arnold Ciqobavas arnold Ciqobavas sakiTxavebi sakiTxavebi XXI
arnold Ciqobavas arnold Ciqobavas sakiTxavebi sakiTxavebi XXI
arnold Ciqobavas arnold Ciqobavas sakiTxavebi sakiTxavebi XXI
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
t a r i e l g u r g e n i Z e<br />
gramatikuli klasebis ierarqiuli<br />
struqtura neitralizaciis fonze<br />
zogadi wesis mixedviT (t. gurgeniZe: 1984), mravlobiTi<br />
ricxvis monacemebis gaTvaliswinebiT ivaraudeba, rom Tu c i c i =C i<br />
da c j c j =C j , xolo c i c j =C i , maSin c i > c j .<br />
rusul enaSi uZveles safexurze (I etapze) mesame piris nacvalsaxelisTvis<br />
mravlobiT ricxvSi (mxolobiTis msgavsad:<br />
с 1 =онъ, с 2 =онá, с 3 =онó) sami forma arsebobda: они, оны, óна, romlebsac<br />
Sesabamisad aRvniSnavT C 1 , С 2 da С 3 simboloebiT. Cveni<br />
varaudiT isini Semdeg kombinaciebs aRniSnavdnen:<br />
C 1 ={c 1 c 1 , c 1 c 2 , c 1 c 3 }, C 2 ={c 2 c 2, c 2 c 3 }, C 3 ={c 3 c 3 }.<br />
c 1 c 1= C 1, c 2 c 2 =C 2 , xolo c 1 c 2 =C 1 ; anu, zogadi wesis mixedviT c 1 > c 2 .<br />
aseve, c 1 c 1= C 1, c 3 c 3 =C 3 , xolo c 1 c 3= C 1, anu, c 1 > c 3 ; da bolos, c 2 c 2 =C 2 ,<br />
c 3 c 3 =C 3 , xolo c 2 c 3= C 3, anu, c 2 > c 3 . am safexurze (I etapze) aseTi<br />
ierarqiuli struqtura ivaraudeba: c 1 > c 2 > c 3 .<br />
momdevno safexurze (II etapze) mravlobiT ricxvSi mesame piris<br />
nacvalsaxelisTvis ori forma SemogvrCa: С 1 = они da С 2 = оне,<br />
romlebic aRniSnaven Semdeg kombinaciebs: C 1 ={c 1 c 1 , c 1 c 2 , c 1 c 3 ; c 3 c 3 },<br />
C 2 ={c 2 c 2, c 2 c 3 }. rogorc vxedavT, c 3 c 3 kombinaciis gamoxatva II<br />
etapze ikisra C 1 formam.<br />
c 1 c 1= C 1, c 2 c 2 =C 2 , xolo c 1 c 2 =C 1 ; anu, c 1 > c 2 ;<br />
c 2 c 2= C 2, c 3 c 3 =C 1 , xolo c 2 c 3 =C 2 ; anu, c 2 > c 3 .<br />
vinaidan c 1 c 1 =c 3 c 3 =c 1 c 3 =C 1 , amitom am etapze zogadi wesiT ver<br />
davadgenT ierarqiul mimarTebas c 1 da c 3 simboloebs Soris. aq<br />
Semodis damatebiTi kriteriumi: vinaidan c 1 > c 2 , xolo c 2 > c 3 ,<br />
amitom c 1 > c 3 (tranzitulobis Tvisebis gaTvaliswinebiT); anu II<br />
etapzec aseTi ierarqiuli struqtura gvaqvs: c 1 > c 2 > c 3 .<br />
imave Sedegs miviRebT neitralizaciis gaTvaliswinebiT: vinaidan<br />
wina safexurze arsebuli C 1 ~ C 3 opoziciis neitralizaciis<br />
Sedegad momdevno safexurze SemogvrCa am opoziciis erTerTi<br />
wevri, kerZod, C 1 (xolo C 3 daikarga), amitom SegviZlia<br />
vTqvaT, rom II etapze c 1 > c 3 . rac Seexeba C 2 -s, II etapze igi оне<br />
