Atlas pospolitych ptaków lęgowych Polski

More documents

Recommendations

Info

Areał lęgowy Kapturka występuje niemal wyłącznie w Europie. Poza granicami kontynentu europejskiego jej areał obejmuje zachodnią Syberię i Afrykę Północną. Rzadko gnieździ się w chłodnych regionach północnej Europy. Rozmieszczenie w Polsce Liczny, na południu Polski bardzo liczny gatunek lęgowy wilgotnych lasów o gęstym podszycie. Kapturka jest najliczniejsza w Karpatach, Sudetach i na Wyżynie Śląsko-Krakowskiej. Mniej liczna na Podkarpaciu i w Małopolsce. Stosunkowo najmniej liczna w bezleśnych, suchych i intensywnie użytkowanych rolniczo regionach Polski środkowej. Wymagania środowiskowe Kapturka występuje we wszystkich typach lasu, jednak najwyższe zagęszczenia osiąga w dużych i zwartych, lecz zróżnicowanych przestrzennie kompleksach leśnych ze znacznym udziałem gatunków liściastych. Urozmaicenie rzeźby terenu, które jest najlepszym predyktorem zagęszczenia kapturki, jest prawdopodobnie czynnikiem sprzyjającym silnemu zróżnicowaniu składu gatunkowego i struktury drzewostanów. Poza rozległymi lasami oraz w miejscach o niewielkim zróżnicowaniu rzeźby kapturka zajmuje biotopy „zastępcze”, w których czynnikami generującymi zmienność przestrzenną zapewniającą odpowiednio wysoki poziom urozmaicenia struktury lasów jest znaczący udział małych gospodarstw, duża ilość skrajów lasu oraz drobnych zadrzewień, przede wszystkim liściastych. Kapturka unika terenów otwartych, a zwłaszcza wielkoobszarowego rolnictwa. Nie stroni natomiast od człowieka i terenów zabudowanych, pospolicie występuje w parkach miejskich. Gatunek ten preferuje regiony wilgotne, o wysokich opadach rocznych (>800 mm), dużych amplitudach dziennych temperatur i wyraźnej sezonowości opadów. Unika jednak dolin rzecznych. Rozpowszechnienie, wielkość krajowej populacji i trendy Kapturka jest gatunkiem licznym, a w górach, na pogórzach i wyżynach Polski południowej – bardzo licznym. Przeciętne zagęszczenie krajobrazowe w skali całego kraju wynosi 6,90 pary/km 2 (6,31–7,55). Liczebność krajowej populacji szacuje się na ponad 2 miliony par lęgowych. W całej Europie od lat 80. XX w. trwa stały wzrost liczebności, który spowodował, że gatunek ten jest obecnie ponad dwukrotnie liczniejszy niż przed 30–40 laty. W Polsce także stwierdzono umiarkowany wzrost zarówno liczebności populacji, jak i rozpowszechnienia. Wnioski dla ochrony Kapturka należy do gatunków najszybciej zwiększających swą liczebność w analizowanej tu grupie 80 pospolitych ptaków lęgowych Polski. Wzrost liczebności w latach 2000–2010 był kontynuacją wzrostowych trendów obserwowanych od dawna (Tomiałojć i Stawarczyk 2003), ale zachodzących w daleko wolniejszym tempie (Wesołowski 2010). Powody, dla których polska populacja tej pokrzewki wzrasta ostatnio w tempie przekraczającym 3% rocznie, pozostają nieznane. Brak jest danych wskazujących, że krajowe kapturki znacząco zmieniły w ostatnich czasach zimowiska lub trasy migracji, co pozwoliłoby im zmniejszyć koszty związane z wędrówkami, tak jak to miało miejsce w przypadku populacji z południowo-zachodnich Niemiec i Austrii (Bearhop et al. 2005; Rolshausen et al. 2009). Być może przyczyną sukcesu kapturki jest jej zdolność do szybkiego dostosowywania terminów migracji wiosennej do zmieniających się warunków klimatycznych (Moller et al. 2008). Kapturka należy do gatunków, które najsilniej przyspieszyły terminy przylotu wśród środkowoeuropejskich migrantów (Hüppop i Hüppop 2003; Lehikoinen