Ingatlah

c. Operasi Penarikan Akar dengan Aturan Angka Penting
H",)10-$,&%$-01&3$,&*",$(0+$,&$+$(&30-"-)$0+$,&3",.$,&2)'1$%&$,.+$
*",50,.& /$,.& 5"(+$,3),.& *$3$& #01$,.$,& /$,.& 305$(0+& $+$(,/$7
67 W8 & &Y 8>SeURd&%$-01&$+$(&%$,/$&305)10-&3",.$,&3)$&#01$,.$,>&/$05)
8>e& N3)$& $,.+$& *",50,.O7
U7 UU; &Y 6;d&%$-01&$+$(&305)10-&3",.$,&50.$&$,.+$&*",50,.>&/$05)&6;>9
N50.$& $,.+$& *",50,.O7
d. Perkalian antara Bilangan Penting dan Bilangan Eksak
H"(+$10$,&$5$)&*"'#$.0$,&$,5$($&#01$,.$,&*",50,.&3$,&#01$,.$,&"+-$+
'",.%$-01+$,& $,.+$& *",50,.& /$,.& -"-)$0& 3",.$,& 2)'1$%& #01$,.$,& *$3$
$,.+$& *",50,.7
&'$--$&-"#)$%&#$5)&6U>;&+.&3$,&'$--$&6;&#)$%&#$5)&$3$1$%
&&6U>; N50.$& $,.+$& *",50,.O
&&6; &&Z
6eS>; K$-01& *"(+$10$,& #01$,.$,& *",50,.& 3",.$,& #01$,.$,& "+-$+
3$*$5& 305)10-& 6ee& +.& N50.$& $,.+$& *",50,.O7
3. Aturan Penulisan Notasi Ilmiah
@"(0,.+$10>&=,3$&'"'*"(E1"%&%$-01&3$,&*"(%05),.$,&#"()*$&3"("5$,
#01$,.$,& /$,.& F)+)*& *$,2$,.& -"%0,..$& '",/)105+$,& *",)10-$,& #01$,.$,
5"(-"#)57&M,5)+&'"'*"(')3$%&*",)10-$,&3$,&'",.0,.$5&+E,P"(-0&-$5)$,D
-$5)$,& 3$1$'& @j>& 30.),$+$,& #01$,.$,& -"*)1)%& #"(*$,.+$57& I",5)+
*",)10-$,&-"*"(50&0,0&30,$'$+$,&,E5$-0&01'0$%7&C$1$'&,E5$-0&01'0$%>&$,.+$D
$,.+$&%$-01&*",.)+)($,&30,/$5$+$,&3",.$,&(&Z&69 # &3",.$,&6&k&$&k&69
3$,&#&$3$1$%&#01$,.$,&#)1$57&I"#"($*$&FE,5E%&F$($&*",)10-$,&,E5$-0&01'0$%
3$*$5&3010%$5&*$3$&C"$+,& '()7
C"$+,&'()
Q$($&H",)10-$,&I01$,.$,&3",.$,&^E5$-0&j1'0$%
4. Penulisan Angka Penting Hasil Eksperimen
C0&3$1$'&"+-*"(0'",>&*",.)+)($,&*$,2$,.&-"#)$%&*",-01&3",.$,&'0-5$(
#"(#"3$&%$-01,/$&20+$&'",..),$+$,&2$,.+$&-E(E,.7&K$1&0,0&30-"#$#+$,&,01$0
+"503$+*$-50$,& '0-5$(& 9>9;& F'>& -"3$,.+$,& 2$,.+$& -E(E,.& 9>99;& F'7
I$,/$+,/$&$,.+$&*",50,.&30&#"1$+$,.&+E'$&*$3$&*",)10-$,&+"503$+*$-50$,
*",.)+)($,&503$+&#E1"%&'"1"#0%0&*"(E1"%$,&%$-01,/$7&&,01$0&/$,.
30*"(E1"%&+"3)$&$1$5&)+)(&5"(-"#)5&3$*$5&3010%$5&*$3$&C"$+,& '(?7
C"$+,&'(?
H",)10-$,&K$-01&H",.)+)($,&8X&Z&69 e &+.
W>;8U&Z&69 ]W &.
R>U999&Z&69 ]R &-
R>8XU;W&Z&69 S& +.
A,"6;&_&9>9;O&F'
N8>6;U9&_&9>99U;O&F'
H$,2$,.&-"#)$%&*",-01&/$,.&30)+)(&3",.$,&'0-5$(&$3$1$%& ! &Y&N8>6;
_& 9>9;O& F'7& H$,2$,.& -"#)$%& *",-01& 30)+)(& 3",.$,& 2$,.+$& -E(E,.
Ingatlah
• Penulisan 4,56 + 0,03427 adalah
salah, seharusnya 4,56 + 0,03.
• Penulisan 8 + 0,4 adalah salah,
seharusnya
8,0 + 0,4.
• Penulisan W = (0,000005 +
0,000004) kg tidak salah, tetapi
janggal. Sebaiknya, penulisannya
diubah menjadi W = (5 + 2) × 10 -6
kg atau W = (5 + 2) mg.
Pembahasan Soal
Pelat tipis diukur dengan jangka
sorong panjangnya 5, 63 cm dan
lebar 0,80 cm. Luas pelat tersebut
menurut aturan penulisan angka
penting adalah ....
a. 4,5 cm 3
b. 4,50 cm 3
c. 4, 504 cm 3
d. 4,5040 cm 3
e. 5 cm 3
Ebtanas, 1990
Pembahasan
Diketahui:
p = 5,63 cm ' 3 angka penting
! = 0,80 cm ' 2 angka penting
A = p × ! = 5,63 cm × 0,80 cm
A = 4,5040 cm3 Sesuai aturan perkalian angka
penting maka jawaban yang
diharuskan adalah sebanyak 2 angka
penting. Jadi, jawaban yang benar
adalah 4,5 cm 3 .
Pengukuran dan Besaran
Jawaban: a
13