15.08.2018 Views

qronika+248

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

294 69 77; qronikaqronika@gmail.com<br />

istoriis falsificireba _<br />

saukuneebis manZilze adamianebi<br />

mariam tieliZe<br />

imas endobodnen, rasac winaprebi<br />

yvebodnen. endobodnen imas, rac<br />

iwereboda. endobodnen im adamianebis monayols, romelTa Tavzec<br />

konkretulma faqtebma gadaiara. es procesi dResac ase grZelde-<br />

ba da ase gagrZledeba manam, sanam kacobrioba iarsebebs.<br />

yoveli adamiani endoba mosmenilsa<br />

da wakiTxuls. istoria aris<br />

is, rac aerTianebs adamianebs, erebsa<br />

da tradiciebs. istoriebs<br />

akvirdebian da weren mematianeebi.<br />

momdevno Taobas ki aqvs „valdebuleba”,<br />

mis dawerils endos. ra<br />

xdeba maSin, roca adamiani aRmoaCens,<br />

rom is dawerili, romelsac<br />

kiTxulobs, ar aris realuri?<br />

ra xdeba maSin, roca erTi mematianis<br />

mier motanili faqtebi<br />

cdeba meore mematianis mier daweril<br />

istorias? ra xdeba maSin,<br />

roca nebismierisTvis aris xelmisawvdomi,<br />

daweros da gaavrcelos<br />

„istoria?”<br />

sityva „istoriis” Semecnebas<br />

bevri maSin iwyebs, rodesac is misi<br />

moswavleobis periods exeba da<br />

erT-erT sagans gulisxmobs. bevri<br />

dakavSirebuli terminis ganmartebac<br />

amave sagnis farglebSia mocemuli.<br />

dRes bevri adamiani skeptikurad<br />

aris ganwyobili istoriis<br />

mimarT _ qarTvelebidan bevrs<br />

ar sjera, rom ramdenimeaTasiani<br />

laSqari 5000 qarTvels martivad<br />

daemarcxebina. bevri amas ararealurad<br />

miiCnevs _ qarTvelis<br />

mier dawerilad, romlisTvisac<br />

mniSvnelovani iyo, qarTvelis saxeli<br />

Taobebs SemorCenoda, rogorc<br />

mamaci, Tavdadebuli da aranormalurad<br />

mebrZoli, patrioti eri.<br />

sapirispiro azrovnebis adamianebic<br />

arseboben _ sazogadoeba,<br />

romelic iRebs yalbs, ver xedavs<br />

„zRaprebs”, ijerebs ararealurs<br />

da cdilobs, daijeros is, ris dajerebac<br />

mis pirovnebas surs _<br />

mniSvnelovania, informacia morgebuli<br />

iyos erovnul Rirebulebebze.<br />

adamianebi, romlebic „Tavs<br />

ityueben”, ase Tu ise, Tavad xdebian<br />

xolme istoriebis avtorebi.<br />

avtorebi, romlebsac endobian da<br />

avtorebi, romlebic kamaTis, kritikisa<br />

da profesiuli dapirispirebebis<br />

mizezebi xdebian. miuxedavad<br />

gansxvavebuli ganaTlebisa,<br />

profesiisa da saqmianobisa, bevri<br />

gamoTqvams xolme survils, gaxdes<br />

dawerili istoriis nawili _ avtori<br />

imisa, rac yovelTvis iarsebebs.<br />

gamiznulad Tu Sesabamisi<br />

codnisa da gamocdilebis ararsebobis<br />

gamo, sazogadoeba iRebs<br />

cru, araswor an damaxinjebul informaciebs.<br />

calke sakiTxia, ramdenad<br />

aris SesaZlebeli, moxdes<br />

msgavsi SemTxvevebis monitoringi.<br />

sabolood, es aris „istoriis falsificireba”.<br />

„ucxo sityvaTa leqsikonis”<br />

ganmartebiT, istoria gaxlavT:<br />

• kacobriobis mier ganvlili<br />

gza, adamianTa sazogadoebis warsuli<br />

cxovreba; ama Tu im qveynis<br />

(mxaris, xalxisa da sxv.) warsuli<br />

cxovreba;<br />

• risame ganviTarebis procesi;<br />

• mecniereba, romelic swavlobs<br />

adamianTa sazogadoebis ganviTarebas;<br />

• mecniereba, romelic swavlobs<br />

bunebis, kulturis, codnis<br />

romelime dargis Tanamimdevrul<br />

ganviTarebas. mag., musikis istoria;<br />

26<br />

`sityva `istoriis~ Semecnebas<br />

bevri maSin iwyebs, rodesac<br />

