Atlas pospolitych ptaków lęgowych Polski

More documents

Recommendations

Info

Areał lęgowy Pliszka żółta występuje w całej Palearktyce, we wszystkich strefach klimatycznych. Na wschodzie jej zasięg rozciąga się aż po Alaskę, na południu obszar lęgowy obejmuje Afrykę Północną. W Europie obecna na całym obszarze kontynentu z wyjątkiem Islandii, Irlandii, Szkocji oraz wyższych pasm górskich. Występuje natomiast na Półwyspie Fennoskandzkim aż do strefy tundry (Hagemeijer i Blair 1997). Gatunek politypowy o wyjątkowo niejasnym statusie taksonomicznym wielu form. Rozmieszczenie w Polsce Liczny gatunek lęgowy nizinnego krajobrazu rolniczego. Najwyższe zagęszczenia osiąga w Wielkopolsce, na Mazowszu, Dolnym Śląsku, Podlasiu i Lubelszczyźnie. Unika wyżyn, pogórzy i gór, a także regionów silnie zalesionych o urozmaiconej rzeźbie i wysokich opadach. Wymagania środowiskowe Charakterystyka wybiórczości środowiskowej pliszki żółtej jest utrudniona z powodu kilku zjawisk: (1) długoterminowego trendu spadkowego, (2) dużych wahań liczebności między kolejnymi latami, (3) stopniowego wycofywania się tego gatunku z łąk i zasiedlania pól uprawnych, (4) zmiany biotopu pomiędzy kolejnymi lęgami w trakcie tego samego sezonu lęgowego (Gilroy et al. 2010; Kragten 2011). Jeszcze kilkanaście lat temu pliszka żółta była uważana za gatunek łąkowy, który stopniowo kolonizuje uprawy rzepaku i roślin okopowych (Tomiałojć i Stawarczyk 2003; Tryjanowski 2007). Obecnie wydaje się, że zdecydowana większość krajowej populacji gnieździ się na polach uprawnych. Najważniejszym czynnikiem decydującym o zagęszczeniu populacji pliszki żółtej jest udział rozległych i intensywnie użytkowanych pól. Szczególnie preferowane są regiony z dużym udziałem upraw ziemniaków i buraków cukrowych. Gatunek ten unika nie tylko zwartych lasów, ale również wszelkiego rodzaju zadrzewień i terenów porośniętych wyższą roślinnością, a także ugorów. Odłogi, łąki i pastwiska są biotopami suboptymalnymi – zagęszczenia w tych środowiskach są wyraźnie niższe, ponadto ich wpływ na obraz zmienności zagęszczeń jest zauważalny tylko w miejscach, w których udział pól uprawnych jest mniejszy niż 20%. Pliszka żółta jest gatunkiem nizinnym (powyżej 400 m n.p.m. praktycznie nie występuje) i sucholubnym (nieliczna w regionach o rocznej sumie opadów przekraczającej 700 mm). Rozpowszechnienie, wielkość krajowej populacji i trendy Pliszka żółta jest gatunkiem licznym, lokalnie w krajobrazie rolniczym bardzo licznym, natomiast w górach i na obszarach o wysokiej lesistości średnio licznym. Przeciętne zagęszczenie w przeliczeniu na obszar całego kraju wynosi 4,67 pary/km 2 (4,41–4,95), ale w krajobrazie rolniczym jest ponad 2-krotnie wyższe, osiągając w optymalnych środowiskach wartości nawet powyżej 20 par/km 2 . Liczebność krajowej populacji szacuje się na ok. 1,5 miliona par <strong>lęgowych</strong>. W Europie w latach 80. XX w. nastąpił znaczny spadek liczebności. Obecnie skala spadków jest mniejsza, co przy wyjątkowo dużych wahaniach liczebności populacji u tego gatunku pozwala na uznanie populacji europejskiej za stabilną. W Polsce populacja pliszki żółtej wykazuje umiarkowany spadek zarówno liczebności, jak i rozpowszechnienia. Wnioski dla ochrony Spadek liczebności w ostatniej dekadzie może być spowodowany intensyfikacją gospodarowania na użytkach zielonych, związaną z przyspieszonymi terminami pokosu. W połączeniu z rosnącą frekwencją upraw przeznaczonych na zielonki powoduje to spadek sukcesu lęgowego. Jednak biorąc pod uwagę, że obecnie większość krajowej populacji pliszki żółtej gnieździ się na polach, gospodarowanie w tym siedlisku ma teraz podstawowe