03.06.2013 Views

ekonomika saxelmwifo

ekonomika saxelmwifo

ekonomika saxelmwifo

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

7<br />

saqarTveloSi gavrcelebuli<br />

ekonomikuri saqmianobis istoriuli da<br />

Tanamedrove formebi<br />

saqarTvelos teritoriaze adamianebi uZvelesi droidan cxovrobdnen. gvarovnuli<br />

wyobilebis periodSi isini misdevdnen SegrovebiT meurneobas, nadirobas da TevzWeras.<br />

aseve daiwyes sakvebi mcenareebis gaSeneba, cxovelTa moSinaureba, safuZveli<br />

Caeyara martiv miwaTmoqmedebasa da mesaqonleobas. TandaTanobiT viTardeba meTuneoba,<br />

gansakuTrebiT sabrZolo iaraRis warmoeba, aseve rTva da qsova. mogvianebiT daiwyo<br />

Zvirfasi liTonebis damuSaveba, sxvadasxva saxis fufunebis sagnebis warmoeba.<br />

feodalizmis xanaSi TandaTanobiT dawinaurda soflis<br />

meurneoba, gansakuTrebiT mevenaxeoba-mebaReoba, aseve marcvleul<br />

da teqnikur kulturaTa warmoeba. qveynis calkeuli<br />

samTavro, Tavisi teritoriis farglebSi, qmnida met-naklebad<br />

izolirebul, naturalur meurneobas. ar arsebobda erTiani<br />

samoneto sistema. imdroindeli zogi politikuri erTeuli<br />

_ Tbilisis saamiro, tao-klarjeTis samTavro Tavad axdenda<br />

damoukideblad monetebis moWras. feodalur mamulebSi iqmneboda<br />

miwaTmoqmedebis damatebiTi produqcia, rac vaWrobis<br />

ganviTarebasTan erTad xels uwyobda xelosnobis ganviTarebas.<br />

xelosnuri warmoebis pirveli da uZvelesi forma iyo<br />

ojaxuri mrewveloba, kerZod qsovilebisa da tansacmlis warmoeba, romelTa nedleuls<br />

_ matyls, bambas, sels, kanafs, abreSums awvdidnen<br />

valdebuli glexebi. ganviTarebuli iyo rkinis,<br />

vercxlis, oqros mWedloba. ojaxuri mrewveloba<br />

didi xnis ganmavlobaSi ZiriTadad mTaSi arsebobda.<br />

viTardeba xelosnobis calkeuli dargebi. xelosnoba<br />

da vaWroba ufro farTod iyo ganviTarebuli<br />

TbilisSi. gavrcelebuli iyo mevaxSeobac, romelsac<br />

ZiriTadad ucxo tomis warmomadgenlebi eweodnen.<br />

aRniSnul periodSi saqarTvelos savaWro urTierTobebi hqonda iranTan, erayTan, siriasTan.<br />

XIX saukunis dasawyisisaTvis qveynis sameurneo cxovrebaSi jer kidev soflis<br />

meurneoba da patriarqaluri saojaxo mrewveloba batonobda.<br />

1870-iani wlebidan saqarTveloSi fexs ikidebs kapitalizmi. am periodSi saqarTvelo<br />

ruseTis kolonia iyo da ekonomikis ganviTareba ucxoelTa kontrolqveS mimdinareobda.<br />

aRniSnul periodSi viTardeba mrewvelobis sxvadasxva dargi. damkvidrda msxvili<br />

manqanuri warmoeba, aSenda didi fabrika-qarxnebi. msxvili warmoeba viTardeboda um-<br />

Tavresad mopovebiTi mrewvelobis dargebSi, rac adgilobrivi bunebrivi simdidriT<br />

iyo ganpirobebuli, rogoricaa, magaliTad spilenZis, qvanaxSiris, marganecis da sxva<br />

wiaRiseulis damuSavebis ganviTareba.<br />

swrafi tempiT izrdeba tyibulisa da WiaTuris manganumis warmoeba, baTumSi gaixsna<br />

msxvili navTobgadamamuSavebeli sawarmo. 1872 wels gaixsna pirveli rkinigza, ramac<br />

erTmaneTs saqarTvelos mniSvnelovani savaWro centrebi daakavSira, xolo 1883 wlidan<br />

Tbilisi daukavSirda azerbaijans da baTumidan Aazerbaijanis navTobis msoflio bazarze<br />

eqsports Caeyara safuZveli.<br />

25

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!