<strong>da</strong> kulturuli <strong>for</strong>mebis gavlenis Sedegi, rogorc maTi `difuzia~. sociokulturulWrilSi <strong>modernizacia</strong> un<strong>da</strong> warmarTuliyo rogorc moZraoba `avtoritetulobi<strong>da</strong>nTavisuflebisaken~, rogorc dromoWmuli tradiciebis gar<strong>da</strong>qmna <strong>da</strong> ga<strong>da</strong>laxva,teqnikur efeqturobaSi ganxorcielebuli racionalobis <strong>da</strong>mkvidreba <strong>da</strong> saparlamentodemokratiis gafarToebaze <strong>da</strong>myarebuli axali politikuri kulturis aTviseba.sazogadoebaTa <strong>da</strong>yofa `<strong>da</strong>savleT-aRmosavleTis~ diqotomiis safuZvelzegulisxmob<strong>da</strong> maT <strong>da</strong>yofas `ganviTarebis unaris mqone~, `mowinave~ <strong>da</strong> `CamorCenil~sazogadoebebad. am ukanasknelTaTivis ki gar<strong>da</strong>uvali iyo saerTo gzisaTvis gverdisavla. am process Tan axlavs <strong>da</strong>savluri faseulobebis, normebis <strong>da</strong> qcevisstereotipebs aucilebeli sesxeba. xSirad, <strong>modernizacia</strong> gaigeba rogorc avtoritarizmisa<strong>da</strong> despotizmis ga<strong>da</strong>laxva, qcevisa <strong>da</strong> sazogadoebis regulaciis tradiciuli<strong>for</strong>mebis Tan<strong>da</strong>TanobiTi gandevna <strong>da</strong> maTi axali, gonivrulobisa <strong>da</strong> mecnierulprincipebze <strong>da</strong>yrebuli <strong>for</strong>mebiT Canacvleba. ucvleli <strong>da</strong> dromoWmuliwesrigi<strong>da</strong>n sazogadoeba ga<strong>da</strong>dis mudmivi cvlilebebisa <strong>da</strong> srulyofis procesisaken.aseTi principebi sxva<strong>da</strong>sxva variaciebiT SeiZleba Segvxvdes liberalur, re<strong>for</strong>matorulan socialistur mimarTulebebSi. ara<strong>da</strong>savluri kulturuli memkvidreobisSeswavla Seesabamebo<strong>da</strong> `istorizmis~ im ganwyobas, romlis mixedviT warsulisistoriam `Caiara~ <strong>da</strong> amitom un<strong>da</strong> Seicvalos axali, Tanamedrove sazogadoebiT.naSromebi, romlebic aRmosavluri kulturebis Zveli <strong>da</strong> klasikuri periodisistoriisa <strong>da</strong> ara<strong>da</strong>savluri sazogadoebebis struqturisa <strong>da</strong> funqciobis kvlevaseZRvnebo<strong>da</strong> mxolod erTi <strong>da</strong>skvnis gamotanis SesaZleblobas iZleoden _ amsazogadoebaTa tipis cvlileba gar<strong>da</strong>uvali iyo re<strong>for</strong>mebis an revoluciis gziT.civilizaciuri TvalTaxedviT, modernizaciis Teoria Tav<strong>da</strong>pirvelad `Zveli~civilizaciebis `ga<strong>da</strong>laxvasa~ <strong>da</strong> yvela sazogadoebisaTvis progresis universalurigzis <strong>da</strong>saxvaSi mdgomareob<strong>da</strong>. sociologiuri TvalsazrisiT, modernizaciis Teoriasocialurobis, rogorc tradiciisa <strong>da</strong> Tanamedroveobis, CamorCenilobisa <strong>da</strong>ganviTarebulobis, <strong>da</strong>savleTisa <strong>da</strong> aRmosavleTis diqotomiur aRqmas emyarebo<strong>da</strong>.aseTi midgomis farglebSi tradicia aRiqmebo<strong>da</strong> rogorc Semaferxebeli Zala, romlisSesusteba <strong>da</strong> ga<strong>da</strong>laxva uzrunvelyof<strong>da</strong> Tanamedrove ganviTarebuli sistemis<strong>da</strong>mkvidrebasa <strong>da</strong> ganviTarebas.arsebob<strong>da</strong> tradiciuli sazogadoebebisaTvis <strong>da</strong>maxasiaTebeli im `naklovaniTaviseburebebis~ CamonaTvali, romelic xels uSli<strong>da</strong> <strong>da</strong> aferxeb<strong>da</strong> imitaciur<strong>modernizacia</strong>s. am