06.10.2014 Views

Establecimiento de cuatro especies de Quercus en el sur de la ...

Establecimiento de cuatro especies de Quercus en el sur de la ...

Establecimiento de cuatro especies de Quercus en el sur de la ...

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

Introducción g<strong>en</strong>eral<br />

Ya sea para su siembra o para <strong>el</strong> cultivo <strong>en</strong> vivero, <strong>el</strong> tamaño <strong>de</strong> <strong>la</strong> semil<strong>la</strong> es un<br />

factor a t<strong>en</strong>er <strong>en</strong> cu<strong>en</strong>ta. Una práctica muy empleada es <strong>la</strong> s<strong>el</strong>ección <strong>de</strong> árboles madre<br />

productores <strong>de</strong> b<strong>el</strong>lotas más gran<strong>de</strong>s que puedan originar plántu<strong>la</strong>s más robustas<br />

(Vázquez, 1998). Como ya se ha com<strong>en</strong>tado antes, plántu<strong>la</strong>s proce<strong>de</strong>ntes <strong>de</strong> distintos<br />

árboles pue<strong>de</strong>n pres<strong>en</strong>tar otras difer<strong>en</strong>cias a niv<strong>el</strong> morfológico y fisiológico que<br />

repercutan <strong>en</strong> su establecimi<strong>en</strong>to, si<strong>en</strong>do otro factor a t<strong>en</strong>er <strong>en</strong> cu<strong>en</strong>ta a <strong>la</strong> hora <strong>de</strong><br />

s<strong>el</strong>eccionar semil<strong>la</strong>s. Sin embargo, <strong>la</strong> s<strong>el</strong>ección <strong>de</strong> semil<strong>la</strong>s <strong>de</strong> un número limitado <strong>de</strong><br />

árboles madre pue<strong>de</strong> llevar a p<strong>la</strong>ntaciones don<strong>de</strong> <strong>la</strong> variabilidad g<strong>en</strong>ética se vea<br />

fuertem<strong>en</strong>te reducida (Rajora, 1999; Burgar<strong>el</strong><strong>la</strong> et al., 2007). Apar<strong>en</strong>tem<strong>en</strong>te, <strong>la</strong><br />

persist<strong>en</strong>cia <strong>de</strong> <strong>especies</strong> <strong>de</strong> amplia distribución como son los <strong>Quercus</strong> no está<br />

am<strong>en</strong>azada, sin embargo muchas pob<strong>la</strong>ciones <strong>de</strong> <strong>la</strong>s áreas marginales <strong>de</strong>l <strong>sur</strong>,<br />

consi<strong>de</strong>radas reservorios <strong>de</strong> diversidad g<strong>en</strong>ética intraespecífica, corr<strong>en</strong> <strong>el</strong> riesgo <strong>de</strong><br />

<strong>de</strong>saparecer <strong>de</strong>bido a su pequeño tamaño o situación <strong>de</strong> ais<strong>la</strong>mi<strong>en</strong>to (López <strong>de</strong><br />

Heredía y Gil, 2006). Parece por tanto necesario llegar a un equilibrio <strong>en</strong>tre <strong>la</strong> s<strong>el</strong>ección<br />

<strong>de</strong> material a<strong>de</strong>cuado y <strong>el</strong> mant<strong>en</strong>imi<strong>en</strong>to <strong>de</strong> <strong>la</strong> diversidad <strong>de</strong> los recursos g<strong>en</strong>éticos.<br />

Habitualm<strong>en</strong>te <strong>en</strong> los proyectos <strong>de</strong> reforestación se presta más at<strong>en</strong>ción a<br />

factores r<strong>el</strong>ativos <strong>la</strong> calidad <strong>de</strong> <strong>la</strong> p<strong>la</strong>nta o <strong>la</strong> proce<strong>de</strong>ncia <strong>de</strong> <strong>la</strong>s semil<strong>la</strong>s, sin t<strong>en</strong>er <strong>en</strong><br />

cu<strong>en</strong>ta que <strong>la</strong>s condiciones <strong>de</strong>l medio pue<strong>de</strong>n cambiar <strong>en</strong> pocos metros,<br />

condicionando así <strong>el</strong> establecimi<strong>en</strong>to <strong>de</strong> <strong>la</strong>s <strong>especies</strong>. El reconocimi<strong>en</strong>to <strong>de</strong> esta<br />

heterog<strong>en</strong>eidad espacial y temporal es especialm<strong>en</strong>te importante <strong>en</strong> <strong>la</strong>s actuaciones<br />

llevadas a cabo <strong>en</strong> un ambi<strong>en</strong>te tan variable como es <strong>el</strong> mediterráneo (Zamora, 2002;<br />

Val<strong>la</strong>dares y Gianoli, 2007).<br />

En conclusión, <strong>la</strong> optimización <strong>de</strong> <strong>la</strong>s acciones <strong>de</strong> restauración pasa por conocer<br />

mejor los procesos subyac<strong>en</strong>tes a <strong>la</strong> reg<strong>en</strong>eración natural, <strong>la</strong> búsqueda <strong>de</strong> técnicas <strong>de</strong><br />

bajo costo e impacto ambi<strong>en</strong>tal, <strong>la</strong> mejora <strong>de</strong> <strong>la</strong>s técnicas <strong>de</strong> cultivo <strong>en</strong> vivero y <strong>la</strong><br />

consi<strong>de</strong>ración explicita <strong>de</strong> <strong>la</strong> heterog<strong>en</strong>eidad ambi<strong>en</strong>tal y temporal inher<strong>en</strong>te a los<br />

ecosistemas.<br />

15

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!