i Sparks 2010). Może to jej pozwalać na stosunkowo dobre dopasowanie optymalnych terminów gniazdowania do zmienności warunków pogodowych (Both 2010), czego świadectwem są zmiany terminów gniazdowania w Białowieży (Wesołowski 2010). Ryc. 2. Ważność predyktorów Fig. 2. Importance of predictors Ryc. 1. Najważniejsze czynniki środowiskowe wpływające na zagęszczenie populacji kapturki Fig. 1. Partial response curves for the main predictors influencing population densities of Blackcap Ryc. 3. Trendy liczebności populacji (A) i rozpowszechnienia (B) kapturki Fig. 3. Population trend (A) and occupancy trend (B) of Blackcap 117
Świstunka leśna Phylloscopus sibilatrix Wood Warbler Fot. Marcin Karetta Rozpowszechnienie % 43,4 41,9–44,9 Wielkość populacji 709 000 647 000–777 000 % populacji EU 27 13,6 12,4–14,9 Trend EU % –24,6 umiarkowany spadek Trend PL % +22,5 umiarkowany wzrost Trend rozpowszechniania PL % +3,1 stabilny IUCN Red List LC LC SPEC, Aneks I SPEC 2 – Wiarygodność modelu 95,6 65,7 0,01 0,06 0,65 4,8 18 118
Page 2:
Atlas pospolitych ptaków lęgowych
Page 5 and 6:
Sfinansowano ze środków Narodoweg
Page 8:
Przedmowa Monitoring środowiska pr
Page 11 and 12:
z gatunków przedstawiliśmy mapy p
Page 13 and 14:
Ryc. 2.2. Rozmieszczenie powierzchn
Page 15 and 16:
Ryc. 2.3. Frekwencja obserwacji w p
Page 17 and 18:
żenia w oparciu o dane odnoszące
Page 19 and 20:
ustalonych na wcześniejszych etapa
Page 21 and 22:
dla obszaru całej Polski zostały
Page 23 and 24:
Ryc. 3.3. Drzewo regresyjne dla zag
Page 25 and 26:
Tabela 3.1. Skala barwna zastosowan
Page 27 and 28:
4.1.3.3. Wymagania środowiskowe In
Page 29 and 30:
Krzyżówka Anas platyrhynchos Mall
Page 31 and 32:
Kuropatwa Perdix perdix Grey Partri
Page 33 and 34:
Przepiórka Coturnix coturnix Commo
Page 35 and 36:
Bażant Phasianus colchicus Common
Page 37 and 38:
Błotniak stawowy Circus aeruginosu
Page 39 and 40:
Błotniak łąkowy Circus pygargus
Page 41 and 42:
Pustułka Falco tinnunculus Common
Page 43 and 44:
Żuraw Grus grus Common Crane Fot.
Page 45 and 46:
Czajka Vanellus vanellus Northern L
Page 47 and 48:
Sierpówka Streptopelia decaocto Eu
Page 49 and 50:
Kukułka Cuculus canorus Common Cuc
Page 51 and 52:
Jerzyk Apus apus Common Swift Fot.
Page 53 and 54:
Dzięcioł czarny Dryocopus martius
Page 55 and 56:
Dzięcioł duży Dendrocopos major
Page 57 and 58:
Dzierlatka Galerida cristata Creste
Page 59 and 60:
Lerka Lullula arborea Wood Lark Fot
Page 61 and 62:
Skowronek Alauda arvensis Eurasian
Page 63 and 64:
Dymówka Hirundo rustica Barn Swall
Page 65 and 66:
Oknówka Delichon urbicum Northern
Page 67 and 68: Świergotek drzewny Anthus triviali
Page 69 and 70: Świergotek łąkowy Anthus pratens
Page 71 and 72: Pliszka żółta Motacilla flava Ye
Page 73 and 74: Pliszka górska Motacilla cinerea G
Page 75 and 76: Pliszka siwa Motacilla alba White W
Page 77 and 78: Strzyżyk Troglodytes troglodytes W
Page 79 and 80: Pokrzywnica Prunella modularis Hedg
Page 81 and 82: Rudzik Erithacus rubecula European
Page 83 and 84: Słowik szary Luscinia luscinia Thr
Page 85 and 86: Słowik rdzawy Luscinia megarhyncho
Page 87 and 88: Kopciuszek Phoenicurus ochruros Bla
Page 89 and 90: Pleszka Phoenicurus phoenicurus Com
Page 91 and 92: Pokląskwa Saxicola rubetra Whincha
Page 93 and 94: Kląskawka Saxicola rubicola Europe
Page 95 and 96: Kos Turdus merula Eurasian Blackbir
Page 97 and 98: Kwiczoł Turdus pilaris Fieldfare F
Page 99 and 100: Śpiewak Turdus philomelos Song Thr
Page 101 and 102: Paszkot Turdus viscivorus Mistle Th
