21.12.2013 Views

arnold Ciqobavas arnold Ciqobavas sakiTxavebi sakiTxavebi XXI

arnold Ciqobavas arnold Ciqobavas sakiTxavebi sakiTxavebi XXI

arnold Ciqobavas arnold Ciqobavas sakiTxavebi sakiTxavebi XXI

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

uli momavlis gansazRvraSi, iyo lagodexis raionSi ganxorcielebuli<br />

migraciebi me-20 saukunis dasawyisSi.<br />

am migraciis Sedegad kaxeTis regionSi Seiqmna kompaqturad<br />

dasaxlebuli imeruli soflebi, e. w. `lagodexis imeruli<br />

dialeqturi kunZuli~, romelic, marTalia, sakuTar birTvul<br />

enobriv areals ar moscilebia, magram sxvadasxva mizezis gamo<br />

arsebobas ganagrZobs misi warmomSobi eTnografiuli kuTxidan<br />

moSorebiT, ganicdis sxva dialeqtebisa da, amasTanave, saliteraturo<br />

enis gavlenas, rac Zalze sayuradReboa kodTa urTierTmimarTebis<br />

sakiTxisTvis.<br />

aRvniSnavT, rom sametyvelo kodebis Tanaarsebobis dros<br />

sakuTari da mezoblis kilouri Taviseburebebisadmi gacnobierebuli<br />

damokidebuleba warmoSobs erTgvar ,,zonebs~, sadac<br />

SeuZlebelia raime gavlenaze laparaki. gavlenisadmi yvelaze<br />

Seuvali da gamZle aRmoCndeba is niSnebi, romelic molaparakes<br />

Tavisi metyvelebis ZiriTad Tvisebad miaCnia, agreTve, SeuZlebelia,<br />

man miiRos paraleluri kodis is niSani, romelic<br />

gamorCeviT miuCnevia sxvisi metyvelebis maxasiaTeblad.<br />

kodTa urTierTmimarTeba sxvadasxva ierarqiul doneze Seiswavleba,<br />

magram amJamad warmovadgenT mxolod ma-, Sa- zmniswinebis,<br />

rogorc koduri markerebis sakiTxs kaxu<br />

xuri<br />

da imeru<br />

ru-<br />

li sametyvelo kodebis mimarTebisas.<br />

ma-, Sa-, zmniswinebi da maTi me-, Se- varinatebi damaxasia-<br />

Tebelia rogorc imeru<br />

ruli<br />

li, ise kaxu<br />

xuri<br />

dialeqtisTvis.<br />

naSromSi gamoTqmulia mosazreba, rom ma- da Sa- zmniswinebis,<br />

rogorc koduri markeris funqcia kaxur<br />

xurSi e xmovnis win<br />

ramdenadme SezRudulia. amasTan ma- ukve TiTqmis aRar gvxvdeba<br />

am poziciaSi, Sa- ki paralelurad gvxvdeba Se-s gverdiT.<br />

kaxur<br />

xurSi<br />

ma-, Sa- zmniswinebi e xmovnis win umetesad warmodgenilia<br />

me-; Se- variantebiT.<br />

imerulSic, romelsac garkveul poziciebSi, rogorc<br />

vTqviT, axasiaTebs ma- da Sa- zmniswini, e xmovnis win warmodgenilia<br />

mxolod me-, Se- saxiT.<br />

imeru<br />

ruli<br />

da kaxu<br />

xuri meeta<br />

tana<br />

na, Seeta<br />

tana<br />

na... tipis formebi ori<br />

sxvadasxva procesis Sedegs warmoadgenen: moetana > meetana<br />

(imeruli) da moetana > maetana > meetana (kaxuri) (jorbenaZe,<br />

1998, 317).<br />

imeruli kodis matareblisTvis kaxurSi dadasturebuli<br />

meeta<br />

tana<br />

na, meey<br />

eyva<br />

vana<br />

na, meewona<br />

ar igivdeba sakuTar kodSi dadasturebul<br />

analogiur formebTan. erTgvari qvecnobieri `lingvisturi<br />

analizis~ Sedegad am kompleqsebis cvlilebisas miRebuli<br />

identuri formebi (me<br />

meeta<br />

tana<br />

na...) aRqmulia, rogorc sxvadasxva<br />

amosavali formidan miRebuli da es, rogorc vTqviT,<br />

aisaxeba kodebis gadarTvis dros. erTi mxriv, imereli saliteraturo<br />

kodze gadarTvisas amJRavnebs Tavis lingvistur codnas<br />

imis Sesaxeb, rom amosavali saliteraturo forma aris mo-<br />

zmniswini, meore mxriv, kaxuris Sesatyvis formad aRiarebs ma-<br />

zmniswins. imis miuxedavad, rom, rogorc iTqva, e xmovnis win<br />

aseT foemebSi kaxurSic didi xania ma- naklebad gvxvdeba.<br />

moxsenebaSi warmodgenili iqneba sailustracio masala Cven<br />

mier mopovebuli teqstebidan, agreTve `qarTuli dialeqturi<br />

korpusidan~.<br />

n i k o l o z o T i n a S v i l i<br />

sofel KanCaveTis onomastika<br />

sofeli mdebareobs qsnis Sua welze misgan dasavleTiT<br />

oTxi kilometris mocilebiT mTa zebeKuris ganStoebis wKalgamKofze,<br />

romelic qsnisa da lexuris auzebs miJnavs. igi erTerTi<br />

Zveli dasaxlebuli punqtia, romelic araerT istoriul<br />

wKaroSia moxsenebuli.<br />

vaxuSti bagrations Tavis `aGweraSi~ moxseniebuli aqvs<br />

KanCieTis formiT da rukazec datanili aqvs sasaxlis aGmniSvneli<br />

niSniT. sofels aseve asaxelebs meTvramete saukuneSi<br />

germaneli mogzauri giuldenStedti, romelic aGniSnavs, rom<br />

49<br />

50

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!