CamonaTvalSi Sedio<strong>da</strong> socialuri struqturis Semdegi Taviseburebani:askriptiuli kavSirebi: urTierTvaldebulebebi ojaxisa <strong>da</strong> naTesaobisfarglebSi, megobruli <strong>da</strong> klanuri kavSirebi, mcire jgufebi, sazogadoebrivi azri; amkavSirebi<strong>da</strong>n gamomdinare, koleqtiuri warmodgenebis upiratesoba <strong>da</strong> individisjgufisagan ganuyofeloba; lokalur erTeulebsa <strong>da</strong> teritoriebze mijaWvuloba;kasturi <strong>da</strong> klasobrivi barierebi; mkacri msoflmxedvelobrivi kontroli, orientirebulisaboloo <strong>da</strong> maradiul Rirebulebebze sawinaaRmdegod instrumentulifaseulobebisa, romlebic yoveldRiur praqtikul qcevas aregulireben. gar<strong>da</strong>qmnebis<strong>da</strong>mabrkolebel kulturul winaaRmdegobebad miCneuli iyo Semdegi Rirebulebebi:`samuSao~ drois ignorireba, yoveldRiuri <strong>da</strong> Seupavari Sromis unaris arqona,fatalizmi, eTnocentrizmi, siamayisa <strong>da</strong> Rirsebis gamZafrebuli ganc<strong>da</strong>, moridebulobiskonservatiuli normebi, adgilobrivi politikuri avtoritetebis pativiscema<strong>da</strong> `sakuTar~ miwasTan mijaWvuloba, Cuqebis rogorc gacvlis <strong>for</strong>misadmipozitiuri <strong>da</strong>mokidebuleba <strong>da</strong> a.S. kulturis struqturaSi aRiniSneba gaxleCa maRalmoralur orientaciebsa <strong>da</strong> a<strong>da</strong>mianuri yofis realuri pirobebis ugulvebelyofasSoris, problemebis realuri ga<strong>da</strong>Wris Tavi<strong>da</strong>n arideba, statusis, genderuli <strong>da</strong>14
asakobrivi rolebis TanamedroveobisaTvis araadekvaturi diferenciacia. komunikaciuribarierTa ricxvs miakuTvneben mSobliur enasTan, wes-CveulebasTan, tradiciuletiketTan <strong>da</strong> mijaWvulobas. kulturul-fsiqologiuri TvalsazrisiT, motorulinimuSebi <strong>da</strong> sxeulis Cveuli poziciebi aseve miiCneva rogorc winaaRmdegoba axlisaTvisebaSi.tradiciis rogorc modernizaciis <strong>da</strong>mabrkolebeli garemoebis aseT anTropologiuridiskreditacias Tan erTvo<strong>da</strong> civilizaciuric. es pirvel rigSi religiasexebo<strong>da</strong>. m.veberis koncefciis Tanaxmad, ara<strong>da</strong>savluri religiebi ar miiCnevianmodernizaciuli potenciis matareblad.amgvarad, Tanamedroveoba am konteqstSi upirispirdeba tradiciuls. socialurkulturuliTvalsazrisiT, am Tanamedroveobis matareblad miiCneva individirogorc pirovneba, romelmac Tavi <strong>da</strong>aRwia askriptiul kavSirebs <strong>da</strong> romelic sakmaodTavisufalia qcevasa <strong>da</strong> azrovnebaSi. es aqtiuri SemoqmedebiTi pirovnebaa, romelicar aris SeboWili koleqtiuri avtoritetebiT. mis maxasiaTeblebad miiCneva mzadyofnagar<strong>da</strong>qmnebisaTvis <strong>da</strong> maTSi aqtiuri monawileoba. es pirovneba racionaluri gegmismixedviT moqmedebs.XX saukunis udidesi nawili manZilze tradiciisa <strong>da</strong> diskreditacia <strong>da</strong>modernizaciis apologia Tanaarsebob<strong>da</strong> kolonializmis kritikisa <strong>da</strong> ara<strong>da</strong>savlurisazogadoebebis TviTmyofadobis <strong>da</strong>cvasTan erTad. sazogadoebrivi azris miervesternizaciis uaryofiTi Sedegebis gacnobiereba koloniur periodSi xdebo<strong>da</strong>, imiTiyo gamowveuli, rom sul ufro <strong>da</strong> ufro naTeli xdebo<strong>da</strong> ara<strong>da</strong>savlursazogadoebebze <strong>da</strong>savluri kulturis gavlenis winaaRmdegobrivi xasiaTi. <strong>da</strong>savlurikulturis SeTvisebis periods mohyva brZola dekolonizaciisa <strong>da</strong> aziis, afrikisa <strong>da</strong>laTinoamerikuli qveynebis TviTmyofadobisa <strong>da</strong> <strong>da</strong>moukideblobisaTvis.1960-iani wlebis bolomde samecniero literaturaSi Warbob<strong>da</strong> Sromebi, romlebictradiciisa <strong>da</strong> Tanamedroveobis diqotomiur aRqmas emyarebo<strong>da</strong> <strong>da</strong> romlebSicara<strong>da</strong>savluri sazogadoebebis Zveli memkvidreoba ganixilebo<strong>da</strong> rogorc u<strong>da</strong>vo<strong>da</strong>brkoleba modernizaciis gzaze. Sesabamisad, msoflmxedvelobrivi TvalsazrisiTupiratesoba eniWeba utilitarizmis, sekularizmisa <strong>da</strong> racionalizmis Rirebulebebs.magram 1970-iani wlebSi bevr qveyanaSi arsebulma mravalricxovanma sirTulem,warumatebelma <strong>modernizacia</strong>m <strong>da</strong> revoluciurma Zvrebma mkvlevrebi aiZula Zveliuniversaluri modelebis ga<strong>da</strong>exedva <strong>da</strong> ganviTarebis procesebis axali, Se<strong>da</strong>rebiTikvlevis wamowyeba.<strong>da</strong>savlur socialur mecnierebaSi 1970-80-iani wlebis manZilze warmoebulmakvlevam gamoiwvia Sexedulebis cvlileba tradiciis arssa <strong>da</strong> mis xasiaTTan<strong>da</strong>kavSirebiT. `tradiciuli~ kulturebis ufro seriozulma Seswavlam gamoavlina,rom maTi maxasiaTeblebi <strong>da</strong> <strong>da</strong>mokidebuleba TanamedroveobasTan mniSvnelovanaraerTgvarovnebas amJRavnebs. aRmoCn<strong>da</strong>, rom askriptiuli kavSirebi _ ojaxuri,naTesauri, klanuri _ xSirad xdebodnen axali sawarmoo urTierTobebis matareblebi.es ufro efeqturi iyo, vidre kavSirebis individualizacia, rasac xSirad,sazogadoebis rRveva <strong>da</strong> misi kriminalizacia sdev<strong>da</strong> Tan.diqotomuri Teoriebi <strong>da</strong> koncefciebi araefeqturi aRmoCn<strong>da</strong> aexsna modernizaciuliprocesebis xSiri Cavardnebi, gar<strong>da</strong>mavali sazogadoebebis mravalferovneba,maTTvis <strong>da</strong>maxasiaTebeli Sinagani dinamika <strong>da</strong> aseve Tanamedrove diferencirebulipolitikuri <strong>da</strong> ekonomikuri kompleqsebis <strong>da</strong>moukidebeli arsebobis SesaZlebloba.amitom didi yuradReba mieqca am qveynebisaTvis <strong>da</strong>maxasiaTebeli rogorc politikuri,aseve socialur-kulturuli sistemebis Se<strong>da</strong>rebas, upirveles yovlisa es exebo<strong>da</strong>religiasa <strong>da</strong> kulturul memkvidreobas rogorc am sistemebis Camomyalibebel15
- Page 1 and 2: socialur mecnierebaTa seriakulturad
- Page 3 and 4: sarCeviTema I. ZiriTadi cnebebi da
- Page 5 and 6: maSasadame, farTo azriT, kulturis c
- Page 7 and 8: tradiciatradicia _ wina Taobebidan
- Page 9 and 10: gansakuTrebuli forma, romelic ar gu
- Page 11 and 12: aqvs umciresobis kulturis ama Tu im
- Page 13: axasiaTebs komunitarul struqturebs
- Page 17 and 18: ogorc tradiciuli sazogadoebis dasas
- Page 19 and 20: akulturuli Teoriebi midrekilni aria
- Page 21 and 22: Tema III. kulturaTa tipologia moder
- Page 23 and 24: ac Seexeba saqarTvelos, Zalze gavrc
- Page 25 and 26: SeiZleba migviyvanos aRmosavleT-das
- Page 27 and 28: koleqtivis urTierTmimarTebiT; damok
- Page 29 and 30: tipologizeba diqotomiuri sqemebis m
- Page 31 and 32: aucileblobaze 1 . e.saidma saWirod
- Page 33 and 34: islamistebis gaaqtiureba, romlebic
- Page 35 and 36: momakvdinebeli aRmoCndes... islami
- Page 37 and 38: warmoSobis evropuli mwerloba, romli
- Page 39 and 40: Tanamedrove ganzomilebani scildeba
- Page 41 and 42: warmoudgenelia tradiciul samyaroSi.
