
Toonsoorten
Terminologie: Sectie “key signature” in Terminologie, Sectie “major” in Terminologie, Sectie
“minor” in Terminologie.
De toonsoort wordt gezet met het commando \key gevolgd door een toonhoogte en \major
of \minor.
\key d \major
a1 |
\key c \minor
a1 |
Waarschuwing: toonsoorten en toonhoogten
Terminologie: Sectie “accidental” in Terminologie, Sectie “key signature” in Terminologie, Sectie
“pitch” in Terminologie, Sectie “flat” in Terminologie, Sectie “natural” in Terminologie, Sectie
“sharp” in Terminologie, Sectie “transposition” in Terminologie, Sectie “Pitch names” in Terminologie.
Om uit te maken of er wel of geen toevallig teken geprint moet worden, onderzoekt LilyPond
de toonhoogten en de toonsoort. De toonsoort beïnvloed alleen het printen van toevallige tekens,
en niet de toonhoogte van de noot! Deze functie zaait vaak verwarring bij nieuwe gebruikers,
dus laten we het eens wat beter bekijken.
LilyPond maakt een duidelijk onderscheid tussen muzikale beschrijving en layout. De verhoging
of verlaging (mol, herstellingsteken of kruis) van een noot is onderdeel van de toonhoogte,
en is dus de muzikale beschrijving. Of een toevallig teken (een geprinte mol, herstellingteken of
kruis) ook daadwerkelijk vóór de betreffende noot wordt geprint, dat is een kwestie van layout.
Voor de layout bestaan regels, dus toevallige tekens worden automatisch geprint volgens die
regels. De toonhoogten in je muziek zijn kunstuitingen, dus die zullen niet automatisch worden
toegevoegd, en je moet zelf datgene invoeren wat je wilt horen.
In dit voorbeeld:
\key d \major
cis4 d e fis
wordt voor geen enkele noot een toevallig teken geprint, maar je moet toch is toevoegen en cis
en fis in het invoerbestand typen.
De code b betekent niet “print een zwart bolletje op de middelste lijn van de notenbalk.” Het
betekent veelmeer “er is hier een noot met toonhoogte B-stamtoon.” In de toonsoort van A-mol
majeur, krijgt hij bij het printen toch een toevallig teken:
\key aes \major
aes4 c b c