aRiarebas iRebs `miRwevis~ kriteriumi moRvaweobis axal, upirveles yovlisa,sameurneo, finansur <strong>da</strong> saqmian sferoSi.politikis sferoSi _ centralizebuli nacionaluri saxelmwifoebis Camoyalibeba,romlis farglebSi yalibdeba sakuTari interesebisaTvis mebrZoli sxva<strong>da</strong>sxvagvarisocialur-politikuri moZraobebi, elitebi <strong>da</strong> jgufebi; dinastiurireJimebis legitimurobis tradiciuli <strong>for</strong>mebis Sesusteba <strong>da</strong> demokratiis zogierTielementis Semotana; cvlileba centrsa <strong>da</strong> periferias Soris urTiermimarTebaSi, racgamoixateba imiT, rom periferiisaTvis xelmisawvdomi xdeba xelisufleba centrSi.kulturul sferoSi _ RirebulebiTi orientaciebis diferenciacia, sazogadoebrivicodnisa <strong>da</strong> ganaTlebis sekularizacia <strong>da</strong> pluralizacia, ideologiurimimarTulebebis mravalferovneba, masmediis ganviTareba. upiratesoba eniWeba <strong>da</strong>aRiarebuli xdeba qcevis sul ufro meti individualizacia <strong>da</strong> pirovnebis TviTgamorkveva.sulier sferoSi mniSvnelovani cvlilebad miiCneva sekularizmis gavrcelebarisi safuZvelic aris meurneobisa <strong>da</strong> politikis avtonomiurobis zr<strong>da</strong>,moRvaweobis praqtikuli <strong>da</strong> racionaluri <strong>for</strong>mebis gafarToeba, sa<strong>da</strong>c ganmsazRvrelikriteriumebi ara moraluri, sulieri an estTetikuri mosazrebebia, aramedefeqturoba <strong>da</strong> praqtikuli sargebeli. am cvlilebebis (romelTa xarisxis gansazRvraempiriula<strong>da</strong>c aris SesaZlebeli) arsebiTi parametrebi mosaxleobis mobilurobis,socialur <strong>da</strong> politikur marTvaSi misi monawileobis <strong>da</strong>, aseve sxva<strong>da</strong>sxva socialurjgufis Tanamedrove <strong>kultura</strong>Si CarTulobis xarisxia. <strong>modernizacia</strong> moicavsmosaxleobis sul ufro farTo fenebs, aTavisuflebs ra maT yofisa <strong>da</strong> warmoebisuZravi <strong>for</strong>mebisagan. magram modernizaciis procesis struqturaSi yovelTvis xdebamewarmeTa fenis gaZliereba <strong>da</strong> <strong>da</strong>qiravebuli Sromis gamoyenebis zr<strong>da</strong>.instituciuri TvalsazrisiT _ <strong>modernizacia</strong> gamoixateba institutebisdiferenciaciis zr<strong>da</strong>Si, romlebic sakuTar Tavze iReben moRvaweobis axali <strong>for</strong>mebisregulacias. cxovrebis yvela sfero, religiuris CaTvliT, ufro mravalferovanixdeba.socialuri TvalsazrisiT, modernizaciis mamoZravebli Zala, umeteswilad, isaqtiuri fenebia, romlebsac Sualeduri pozicia ukaviaT adre arsebul ZiriTadsocialur fenebTan mimarTebaSi.xSirad modernizaciis iniciatorebad gamodian ucxo kulturuli elementebi, sxvakonfesiuri Tu eTnikuri jgufis warmomadgenlebi. maT axasiaTebT gazrdilimobiluroba <strong>da</strong> aqtiuroba savaWro-sawarmoo sferoSi.amgvarad, modernistuli sazogadoebis ZiriTadi niSnebia:industrializacia, urbanizaciis maRali xarisxi, mecnierul-teqnikuri progresi,Tavisufali sabazro warmoeba, konstitucionalizmi, liberaluri demokratia,individualizmi, sekularizmi, racionaluri azrovneba.modernizaciis winaaRmdegobrivi Sedegebimodernizaciis Teoriis kritikis Sedegad, gamovlin<strong>da</strong> is mravalferovani winaaRmdegobriviSedegebi, romlebic Tan sdeven sazogadoebis modernizaciis