- Page 43 and 44: centralizebuli biourokratiuli imper
- Page 45 and 46: civilizacia perspeqtivis saqmea, an
- Page 47 and 48: kulturis gaCenis STambeWdavi magali
- Page 49 and 50: inglisuris monaTesave, magram sxva
- Page 51 and 52: imis mixedviT, Tu rogor iTxovs amas
- Page 53 and 54: Tavidan acileba, maS, rodis SeZlebs
- Page 55 and 56: meore saintereso mosazrebaa istorii
- Page 57 and 58: gavaanalizoT procesis arsi, SeZlebi
- Page 59 and 60: saSualebas _ internets _ da saZiebe
- Page 61 and 62: melvil herskovicis xelmZRvanelobiT,
- Page 63 and 64: momdinareobs Sveicariuli qalaqis sa
- Page 65 and 66:
nawilisgan mkacri pasuxi miiRes _ T
- Page 67 and 68:
axdens imaze, Tu rogor ukavSirdeba
- Page 69 and 70:
aseve mecnierebis ganviTarebaSic. c
- Page 71 and 72:
egionalizaciis process sWirdeba meT
- Page 73 and 74:
imgvarad dasma, rom saqarTvelo auci
- Page 75 and 76:
doniT, rac aisaxeba sazogadoebis Ti
- Page 77 and 78:
naklebobas; aqvT eleqtroenergiis pr
- Page 79 and 80:
araTu SenarCunebas, aramed gavrcele
- Page 81 and 82:
ogorc Cans, globalizacia al-qadrisa
- Page 83 and 84:
sazogadoebaa, kulturuli niSniT erTi
- Page 85 and 86:
mis Tavidan acilebas, ubrundeba sak
- Page 87 and 88:
gaTavisebuli, raTa misgan iswavlo(n
- Page 89 and 90:
dasavleTis warumatebeli mcdelobebis
- Page 91 and 92:
elementze dayrdnobiT. es imas niSna
- Page 93 and 94:
im determinantTagan, romlebze dayrd
- Page 95 and 96:
gamovlinebas xedavs XVII-XVIII ss.
- Page 97 and 98:
iyo viTarebas, roca `qveynis umniSv
- Page 99 and 100:
nurobis koleqtivizmTan gaigivebis u
- Page 101 and 102:
unebrivia, rom qristianuli samyaros
- Page 103 and 104:
niSniT iyo aRbeWdili: `Cveni qveyan
- Page 105 and 106:
iCens Tavs postindustriuli ganviTar
- Page 107 and 108:
meti adamianis danaklisi arcTu mcir
- Page 109 and 110:
mosaxleobis Semcireba, pirvel rigSi
- Page 111 and 112:
CULTURE AND MODERNIZATIONSummaryIva
- Page 113 and 114:
TOPIC 3. TYPOLOGY OF CULTURES ON A
- Page 115 and 116:
consider that modern stage of devel
- Page 117 and 118:
1. Multiculturalizm;2. Pluralizm;3.
- Page 119:
supranational structures. Democracy