znaczenie dla stanu krajowej populacji. Gatunek preferuje tu uprawy z odsłoniętą glebą (np. ziemniaki, buraki), zapewniające wysoką dostępność pokarmu. Pola ze zbitą, zdegradowaną glebą, o niskiej zawartości materii organicznej stwarzają gorsze warunki żerowiskowe dla pliszek żółtych (Gilroy et al. 2008). Jednocześnie jednak ptaki gniazdujące na polach, w miejscach o wysokiej dostępności pokarmu, mają niski sukces lęgowy (Morris i Gilroy 2008; Gilroy et al. 2011). Ze względu na zachodzące w obrębie sezonu lęgowego zmiany siedliskowe na polach, wymuszające zmiany miejsc gniazdowania pliszek, rosnąca powierzchnia upraw rzepaku i kukurydzy ogranicza możliwości wyprowadzania drugich (lub zastępczych) lęgów. Dynamika liczebności krajowej populacji jest również po części kształtowana przez warunki panujące na afrykańskich zimowiskach, gdyż zmiany wskaźnika liczebności pliszki żółtej są skorelowane ze zmianami liczebności cierniówki czy bociana białego (w obu przypadkach: r>0,66, P
Pliszka górska Motacilla cinerea Grey Wagtail Fot. Grzegorz Leśniewski Rozpowszechnienie % 1,8 1,4–2,2 Wielkość populacji 18 400 12 600–27 000 % populacji EU 27 2,5 1,7–3,7 Trend EU % –2,8 stabilny Trend PL % –58,2 umiarkowany spadek Trend rozpowszechniania PL % +0,6 stabilny IUCN Red List LC VU SPEC, Aneks I non-SPEC – Wiarygodność modelu 92,7 54,4 0 0,001 0,01 0,06 9,2 72
Page 2:
Atlas pospolitych ptaków lęgowych
Page 5 and 6:
Sfinansowano ze środków Narodoweg
Page 8:
Przedmowa Monitoring środowiska pr
Page 11 and 12:
z gatunków przedstawiliśmy mapy p
Page 13 and 14:
Ryc. 2.2. Rozmieszczenie powierzchn
Page 15 and 16:
Ryc. 2.3. Frekwencja obserwacji w p
Page 17 and 18:
żenia w oparciu o dane odnoszące
Page 19 and 20:
ustalonych na wcześniejszych etapa
Page 21 and 22: dla obszaru całej Polski zostały
Page 23 and 24: Ryc. 3.3. Drzewo regresyjne dla zag
Page 25 and 26: Tabela 3.1. Skala barwna zastosowan
Page 27 and 28: 4.1.3.3. Wymagania środowiskowe In
Page 29 and 30: Krzyżówka Anas platyrhynchos Mall
Page 31 and 32: Kuropatwa Perdix perdix Grey Partri
Page 33 and 34: Przepiórka Coturnix coturnix Commo
Page 35 and 36: Bażant Phasianus colchicus Common
Page 37 and 38: Błotniak stawowy Circus aeruginosu
Page 39 and 40: Błotniak łąkowy Circus pygargus
Page 41 and 42: Pustułka Falco tinnunculus Common
Page 43 and 44: Żuraw Grus grus Common Crane Fot.
Page 45 and 46: Czajka Vanellus vanellus Northern L
Page 47 and 48: Sierpówka Streptopelia decaocto Eu
Page 49 and 50: Kukułka Cuculus canorus Common Cuc
Page 51 and 52: Jerzyk Apus apus Common Swift Fot.
Page 53 and 54: Dzięcioł czarny Dryocopus martius
Page 55 and 56: Dzięcioł duży Dendrocopos major
Page 57 and 58: Dzierlatka Galerida cristata Creste
Page 59 and 60: Lerka Lullula arborea Wood Lark Fot
Page 61 and 62: Skowronek Alauda arvensis Eurasian
Page 63 and 64: Dymówka Hirundo rustica Barn Swall
Page 65 and 66: Oknówka Delichon urbicum Northern
Page 67 and 68: Świergotek drzewny Anthus triviali
Page 69 and 70: Świergotek łąkowy Anthus pratens
Page 71: Pliszka żółta Motacilla flava Ye
Page 75 and 76: Pliszka siwa Motacilla alba White W
Page 77 and 78: Strzyżyk Troglodytes troglodytes W
Page 79 and 80: Pokrzywnica Prunella modularis Hedg
Page 81 and 82: Rudzik Erithacus rubecula European
Page 83 and 84: Słowik szary Luscinia luscinia Thr
Page 85 and 86: Słowik rdzawy Luscinia megarhyncho
Page 87 and 88: Kopciuszek Phoenicurus ochruros Bla
Page 89 and 90: Pleszka Phoenicurus phoenicurus Com
Page 91 and 92: Pokląskwa Saxicola rubetra Whincha
Page 93 and 94: Kląskawka Saxicola rubicola Europe
Page 95 and 96: Kos Turdus merula Eurasian Blackbir
