het vrouwenstandpunt van de staatkundig - DSpace at Open ...

Vrouwenstandpunt door de jaren heen
Het vrouwenstandpunt van de SGP is in de loop der jaren steeds strakker geworden. Bij
de oprichting in 1918 stond in het beginselprogram dat vrouwenkiesrecht in strijd was met ‘de
roeping van de vrouw’. Het antwoord op de vraag of vrouwen partijlid mochten worden lag
waarschijnlijk zo voor de hand, dat er nooit iets over op papier gezet werd. Dat leidde tot de
merkwaardige situatie dat SGP-vrouwen van de partij officieel niet mochten stemmen, maar
negentig procent van hen deed dat toch. De kiesvereniging Den Haag kaartte de situatie aan op
de algemene vergadering van de partij in 1982. In 1984 lost de SGP de kwestie voorlopig op
door in de brochure ‘In haar waarde’ te besluiten dat de vrouw mag stemmen ‘in de erkenning
dat de man het hoofd is van de vrouw’. Gekozen worden in een politieke functie zit er voor de
SGP-vrouw niet in. In datzelfde jaar verkent de Haagse kiesvereniging opnieuw de grenzen
door twee vrouwen het lidmaatschap van de partij toe te kennen. Een van hen is Riet Grabijn-
Van Putten. Er ontstaat onrust in de partij. Veel kiesverenigingen vinden dat het partijbestuur
moet optreden tegen de Haagse vrijmoedigheden. In 1991 krijgen ze gelijk van het
hoofdbestuur van de partij, dat schrijft in een brief dat vrouwen geen partijlid mogen worden. In
1993 gooit de SGP in twee vergaderrondes de deur dicht. Vanaf dan tot 1996 kunnen vrouwen
geen lid meer worden. Ook alternatieven als ‘beperkt lidmaatschap’ of ‘buitengewoon
lidmaatschap’ werden onmogelijk gemaakt. Partijvoorzitter ds. W.Chr. Hovius en secretaris C.G.
Boender legden hun functie neer. Een paar dagen later laat SGP-fractievoorzitter Bas van der
Vlies in het Nederlands Dagblad weten dat hij ook voor een ruimere oplossing was. “Maar moet
ik daarom aftreden? Dat zou tot gevolg hebben dat de partij nog verder in de problemen zou
raken”. 29 In de jaren daarna kwam de SGP vaak in de media met haar vrouwenstandpunt, en
ook voor het gerecht. In 1995 oordeelde het Hof te Den Haag dat de SGP discrimineerde, ‘maar
niet strafbaar’. 30 De intensieve samenwerking met (toen nog) RPF en GPV kwam onder
spanning te staan. Het eerst in Zoetermeer, waar de SGP het vetorecht eiste over de kieslijst
van de beide andere partijen, wat hun geweigerd werd. De SGP verbrak de samenwerking.
In 1996 verandert de partij haar statuten. Vrouwen mogen buitengewoon lid worden.
Meepraten, niet meestemmen. In 2001 dient Riet Grabijn een klacht in bij de Commissie Gelijke
Behandeling. De klacht wordt niet-ontvankelijk verklaard. In 2003 zegt de overgrote
meerderheid van de SGP-jongeren geen moeite te hebben met een vrouwelijk SGP-Kamerlid.
Er komt een commissie die de bijbelse argumenten nog eens op een rij moet zetten, maar die
commissie stelt de verschijning van haar rapport steeds uit. 31
Een van de meest vasthoudende tegenstanders van de SGP is het Clara Wichmann
Instituut. Zoals hier boven al is vermeld, behaalde het CWI, met de uitspraak van de rechtbank
Den Haag op 7 september 2005, 32 haar eerste succes.
Mede naar aanleiding van bovengenoemde uitspraak heeft de Algemene Vergadering
van de SGP, op 24 juni 2006, ingestemd met wijziging van de statuten. Vrouwen kunnen
sindsdien lid worden van de SGP, zij hebben stemrecht in de algemene ledenvergadering en zij
kunnen binnen de partij bestuursfuncties vervullen.Gehandhaafd is dat vrouwen zijn uitgesloten
van het passief kiesrecht.
29 Redactie binnenland ‘Vrouwenstandpunt steeds strakker’, Nederlands Dagblad 8 september 2005.
30 Hof Den Haag 30 november 1995, NJ 1996, 324.
31 Redactie binnenland ‘Vrouwenstandpunt steeds strakker’, Nederlands Dagblad 8 september 2005.
32 RB Den Haag, 7 september 2005, LJN: AU2088.
12