process. eswinaaRmdegobani yvela SemTxvevaSi iCens Tavs, Tumca gansxvavebuli xarisxiT.1. ~tradiciisa~ <strong>da</strong> `Tanamedroveobis~ Sejaxeba, rac iwvevs gaxleCas socialurobistipebsa <strong>da</strong> kulturul sferoebs Soris, aseve aviwroebs adre arsebuli kulturismoqmedebis sferosa <strong>da</strong> moRvaweobis axal sferoebSi misi statusis <strong>da</strong>mcrobasganapirobebs. axal pirobebSi xdeba askriptiul kavSirebze <strong>da</strong>myarebuli socialurobisadrindeli principebisa <strong>da</strong> im Tanamedrove orientaciebis <strong>da</strong>pirispireba,romlebic mimarTulia warmatebebze komerciuli saqmianobaSi, profesionalizmsa<strong>da</strong> praqtikul codnaSi <strong>da</strong> a.S. urTierToba <strong>da</strong> urTierTqmedebis sistema, romlebic12
axasiaTebs komunitarul struqturebs <strong>da</strong> romlebic ga<strong>for</strong>mebulia sakralizebulinormebiT, moraluri orientaciebiTa simbolikiT, kargaven adrindel mniSvnelobas<strong>da</strong> ejaxebian imperativebs, romlebsac sabazro kavSirebis funqcionaluri samyarokarnaxobs. askriptiuli socialurobis adrindeli totaluri sistemebi, romelSicTiToeul individs Tavisi gansazRvruli adgili hqon<strong>da</strong> mikuTvnebuli, kargavenadrindel mniSvnelobas, ixliCebian sxva<strong>da</strong>sxva nawilebad, amasTan mzardimniSvneloba eniWeba axal, funqciur <strong>da</strong> miRweviT kriteriumebze <strong>da</strong>myrebulsistemebs. un<strong>da</strong> iTqvas, rom miRweviTi orientaciebi met-naklebad arsebobsnebismier `tradiciul~ garemoSi, magram iq isini askriptiul sazogadoebisaTvis<strong>da</strong>maxasiaTebel ierarqiul sistemaSi iyo CarTuli. axal pirobebSi miRweviTorientaciebma, SesaZloa, xeli Seuwyos rogorc urTierTobaTa individualizacias,aseve sazogadoebis <strong>da</strong>nawevrebas sxva<strong>da</strong>sxva jgufebad <strong>da</strong> erTobebad.modernizaciis Teoriebi<strong>da</strong>savluri <strong>kultura</strong>Si modernizaciis safuZvlebis Camoyalibebis sxva<strong>da</strong>sxvagvariaxsna arsebobs. veberiseuli xedva upiratesobas im faseulobaTa xasiaTSi xe<strong>da</strong>vs,romelic materialuri sikeTis <strong>da</strong>grovebasa <strong>da</strong> gafarTebazea orientirebuli. meoremimarTuleba upiratesobas socialur-politikur struqturas (upirveles yovlisa,sofelTan Se<strong>da</strong>rebiT qalaqis siWarbes) aniWeb<strong>da</strong> (f.brodeli, igive m.veberi). mesamemimarTuleba gansakuTrebul mniSvnelobas Zalauflebis ganawilebis principsa <strong>da</strong> amprincipis institutebSi gamyarebas aniWeb<strong>da</strong> (S. eizenStadti).saukunenaxevris manZilze modernizaciis Teoriis mTavari <strong>da</strong>maxasiaTebeli niSaniiyo Sexeduleba msoflio istoriis Tanamedrove etapeze TiToeuli sazogadoebissworxazovani ganviTarebis Sesaxeb. es miuTiTeb<strong>da</strong> yoveli sazogadoebis im sistemaSiSesvlis aucileblobaze, romelic <strong>da</strong>savleT evropasa <strong>da</strong> aSS-Si Camoyalib<strong>da</strong> <strong>da</strong>,Sesabamisad, maT `centralur~ civilizaciasTan `mierTebaze~. zustad es iyo progresis,rogorc procesisa <strong>da</strong> miznis arsi. socialuri regulaciis yvela adrindelivarianti, miRwevebi <strong>da</strong> Rirebulebebi ga<strong>da</strong>isinja <strong>da</strong>savleTis