Page 97 and 98: Kwiczoł Turdus pilaris Fieldfare F
Page 99 and 100: Śpiewak Turdus philomelos Song Thr
Page 101 and 102: Paszkot Turdus viscivorus Mistle Th
Page 103 and 104: Świerszczak Locustella naevia Comm
Page 105 and 106: Strumieniówka Locustella fluviatil
Page 107 and 108: Łozówka Acrocephalus palustris Ma
Page 109 and 110: Zaganiacz Hippolais icterina Icteri
Page 111 and 112: Piegża Sylvia curruca Lesser White
Page 113 and 114: Cierniówka Sylvia communis Common
Page 115 and 116: Gajówka Sylvia borin Garden Warble
Page 117 and 118: Kapturka Sylvia atricapilla Blackca
Page 119 and 120: Świstunka leśna Phylloscopus sibi
Page 121 and 122: Pierwiosnek Phylloscopus collybita
Page 123 and 124:
Mysikrólik Regulus regulus Goldcre
Page 125 and 126:
Zniczek Regulus ignicapilla Firecre
Page 127 and 128:
Muchołówka żałobna Ficedula hyp
Page 129 and 130:
Raniuszek Aegithalos caudatus Long-
Page 131 and 132:
Modraszka Cyanistes caeruleus Blue
Page 133 and 134:
Bogatka Parus major Great Tit Fot.
Page 135 and 136:
Czubatka Lophophanes cristatus Cres
Page 137 and 138:
Sosnówka Periparus ater Coal Tit F
Page 139 and 140:
Czarnogłówka Poecile montanus Wil
Page 141 and 142:
Sikora uboga Poecile palustris Mars
Page 143 and 144:
Kowalik Sitta europaea Wood Nuthatc
Page 145 and 146:
Pełzacz leśny Certhia familiaris
Page 147 and 148:
Wilga Oriolus oriolus Eurasian Gold
Page 149 and 150:
Gąsiorek Lanius collurio Red-backe
Page 151 and 152:
Srokosz Lanius excubitor Great Grey
Page 153 and 154:
Sójka Garrulus glandarius Eurasian
Page 155 and 156:
Sroka Pica pica Black-billed Magpie
Page 157 and 158:
Kawka Corvus monedula Eurasian Jack
Page 159 and 160:
Wrona siwa Corvus cornix Hooded Cro
Page 161 and 162:
Szpak Sturnus vulgaris Common Starl
Page 163 and 164:
Wróbel Passer domesticus House Spa
Page 165 and 166:
Mazurek Passer montanus Eurasian Tr
Page 167 and 168:
Zięba Fringilla coelebs Eurasian C
Page 169 and 170:
Kulczyk Serinus serinus European Se
Page 171 and 172:
Dzwoniec Chloris chloris European G
Page 173 and 174:
Szczygieł Carduelis carduelis Euro
Page 175 and 176:
Makolągwa Carduelis cannabina Eura
Page 177 and 178:
Gil Pyrrhula pyrrhula Eurasian Bull
Page 179 and 180:
Grubodziób Coccothraustes coccothr
Page 181 and 182:
Trznadel Emberiza citrinella Yellow
Page 183 and 184:
Ortolan Emberiza hortulana Ortolan
Page 185 and 186:
Potrzos Emberiza schoeniclus Reed B
Page 187 and 188:
Potrzeszcz Emberiza calandra Corn B
Page 189 and 190:
5. Waloryzacja ornitologiczna kraju
Page 191 and 192:
do wyróżnienia gatunków „rolny
Page 193 and 194:
Ryc. 5.5. Przestrzenna zmienność
Page 195 and 196:
Ryc. 5.9. Przestrzenna zmienność
Page 197 and 198:
Mizera, Adam Mohr, Mariusz Molęda,
Page 199 and 200:
Kod MPPL Species code Nazwa łaciń
Page 201 and 202:
Kod MPPL Species code Nazwa łaciń
Page 203 and 204:
Dodatek 3. Charakterystyka zmiennyc
Page 205 and 206:
Kod zmiennej / Code Opis / Descript
Page 207 and 208:
Page 209 and 210:
Page 211 and 212:
Page 213 and 214:
Page 215 and 216:
Page 217 and 218:
Page 219 and 220:
Page 221 and 222:
Page 223 and 224:
Page 225 and 226:
Atlas of Common Breeding Birds in P
Page 227 and 228:
ing method based on classification
Page 229 and 230:
Hot-spots of focal species Defining
Page 231 and 232:
their breeding range (region of Bé
Page 233 and 234:
Guziak R., Jakubiec Z. (red.) 2006.
Page 235 and 236:
PNW-GTR-351. Portland, U.S. Departm
Page 237 and 238:
heterogeneous agricultural landscap
Page 239 and 240:
Indeks nazw polskich / Index of Pol
Page 241:
Indeks nazw angielskich / Index of
show all

Atlas pospolitych ptaków lęgowych Polski

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?