is misi moswavleobis periods<br />

exeba da erT-erT sagans<br />

gulisxmobs. bevri<br />

dakavSirebuli terminis<br />

ganmartebac amave sagnis<br />

farglebSia mocemuli. dRes<br />

bevri adamiani skeptikurad<br />

aris ganwyobili istoriis<br />

mimarT - qarTvelebidan bevrs<br />

ar sjera, rom<br />

ramdenimeaTasiani laSqari<br />

5000 qarTvels martivad<br />

daemarcxebina. bevri amas<br />

ararealurad miiCnevs -<br />

qarTvelis mier dawerilad,<br />

romlisTvisac mniSvnelovani<br />

iyo, qarTvelis saxeli<br />

Taobebs SemorCenoda,<br />

rogorc mamaci, Tavdadebuli<br />

da aranormalurad<br />

mebrZoli, patrioti eri~<br />

• ramesTan an vinmesTan dakav-<br />

Sirebuli ambebisa da faqtebis er-<br />

Toblioba; visime Tavgadasavali.<br />

zemoxsenebul sakiTxebsa da<br />

problemebze „qronika+”-is Se-<br />

kiTxvebs pasuxobs istorikosi,<br />

istoriis mecnierebaTa doqtori,<br />

Tbilisis saxelmwifo universite-<br />

tis profesori, miSa baxtaZe:<br />

_ ras niSnavs „istoriis fal-<br />

sificireba”?<br />

_ „istoriis falsificireba”<br />

niSnavs, rodesac igoneben faqtebs,<br />

romelic arasdros arsebula, ar<br />

arsebobs an am konkretul faqtebs<br />

erTmaneTs arasworad ukavSireben<br />

da akeTeben maT araswor interpretaciebs<br />

_ weren imas, rac, realurad,<br />

ar iyo. yvelaze metad aris Sem-<br />

Txvevebi, rodesac ararealur faqtebs<br />

moitanen, gaavrceleben xolme<br />

da Semdeg zustad am faqtebs eyrdnobian<br />

da msjeloben maT irgvliv.<br />

„gamyalbeblebs” rom hkiTxon,<br />

Tu saidan aqvT maT es konkretuli<br />

informaciebi, aravin icis, ras<br />

upasuxeben. SeiZleba, garkveul<br />

cnobebs iReben, magram maT amaxinjeben,<br />

rac ar awyobT, saerTod<br />

iReben _ toveben mxolod maTTvis<br />

saWirosa da sasargeblos. es procesebi<br />

tendenciuria. xSir SemTxvevaSi,<br />

es xdeba imtom, rom saqme<br />

gvaqvs araprofesionalizmTan.<br />

bevrs hgonia, rom istoriis wera<br />

martiv procesebTan aris dakav-<br />

Sirebuli _ miiCneven, rom waikiTxaven<br />

or-sam wigns da, fantaziis<br />

CarTulobiT, Seqmnian istoriis<br />

furclebs. es ase ar aris. rogorc<br />

vTqvi, erTi mizezi gaxlavT araprofesionalizmi;<br />

meore mizani<br />

gaxlavT is, rom arcTu ise xSirad<br />

„istoriis falsificirebis” procesi<br />

mizanmimarTuli gaxlavT.<br />

_ saqarTvelos istoriis Sem-<br />

TxvevaSi ra ZiriTadi mizezebiT<br />

xdeboda „istoriis falsificir-<br />

eba”?<br />

_ rTulia am mizezebsa da miznebze<br />

saubari. albaT, SeuZlebelic<br />

kia, daasaxelo konkretuli mizezebi.<br />

gaaCnia, romel sazogadoebasa<br />

da dokumentebs vgulisxmobT _<br />

imas, rasac qarTveli avtorebi<br />

weren, Tu rasac ucxo erovnebis<br />

warmomadgenlebi weren. qarTveli<br />

istorikosebis SemTxvevaSi, Ziri-<br />

Tadad, saqme gvaqvs araprofesionalizmTan.<br />

me mecnierebs ar vexebi.<br />

aq saubaria imaze, kidev erTxel<br />

aRvniSnav, rom istoriis wera daiwyo<br />

yvelam _ miuxedavad am konkretuli<br />

adamianebis saqmianobisa, ganaTlebisa<br />

da profesiisa. uamravi<br />

raRac ibeWdeba _ xSirad fantastikuri<br />

masalebic ki. vxvdebiT<br />

publikaciebs, satelevizio gadacemebsa<br />

da a. S. es aris absoluturi<br />

araprofesionalizmi.<br />

bevr avtors, ubralod, unda,<br />

rom es ase iyos da amitomac ijereben,<br />

rom es marTlac ase iyo. bevr<br />

rames igoneben. meore momentia,<br />

rodesac, vTqvaT, akeTeben faqtebis<br />

araswor interpretaciebs.<br />

