2009-2 - Algemene Ledenvergadering zaterdag 21 april 2012

128 boekbesprekingen
in actuele kwesties, instemmingsrecht op voorstellen
voor nieuwe keuren en besluiten van de burgemeesters,
en verder zelfs aandeel in bepaalde
rechtshandelingen. De onderwerpen behelsden
zowel landszaken als stedelijke aangelegenheden.
Dat laatste betrof meestal openbare werken en financiën.
Wat komt de argeloze lezer zoal tegen? Dat zijn
toch zeer diverse onderwerpen. Sommige worden
eenmalig genoemd, zoals de brooduitdeling aan de
‘scamele luden’ (blz. 33) buiten de Haarlemmerpoort.
Wie waren die ‘gebueren’ en om hoeveel
mensen ging het? Opvallend is ook een aantal berichten
over de noodzaak, de inkomsten van het
weeshuis te vermeerderen, omdat dit overbevolkt
is, vooral door kinderen van ‘uuytheemsse personen’
(blz.61). Een oplossing wordt gezocht in het
stellen van de eis van zeven jaar poorterschap voor
de langst levende ouder van een nieuwe wees. Je
vraagt je af wat er gebeurde als het kind niet aan die
eis aan zijn overleden ouders kon voldoen? Verder
gaat het veel over de bouw van de Nieuwe Waag en
ook over de beperking van graanuitvoer om de
eigen voorraden niet aan te tasten: ‘Gheen coorn te
laeten gaen uuyt Hollant’ (blz. 132). Blijkbaar is er
schaarste of is men bang voor schaarste. Van
landsbelang lijkt een lange resolutie uit 11 oktober
1555 ‘Ruerende de renunchiatie deser Nederlanden
op den zoone van den keysere’. Zoonlief wordt hier
trouwens ook ‘coninck van Engelant’ genoemd.
Deze nu vrij onbekende titel droeg Philips II van-
wege zijn huwelijk met Mary Tudor, koningin van
Engeland (blz. 95, noot 235). Tweemaal komen we
Willem van Oranje tegen als: ‘den heer van Nassou,
stedehouder’ of ‘den prince van Oraingnen’ (blz.
200, 263). En vaak en veel gaat het over geldzaken,
gilden, scheepvaart, handel, defensie, belastingen,
onderhandelingen met omliggende steden, reparatie
van de muur en de straten. Kortom: lopende
zaken; maar bijvoorbeeld niet over religie, wat gezien
het tijdsgewricht toch opmerkelijk is.
Er zijn tamelijk complete indices opgenomen
met persoonsnamen, topografische benamingen
en instellingen in Amsterdam, topografische benamingen
buiten Amsterdam, en van ‘zaken’.
Hiertoe zijn allerlei achtergronden uitgeplozen,
wat niet altijd vanzelfsprekend is bij een bronnenpublicatie.
Zodoende kan iemand die met een onderwerp
bezig is, zich door middel van de indices
naar de juiste bladzijde spoeden. Het boek kan
daardoor makkelijk worden geraadpleegd en een
licht werpen op een grote hoeveelheid onderwerpen
betreffende Amsterdam in de 16de eeuw.
Met deze publicatie is het project voor de uitgave
van de Amsterdamse vroedschapsresoluties
voorlopig tot een einde gekomen. Dat is natuurlijk
jammer, maar er is een limiet aan het haalbare.
Wellicht, wie weet, was men verder gekomen als
men van meet af aan over een tekstverwerker had
kunnen beschikken.
Martha Catania-Peters