Establecimiento de cuatro especies de Quercus en el sur de la ...
Establecimiento de cuatro especies de Quercus en el sur de la ...
Establecimiento de cuatro especies de Quercus en el sur de la ...
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Introducción g<strong>en</strong>eral<br />
2009), los trabajos ori<strong>en</strong>tados a evaluar estas difer<strong>en</strong>cias a niv<strong>el</strong> intrapob<strong>la</strong>cional son<br />
todavía escasos.<br />
Necesidad <strong>de</strong> aplicar los conocimi<strong>en</strong>tos sobre reg<strong>en</strong>eración natural a <strong>la</strong> restauración<br />
y gestión forestal.<br />
D<strong>el</strong> estudio <strong>de</strong> los procesos que <strong>de</strong>terminan <strong>la</strong> estructura y funcionami<strong>en</strong>to <strong>de</strong><br />
los ecosistemas se <strong>de</strong>berían <strong>de</strong>spr<strong>en</strong><strong>de</strong>r recom<strong>en</strong>daciones prácticas <strong>en</strong>caminadas a<br />
mejorar <strong>la</strong>s estrategias <strong>de</strong> manejo y restauración forestal. A partir <strong>de</strong>l conocimi<strong>en</strong>to<br />
g<strong>en</strong>erado <strong>en</strong> los últimos años, aspectos como <strong>la</strong> biodiversidad o <strong>la</strong> conectividad <strong>de</strong> los<br />
ecosistemas se han com<strong>en</strong>zado a t<strong>en</strong>er <strong>en</strong> cu<strong>en</strong>ta <strong>en</strong> <strong>la</strong>s políticas <strong>de</strong> gestión ambi<strong>en</strong>tal<br />
(Noss, 1990; Franklin, 1993). De <strong>la</strong> misma forma, <strong>el</strong> estudio <strong>de</strong> <strong>la</strong> reg<strong>en</strong>eración natural<br />
<strong>de</strong>bería ofrecer pautas para una a<strong>de</strong>cuada gestión <strong>de</strong> <strong>la</strong> vegetación.<br />
El paisaje actual <strong>de</strong> <strong>la</strong> p<strong>en</strong>ínsu<strong>la</strong> se <strong>en</strong>cu<strong>en</strong>tra tan fragm<strong>en</strong>tado que <strong>en</strong> ocasiones<br />
<strong>la</strong> sucesión natural se <strong>en</strong>cu<strong>en</strong>tra co<strong>la</strong>psada y <strong>la</strong> comunidad vegetal ha perdido <strong>la</strong><br />
capacidad <strong>de</strong> recuperarse por sí so<strong>la</strong> (Costa, 2006; Acacio et al., 2007), haciéndose<br />
necesarias actuaciones concretas <strong>de</strong> restauración. La reforestación con <strong>especies</strong> <strong>de</strong><br />
<strong>Quercus</strong> pres<strong>en</strong>ta muchas dificulta<strong>de</strong>s <strong>de</strong>bido a sus bajas tasas <strong>de</strong> crecimi<strong>en</strong>to y<br />
superviv<strong>en</strong>cia, especialm<strong>en</strong>te si <strong>la</strong>s condiciones <strong>de</strong>l primer periodo <strong>de</strong> sequía son muy<br />
estresantes (Navarro‐Cerrillo et al., 2005) A<strong>de</strong>más, no parece existir un acuerdo sobre<br />
<strong>el</strong> mejor método <strong>de</strong> repob<strong>la</strong>ción para estas <strong>especies</strong>. Por un <strong>la</strong>do, <strong>la</strong> siembra directa <strong>de</strong><br />
semil<strong>la</strong>s pres<strong>en</strong>ta v<strong>en</strong>tajas como un m<strong>en</strong>or coste económico (Bul<strong>la</strong>rd et al., 1992) y <strong>la</strong><br />
posibilidad <strong>de</strong> <strong>de</strong>sarrol<strong>la</strong>r sistemas radicu<strong>la</strong>res más profundos que permitan acce<strong>de</strong>r al<br />
agua durante <strong>la</strong> sequía estival (Lloret et al., 1999; Maestre et al., 2003). Sin embargo, <strong>la</strong><br />
producción <strong>de</strong> p<strong>la</strong>ntas <strong>en</strong> viveros evita <strong>la</strong> <strong>de</strong>predación <strong>de</strong> <strong>la</strong> semil<strong>la</strong>, factor muy<br />
limitante <strong>en</strong> <strong>la</strong> siembra directa (Mads<strong>en</strong> y Löf, 2005; Birkedal y Löf, 2007; Pérez‐Ramos<br />
y Marañón, 2008). A<strong>de</strong>más, <strong>la</strong>s características <strong>de</strong> <strong>la</strong>s p<strong>la</strong>ntas proce<strong>de</strong>ntes <strong>de</strong> vivero<br />
(edad, tamaño, condiciones <strong>de</strong> cultivo) también pue<strong>de</strong>n influir <strong>en</strong> <strong>la</strong> superviv<strong>en</strong>cia <strong>en</strong><br />
campo. Por tanto, <strong>la</strong> complejidad <strong>de</strong> factores que interactúan y repercut<strong>en</strong> <strong>en</strong> <strong>el</strong> éxito<br />
<strong>de</strong> una repob<strong>la</strong>ción es tal que se necesitan más estudios que compar<strong>en</strong> diversas<br />
técnicas <strong>en</strong> ambi<strong>en</strong>tes concretos.<br />
14