Page 103 and 104: Świerszczak Locustella naevia Comm
Page 105 and 106: Strumieniówka Locustella fluviatil
Page 107 and 108: Łozówka Acrocephalus palustris Ma
Page 109 and 110: Zaganiacz Hippolais icterina Icteri
Page 111 and 112: Piegża Sylvia curruca Lesser White
Page 113 and 114: Cierniówka Sylvia communis Common
Page 115 and 116: Gajówka Sylvia borin Garden Warble
Page 117: Kapturka Sylvia atricapilla Blackca
Page 121 and 122: Pierwiosnek Phylloscopus collybita
Page 123 and 124: Mysikrólik Regulus regulus Goldcre
Page 125 and 126: Zniczek Regulus ignicapilla Firecre
Page 127 and 128: Muchołówka żałobna Ficedula hyp
Page 129 and 130: Raniuszek Aegithalos caudatus Long-
Page 131 and 132: Modraszka Cyanistes caeruleus Blue
Page 133 and 134: Bogatka Parus major Great Tit Fot.
Page 135 and 136: Czubatka Lophophanes cristatus Cres
Page 137 and 138: Sosnówka Periparus ater Coal Tit F
Page 139 and 140: Czarnogłówka Poecile montanus Wil
Page 141 and 142: Sikora uboga Poecile palustris Mars
Page 143 and 144: Kowalik Sitta europaea Wood Nuthatc
Page 145 and 146: Pełzacz leśny Certhia familiaris
Page 147 and 148: Wilga Oriolus oriolus Eurasian Gold
Page 149 and 150: Gąsiorek Lanius collurio Red-backe
Page 151 and 152: Srokosz Lanius excubitor Great Grey
Page 153 and 154: Sójka Garrulus glandarius Eurasian
Page 155 and 156: Sroka Pica pica Black-billed Magpie
Page 157 and 158: Kawka Corvus monedula Eurasian Jack
Page 159 and 160: Wrona siwa Corvus cornix Hooded Cro
Page 161 and 162: Szpak Sturnus vulgaris Common Starl
Page 163 and 164: Wróbel Passer domesticus House Spa
Page 165 and 166: Mazurek Passer montanus Eurasian Tr
Page 167 and 168: Zięba Fringilla coelebs Eurasian C
Page 169 and 170:
Kulczyk Serinus serinus European Se
Page 171 and 172:
Dzwoniec Chloris chloris European G
Page 173 and 174:
Szczygieł Carduelis carduelis Euro
Page 175 and 176:
Makolągwa Carduelis cannabina Eura
Page 177 and 178:
Gil Pyrrhula pyrrhula Eurasian Bull
Page 179 and 180:
Grubodziób Coccothraustes coccothr
Page 181 and 182:
Trznadel Emberiza citrinella Yellow
Page 183 and 184:
Ortolan Emberiza hortulana Ortolan
Page 185 and 186:
Potrzos Emberiza schoeniclus Reed B
Page 187 and 188:
Potrzeszcz Emberiza calandra Corn B
Page 189 and 190:
5. Waloryzacja ornitologiczna kraju
Page 191 and 192:
do wyróżnienia gatunków „rolny
Page 193 and 194:
Ryc. 5.5. Przestrzenna zmienność
Page 195 and 196:
Ryc. 5.9. Przestrzenna zmienność
Page 197 and 198:
Mizera, Adam Mohr, Mariusz Molęda,
Page 199 and 200:
Kod MPPL Species code Nazwa łaciń
Page 201 and 202:
Kod MPPL Species code Nazwa łaciń
Page 203 and 204:
Dodatek 3. Charakterystyka zmiennyc
Page 205 and 206:
Kod zmiennej / Code Opis / Descript
Page 207 and 208:
Page 209 and 210:
Page 211 and 212:
Page 213 and 214:
Page 215 and 216:
Page 217 and 218:
Page 219 and 220:
Page 221 and 222:
Page 223 and 224:
Page 225 and 226:
Atlas of Common Breeding Birds in P
Page 227 and 228:
ing method based on classification
Page 229 and 230:
Hot-spots of focal species Defining
Page 231 and 232:
their breeding range (region of Bé
Page 233 and 234:
Guziak R., Jakubiec Z. (red.) 2006.
Page 235 and 236:
PNW-GTR-351. Portland, U.S. Departm
Page 237 and 238:
heterogeneous agricultural landscap
Page 239 and 240:
Indeks nazw polskich / Index of Pol
Page 241:
Indeks nazw angielskich / Index of
show all

Atlas pospolitych ptaków lęgowych Polski

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

Delete template?

Save as template?