mier SeqmniliTanamoedroveobaSi Sesasvlelad. amitom yvela ara<strong>da</strong>savluri <strong>kultura</strong>, upirvelesyovlisa, axal realobaSi SesvlisaTvis vargisianobis TvalsazrisiT ganixilebo<strong>da</strong>.yvela saxis istoriuli <strong>da</strong> adgilobrivi <strong>da</strong> istoriuli Tavisebureba ganixilebo<strong>da</strong>mxolod rogorc sawyisi fazis specifika, romelic swraf trans<strong>for</strong>maciasa <strong>da</strong>gaqrobas eqvemdebarebo<strong>da</strong>. XIX saukunisa <strong>da</strong> XX saukunis garkveuli periodis manZilzeganviTarebis Taviseburebis problematika faqtobrivad im mkvlevarTa yuradRebismiRma <strong>da</strong>rCa, romlebic ara<strong>da</strong>savluri qveynebis ganviTarebis gzebsa <strong>da</strong> SesaZleblobebzesaubrobdnen. metic, Tu adre aqcenti keTdebo<strong>da</strong> <strong>da</strong>savlurisazogadoebisa <strong>da</strong> misi ganviTarebis specifikaze, SemdgomSi <strong>da</strong>mkvidr<strong>da</strong> <strong>da</strong>savlurimodelis universalurobis idea mTeli msofliosaTvis.70-iani wlebis <strong>da</strong>sawyisamde modernizaciis Teoria `vesternizaciis~ koncefciisbazaze viTardebo<strong>da</strong>, romelic <strong>da</strong>savluri liberalizmis universalobas amtkiceb<strong>da</strong>.vesternizaciis Teoriis mimdevrebi amtkicebdnen, rom gaTanamedrovebis procesirogorc istoriulad, ise logikurad gulisxmobs, pirvel rigSi, meurneobiswarmarTvis kapitalisturi meTodis miRebas, aseve <strong>da</strong>savleTis, rogorc `msofliocivilizaciis~ eqspansia. problema mxolod `sastarto pirobebisa~ <strong>da</strong> `winaaRmdegobebis~gamovlenaSi, aseve sxva<strong>da</strong>sxva sazogadoebaTa universaluri xasiaTis mqonemodernizaciis indeqsis mixedviT SefasebaSi mdgomareob<strong>da</strong>.koloniuri sistemis <strong>da</strong>Slasa <strong>da</strong> suverenuli saxelmwifoebis Camoyalibebas, rasacTan sdev<strong>da</strong> kulturuli TviTmyofadobis ideologiuri mtkiceba, ar gamouwveviasworxazovani koncefciis ga<strong>da</strong>xedva. dekolonizaciis procesi <strong>da</strong>savlur istoriografiaSiganixilebo<strong>da</strong>, rogorc <strong>da</strong>savluri ekonomikuri, socialuri, politikuri13
- Page 1 and 2: socialur mecnierebaTa seriakulturad
- Page 3 and 4: sarCeviTema I. ZiriTadi cnebebi da
- Page 5 and 6: maSasadame, farTo azriT, kulturis c
- Page 7 and 8: tradiciatradicia _ wina Taobebidan
- Page 9 and 10: gansakuTrebuli forma, romelic ar gu
- Page 11: aqvs umciresobis kulturis ama Tu im
- Page 15 and 16: asakobrivi rolebis Tanamedroveobisa
- Page 17 and 18: ogorc tradiciuli sazogadoebis dasas
- Page 19 and 20: akulturuli Teoriebi midrekilni aria
- Page 21 and 22: Tema III. kulturaTa tipologia moder
- Page 23 and 24: ac Seexeba saqarTvelos, Zalze gavrc
- Page 25 and 26: SeiZleba migviyvanos aRmosavleT-das
- Page 27 and 28: koleqtivis urTierTmimarTebiT; damok
- Page 29 and 30: tipologizeba diqotomiuri sqemebis m
- Page 31 and 32: aucileblobaze 1 . e.saidma saWirod
- Page 33 and 34: islamistebis gaaqtiureba, romlebic
- Page 35 and 36: momakvdinebeli aRmoCndes... islami
- Page 37 and 38: warmoSobis evropuli mwerloba, romli
- Page 39 and 40: Tanamedrove ganzomilebani scildeba
- Page 41 and 42: warmoudgenelia tradiciul samyaroSi.