wignebSi, romlebic ibeWdeba mezobel<br />

an Soreul saxelmwifoSi, aris<br />

garkveuli „istoriis gayalbebebi”<br />

im mimarTulebiT, rom mkiTxvels<br />

aZleven araswor cnobebs, igive,<br />

warmomavlobis Sesaxeb; ama Tu im<br />

teritoriaze cxovrebis Sesaxeb;<br />

ama Tu im teritoriis saxelwodebis<br />

Sesaxeb da a. S. aseT SemTxveveb-<br />

Si TvalnaTelia tendenciuroba<br />

da ara araprofesionalizmi. konkretuli<br />

avtori sakuTari poziciidan<br />

wers da ar surs, rom aRweros<br />

realoba, radgan igi ar Seesabameba<br />

im koncefcias, romelic mas<br />

aqvs.<br />

_ saqarTvelos istoriis ma-<br />

galiTze Tu aris gamokveTili<br />

raime konkretuli periodi,<br />

rodesac TvalSi sacemia „istori-<br />

is falsificirebis” tendencia?<br />

_ ilia WavWavaZem rom dawera,<br />

Tavis droze, „qvaTa RaRadi”, swored<br />

imitom dawera, rom ukve me-19<br />

saukunis meore naxevarSi arasworad<br />

vrceldeboda saqarTvelos<br />

istoriuli faqtebs. SegviZlia, Sesabamisi<br />

periodis aTvla aqedanac<br />

ki daviwyoT _ rodesac iwyeba mecnieruli<br />

kvleva saqarTvelosa da<br />

samxreT kavkasiisa, aq ukve Cndeba<br />

es tendenciebi. ilias publikaciuri<br />

werili, „qvaTa RaRadi”, swored<br />

amitom daiwera. es tendencia<br />

saqarTvelos istoriis yvela periods<br />

exeba. yovelTvis SegviZlia<br />

movZebnoT msgavsi nabijebis mcdelobebi.<br />

rTulia zRvaris gavleba<br />

epoqis TvalsazrisiT. sityva „gayalbeba”<br />

rom ar vixmaro, vityvi,<br />

rom faqtebi arasworad aris warmodgenili<br />

_ gviCveneben ise, rogorc<br />

realobaSi ar yofila.<br />

zogjer amas akeTeben Semdegi<br />

mizeziT: SesaZloa, konkretuli<br />

publikaciis avtors „keTili” ganzraxva<br />

hqondes; surdes, masTan<br />

daaxloebuli garemoebebi da faqtebi<br />

kargad warmoaCinos, magram<br />

saqarTvelos didi da xangrZlivi<br />

istoria aqvs. qalbatonma mariam<br />

lorTqifaniZem Tqva, rom Cven imdenad<br />

didi istoria gvaqvs, mas ar<br />

sWirdeba Selamazeba; ar sWirdeba<br />

xelovnurad gamogoneba, rom kacobriobis<br />

centri saqarTveloSia da<br />

yvelaferi masze gadis. mesmis, maTi<br />

survili aris, rom ganadidon sakuTari<br />

qveyana, magram es imdenad<br />

xelovnuri da ararealuri xdeba<br />

xolme, rom, xSirad, sasaciloc kia<br />

_ nebismieri adamiani, vinc mas waikiTxavs,<br />

imedi gaucruvdeba da<br />

dainaxavs, rom „zRaprebi” iwereba.<br />

_ es masalebi, bunebrivia,<br />

gamocemebSi ibeWdeba, romelTac<br />

redaqtorebi hyavs. Tu xdeba<br />

raime saxis monitoringi im masa-<br />

lebze, rasac konkretuli gamo-<br />

cemebi beWdavs?<br />

_ dRes ar arsebobs aranairi<br />

samecniero redaqtireba im publikaciebisa,<br />

romelic qveyndeba. es<br />

imitom, rom avtors SeuZlia, dabeWdos<br />

yvelaferi _ aqvs Sesabamisi<br />

finansuri SesaZlebloba, miitans<br />

gamomcemlobaSi da gamoscems.<br />

gamomcemloba pasuxs ar agebs imaze,<br />

Tu ra weria iq. valdebuleba,<br />

rom Sinaarsi jer mecnierma unda<br />

waikiTxos, ar arsebobs.<br />

sabWoTa periodSi, cxadia, yvelaferi<br />

centralizebuli iyo da<br />

imas ver dabeWdavdi, rasac moisurvebdi.<br />

masala gadioda recenzirebas,<br />

sWirdeboda daskvna da<br />

bevri etapi iyo gasavleli.<br />

samecniero JurnalebSi dResac<br />

asea. nebismier samecniero Jurnal-<br />

Si rom miitano sakuTari masala<br />

gamosaqveyneblad, moiTxoven, rom<br />

26 N27 (248) 14.08-4.09.2018 w.

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!