formiT warmogvidga (I etapis оны formis nacvlad).<br />
III etapze mravlobiT ricxvSi mesame piri erTaderTi<br />
29<br />
С 1 =оны formiT gamoixateba, romelic yvela kombinacias aRniSnavs:<br />
C 1 ={c 1 c 1 , c 1 c 2 , c 1 c 3 ; c 2 c 2 , c 2 c 3 ; c 3 c 3 }.<br />
am etapisTvis, zogadi wesis mixedviT veRar davadgenT<br />
ierarqiul struqturas c 1 > c 2 > c 3 . arc damatebiTi kriteriumebi<br />
(tranzitulobis Tviseba da neitralizaciis gaTvaliswineba)<br />
gamogvadgeba. Tumca, is faqti, rom SemorCa C 1 =c 1 c 1 forma,<br />
TavisTavad ukve metyvelebs c 1 simbolos gabatonebul mdgomareobaze<br />
danarCeni (c 2 da c 3 ) simboloebis mimarT.<br />
zedsarTaul struqturaSi I etapze gvqonda aseTi suraTi:<br />
с 1 =новый, с 2 =новая, с 3 =новое; sami forma gvqonda mravlobiT ricxvSic:<br />
С 1 =новии, С 2 =новыя, С 3 =новая. С 1 , С 2 da С 3 simboloebi imave<br />
kombinaciebs aRniSnavdnen, rogoric vivaraudeT nacvalsaxelur<br />
struqturaSi. amitom, zedsarTaul struqturaSic, I<br />
etapze ivaraudeba ierarqiuli struqtura: c 1 > c 2 > c 3 .<br />
II etapze zedsarTaul struqturaSi mravlobiT ricxvSi<br />
ori forma SemogvrCa: C 1 =новые, С 2 =новыя, romlebic Semdeg kombinaciebs<br />
aRniSnaven: C 1 ={c 1 c 1 , c 1 c 2 , c 1 c 3 }; C 2 ={c 2 c 2, c 2 c 3 , c 3 c 3 }. rogorc<br />
vxedavT, c 3 c 3 kombinaciis gamoxatva II etapze ikisra С 2<br />
formam.<br />
c 1 c 1= C 1, c 2 c 2 =C 2 , xolo c 1 c 2 =C 1 ; anu, c 1 > c 2 ;<br />
c 1 c 1= C 1, c 3 c 3 =C 2 , xolo c 1 c 3 =C 1 ; anu, c 1 > c 3 .<br />
vinaidan c 2 c 2 =c 3 c 3 =c 2 c 3 =C 2 , amitom II etapze zogadi wesiT ver davadgenT<br />
ierarqiul mimarTebas c 2 da c 3 simboloebs Soris. damatebiT<br />
kriteriumad aq tranzitulobis Tvisebac aRar gamogvadgeba<br />
(nacvalsaxeluri struqturisagan gansxvavebiT). samagierod,<br />
neitralizaciis gaTvaliswinebiT gveqneba: vinaidan I<br />
etapze arsebuli C 2 ~ C 3 opoziciis neitralizaciis Sedegad<br />
momdevno safexurze SemogvrCa am opoziciis erT-erTi wevri,<br />
kerZod, C 2 (xolo C 3 daikarga), amitom SegviZlia vTqvaT, rom II<br />
etapze zedsarTaul struqturaSi c 2 > c 3 ; rac Seexeba C 1 -s, igi II<br />
etapze новые formiT warmogvidga (I etapis новии formis nacvlad).<br />
rogorc vxedavT, II etapzec aseTi ierarqiuli struqtura<br />
gvaqvs: c 1 > c 2 > c 3 .<br />
III etapze mravlobiT ricxvSi erTaderTi C 1 =новые forma<br />
SemogvrCa, romelic yvela kombinacias gamoxatavs. aqac iseTive<br />
suraTia, rac nacvalsaxelur struqturaSi gvqonda. amitom<br />
30