- Page 43 and 44: centralizebuli biourokratiuli imper
- Page 45 and 46: civilizacia perspeqtivis saqmea, an
- Page 47 and 48: kulturis gaCenis STambeWdavi magali
- Page 49 and 50: inglisuris monaTesave, magram sxva
- Page 51 and 52: imis mixedviT, Tu rogor iTxovs amas
- Page 53 and 54: Tavidan acileba, maS, rodis SeZlebs
- Page 55 and 56: meore saintereso mosazrebaa istorii
- Page 57 and 58: gavaanalizoT procesis arsi, SeZlebi
- Page 59 and 60: saSualebas _ internets _ da saZiebe
- Page 61 and 62: melvil herskovicis xelmZRvanelobiT,
- Page 63 and 64:
momdinareobs Sveicariuli qalaqis sa
- Page 65 and 66:
nawilisgan mkacri pasuxi miiRes _ T
- Page 67 and 68:
axdens imaze, Tu rogor ukavSirdeba
- Page 69 and 70:
aseve mecnierebis ganviTarebaSic. c
- Page 71 and 72:
egionalizaciis process sWirdeba meT
- Page 73 and 74:
imgvarad dasma, rom saqarTvelo auci
- Page 75 and 76:
doniT, rac aisaxeba sazogadoebis Ti
- Page 77 and 78:
naklebobas; aqvT eleqtroenergiis pr
- Page 79 and 80:
araTu SenarCunebas, aramed gavrcele
- Page 81 and 82:
ogorc Cans, globalizacia al-qadrisa
- Page 83 and 84:
sazogadoebaa, kulturuli niSniT erTi
- Page 85 and 86:
mis Tavidan acilebas, ubrundeba sak
- Page 87 and 88:
gaTavisebuli, raTa misgan iswavlo(n
- Page 89 and 90:
dasavleTis warumatebeli mcdelobebis
- Page 91 and 92:
elementze dayrdnobiT. es imas niSna
- Page 93 and 94:
im determinantTagan, romlebze dayrd
- Page 95 and 96:
gamovlinebas xedavs XVII-XVIII ss.
- Page 97 and 98:
iyo viTarebas, roca `qveynis umniSv
- Page 99 and 100:
nurobis koleqtivizmTan gaigivebis u
- Page 101 and 102:
unebrivia, rom qristianuli samyaros
- Page 103 and 104:
niSniT iyo aRbeWdili: `Cveni qveyan
- Page 105 and 106:
iCens Tavs postindustriuli ganviTar
- Page 107 and 108:
meti adamianis danaklisi arcTu mcir
- Page 109 and 110:
mosaxleobis Semcireba, pirvel rigSi
- Page 111 and 112:
CULTURE AND MODERNIZATIONSummaryIva
- Page 113 and 114:
TOPIC 3. TYPOLOGY OF CULTURES ON A
- Page 115 and 116:
consider that modern stage of devel
- Page 117 and 118:
1. Multiculturalizm;2. Pluralizm;3.
- Page 119:
supranational structures. Democracy