het vrouwenstandpunt van de staatkundig - DSpace at Open ...

alle verkiezingen en volksstemmingen, en verkiesbaar te zijn in alle openbaar gekozen
lichamen.
Ondanks de enigszins terughoudende opstelling van het EHRM en de uitspraken
gedaan door de ABRvS kan geconcludeerd worden dat door de toepassing van het
vrouwenstandpunt binnen de SGP belemmeringen worden opgeworden met betrekking tot het
passief kiesrecht voor vrouwen die lid zijn van de SGP.
Vrijheid van godsdienst, levensovertuiging, gedachten en geweten
De SGP kan zich beroepen op de vrijheid van godsdienst, die zowel in art. 6 Gw, als in
art. 9 EVRM en art. 18 IVBPR is verankerd. De vrijheid van godsdienst is niet absoluut, er
kunnen beperkingen gesteld worden. De ABRvS heeft vastgesteld dat art. 7 Vrouwenverdrag
niet in de weg staat aan het maken van een afweging tussen de verzekering van de in die
bepaling genoemde rechten en ondermeer de vrijheid van godsdienst. Het Hof geeft aan dat
niet valt in te zien waarom het discriminatieverbod van art. 7 Vrouwenverdrag zou prevaleren
boven andere grondrechten en dat er geen hiërarchie bestaat tussen de grondrechten en dat
het ook niet zo is dat het ene verdrag voorrang heeft boven het andere. De essentiële vraag bij
de afweging van deze grondrechten is of het hier gaat om een gedraging die ‘naar zijn aard’
een uitdrukking vormt van een godsdienstige overtuiging ofwel of het gaat om gedrag dat naar
objectieve maatstaven een directe uitdrukking geeft aan godsdienst of levensovertuiging, dan
wel aan te merken is als een praktische toepassing daarvan. Om een ‘praktische toepassing’
van een godsdienst of overtuiging uit te maken, dient een daad de rechtstreekse uitdrukking te
zijn. Het hof is van oordeel dat het onthouden van het passief kiesrecht aan vrouwen door hun
politieke partij, niet een handelwijze is die door het grondrecht op godsdienstvrijheid wordt
beschermd omdat deze gedragingen niet kunnen worden beschouwd als een rechtstreekse
uitdrukking van hun geloofsovertuiging. Mocht er al een inbreuk op de vrijheid van godsdienst
ontstaan dan raakt dat niet de kern maar de buitenste schil van dit grondrecht, aldus het Hof.
Als de SGP-leden gedwongen worden vrouwen niet uit te sluiten van het passief kiesrecht
worden ze niet belemmerd in het belijden van hun geloof. Reden voor het hof om het
grondrecht dat er niet gediscrimineerd mag worden boven de vrijheid van godsdienst te stellen.
Het oordeel van het hof dat het onthouden van het passief kiesrecht aan vrouwen door
een politieke partij, niet kan worden beschouwd als een rechtstreekse uitdrukking van een
godsdienst of levensovertuiging is wellicht vatbaar voor discussie. Verder is het antwoord op de
vraag wat tot de kern en wat tot de schil van de vrijheid van godsdienst behoort mogelijk
relevant.
Vrijheid van meningsuiting
Naast de vrijheid van godsdienst kan de SGP ook een beroep doen op de vrijheid van
meningsuiting. De vrijheid van meningsuiting vormt een noodzakelijke pijler voor de
democratische samenleving. Zonder botsing van ideeën en informatie is er geen pluralisme. De
uitoefening van de vrijheid van meningsuiting kan ook een bedreiging vormen voor de
democratie en de belangrijkste legitimatievoorwaarde voor overheidsinmenging is dat het het
‘nodig moet zijn in een democratische samenleving’. De ABRvS zegt dat art. 7 Vrouwenverdrag
moet worden bezien in samenhang met andere verbindende verdragsbepalingen strekkende tot
ondermeer de vrijheid van meningsuiting maar laat zich in hoofdzaak leiden door de
grondgedachte van pluriformiteit als dragend beginsel van onze democratie waarbij het ook om
de vertegenwoordiging van kleine minderheden, zoals de SGP met denkbeelden die afwijken
van de heersende opvattingen, gaat. Het hof oordeelt dat de SGP en haar aanhangers het op
geen enkele manier belet het vrouwenstandpunt uit te dragen wanneer de SGP gedwongen zou
worden het passief kiesrecht aan vrouwen toe te kennen. Het hof concludeert dat de vrijheid
van meningsuiting niet in het geding is. Het discriminatieverbod staat voor het hof centraal. Het
75